Xuất khẩu gạo khó đạt giá trị như năm ngoái

Xuất khẩu gạo giảm. Ảnh minh họa

Theo báo cáo của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), tính đến hết tháng 9/2012, hợp đồng gạo mà các doanh nghiệp đã ký đạt 7,2 triệu tấn, cao nhất từ trước đến nay, nhưng giá trị xuất khẩu (XK) giảm 7,9% so với cùng kỳ năm 2011 do giá gạo giảm mạnh. Cụ thể, giá gạo XK bình quân 9 tháng đầu năm nay đạt 443,3 USD/tấn, thấp hơn 35,7 USD/tấn so với giá bình quân cùng kỳ năm 2011.

Riêng tháng 9/2012, XK gạo vào khoảng 750.000 tấn, thấp hơn 50.000 tấn so với kế hoạch, một phần do mưa nhiều, thời tiết xấu ảnh hưởng tiến độ giao hàng. Về giá gạo XK chỉ đạt 440 USD/tấn, giảm trên 80 USD/tấn so với cùng kỳ năm 2011.

Hồi tháng 8 vừa qua, các doanh nghiệp ký bán lượng gạo kỷ lục là gần 850.000 tấn và cũng là tháng các doanh nghiệp ồ ạt giao hàng, dẫn đến kết quả xuất khẩu tháng 8/2012 lên đến trên 928.000 tấn, tăng đến 22% so với tháng trước và tăng đến 33% so với cùng kỳ.

Thị trường nhập khẩu gạo Việt Nam lớn nhất năm 2011 là Indonesia thông báo trì hoãn nhập khẩu đến hết quí 1/2013 cũng gây khó khăn cho các công ty lương thực Việt Nam. Diễn biến này khác với các năm 2010, 2011, khi mà nhu cầu nhập khẩu gạo của Indonesia xuất hiện vào quí 3 trong năm.

Do nhu cầu yếu nên giá gạo Việt Nam trong tháng 9 giảm nhẹ. Giá gạo 5% tấm Việt Nam đang giao dịch trên thị trường là 450 đô la Mỹ/tấn, thấp hơn 105 đô la Mỹ/tấn so với gạo cùng loại của Thái Lan nhưng cao hơn 10 đô la Mỹ/tấn so với gạo Ấn Độ. Trong khi đó, gạo phẩm cấp thấp 25% tấm của Việt Nam có giá 420 đô la Mỹ/tấn, thấp hơn 120 đô la/tấn so với gạo Thái và cao hơn 20 đô la Mỹ so với gạo cùng loại của Ấn Độ.

Dự báo của VFA, xuất khẩu gạo năm nay có thể đạt khoảng 7,5 triệu tấn, mức cao nhất từ trước đến nay nhưng giá trị khó đạt con số 3,5 tỉ USD của năm 2011. Ông Trương Thanh Phong - Chủ tịch VFA cho biết, giá gạo XK giảm trong những tháng đầu năm nay do các nước xuất gạo lớn như Việt Nam, Thái Lan, Mỹ... đều được mùa, Campuchia và Myanmar bắt đầu tham gia XK gạo, ngoài ra Ấn Độ cũng XK gạo trở lại từ cuối năm 2011. Theo ông Phong, áp lực giảm giá gạo vẫn còn vì nguồn cung gạo thời gian tới vẫn dồi dào.

Ông Trương Thanh Phong cho rằng dù bị cạnh tranh gay gắt từ Ấn Độ và Pakistan, nhưng gạo chất lượng cao Việt Nam còn nhiều tiềm năng tại thị trường châu Phi (hiện chiếm 25% tổng lượng gạo XK) nhờ cạnh tranh được về giá với gạo Thái Lan. Ngoài ra, Ấn Độ và Nga có khả năng ngưng xuất khẩu gạo và lúa mì, chưa kể các thị trường châu Á vẫn còn tiềm năng cho gạo Việt Nam trong những tháng cuối năm. Do đó, ông Phong đề nghị các doanh nghiệp chưa nên vội chào bán giá thấp, đặc biệt là phải tiếp tục mua lúa gạo của nông dân đợi cơ hội cuối năm.

Đ.Thắng