"Xuân Quỳnh - còn mãi với tình yêu"

Tọa đàm “Xuân Quỳnh - còn mãi với tình yêu”

Xuân Quỳnh (1942-1988), là một nhà thơ nữ của nền thi ca Việt Nam hiện đại. Bà được xem là nữ thi sĩ nổi tiếng với nhiều bài thơ tình được nhiều người biết đến như Thuyền và Biển, Sóng, Thơ tình cuối mùa thu... Bà được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2001.

Trước Cách mạng, nhắc tới những đại diện tiêu biểu ở mảng thơ tình, thường người ta vẫn kể tên hai thi nhân Xuân Diệu và Nguyễn Bính. Sau này, bên cạnh tên tuổi hai nhà thơ này, người ta còn nhắc đến Xuân Quỳnh. Ai cũng biết, cả ba tiếng thơ này đều có sức chinh phục đông đảo bạn đọc. Riêng hai giọng thơ Xuân Diệu và Xuân Quỳnh đêu giống nhau ở giọng thơ nồng nàn, da diết và đều có chung tâm trạng lo lắng bởi tình yêu là một thứ mong manh dễ vỡ. Tại buổi tọa đàm, nhà thơ Phạm Khải nhận định: có lẽ vì sợ mong manh, dễ vỡ nên nhà thơ Xuân Quỳnh đã có Thuyền và biển. Chưa thỏa mãn với những gì mong muốn, nhà thơ gửi gắm tâm sự vào Sóng. Đọc thơ Xuân Quỳnh, ai cũng thấy: điều chị nghĩ nhiều nhất, xoáy sâu nhất vẫn là lẽ sống, về tình yêu, về hạnh phúc và đời người.

Do đó, nhà phê bình Văn Giá nhấn mạnh thêm: trang thơ và cuộc đời của nhà thơ Xuân Quỳnh có sự gắn kết chặt chẽ. Thơ trở thành nhu cầu nội tâm, tự cất lên trong đời sống tâm hồn của đời thơ Xuân Quỳnh. Nhà thơ đã biểu đạt tình yêu trong tính thiêng liêng và sự khát khao của tâm hồn: “Trong hình dung của tôi, Xuân Quỳnh bao giờ cũng trẻ. Đây là một nhà thơ không có tuổi mà tại sao đã 70 năm rồi. Tôi cắt nghĩa điều này, hóa ra nhà thơ Xuân Quỳnh trước hết là nhà thơ của tình yêu. Tình yêu thuộc về người trẻ, tâm hồn trẻ và nó sẽ có đời sống của nó. Điều thứ hai, nói tới Xuân Quỳnh là nói tới một hồn thơ nữ tính và mẫu tính. Hai khái niệm này để nói về một tâm hồn hướng về sự quan tâm, âo lo, tha thứ và chở che… từ tâm luôn luôn dành tất cả cho người khác”.

Là người dám sống hết mình cho tình yêu, Xuân Quỳnh đồng thời cũng là người rất biết vun vén cho hạnh phúc gia đình. Tình yêu dành cho chồng, cho con đã đi vào trong thơ ca rất đỗi hồn hậu, tinh tế. Và do vậy, một mảng quan trọng khác của nhà thơ Xuân Quỳnh chính là thơ dành cho thiếu nhi. Nếu mảng thơ về tình yêu là lời nói của trái tim thì trong thơ dành cho thiếu nhi, bà luôn tự nhủ “đừng bắt các em sống và nghĩ theo cách của mình. Nếu muốn giáo dục các em thì phải nhìn bằng con mắt của các em mà nhận xét, đánh giá mọi việc”. Và từ đó, Xuân Quỳnh có Chuyện cổ tích về loài người, Chùm thơ xuân cho ba con nhỏ, Bầu trời trong quả trứng…

Phương Quốc