Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ mở rộng cả Blacklist và Whitelist

Black List là danh sách kênh mạng xã hội, website có nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật và các nhãn hàng bị yêu cầu cấm quảng cáo trên đó, trong khi Whitelist là danh sách đơn vị hoạt động có giấy phép, nội dung sạch, được khuyến nghị quảng cáo. Đây là giải pháp được Bộ Thông tin và Truyền thông đưa ra cuối năm 2022 và triển khai trong 2023.

Theo Cục trưởng Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) ông Lê Quang Tự Do cho biết, việc triển khai đã tăng cường nhận thức của doanh nghiệp quảng cáo, nhãn hàng và người làm nội dung, tuy nhiên chưa thể ngăn chặn hoàn toàn nội dung xấu độc, nhảm nhí, câu view phản cảm trên không gian mạng.

Một trong những nguyên nhân là nội dung này có nguồn tiền nuôi từ các nhà quảng cáo. Ông Lê Quang Tự Do nêu hiện tượng có nhiều người làm nội dung trên YouTube, TikTok thời gian đầu xây dựng nội dùng "sạch", có ích, nhưng ít người xem, nhận về ít quảng cáo. Nhưng khi chuyển qua nội dung nhảm, câu view, quảng cáo lại nhiều hơn. Việc này dần truyền đi thông điệp rất xấu cho những nhà sáng tạo nội dung là làm nội dung xấu để nhận nhiều quảng cáo.

Trong năm 2023, Bộ Thông tin và Truyền thông đã lập danh sách đen gồm 47 trang và tài khoản Facebook, 102 kênh YouTube, 403 trang thông tin điện tử có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Tuy nhiên vẫn xảy ra tình trạng nhãn hàng tiếp tục để quảng cáo ở các trang vi phạm. Nhiều doanh nghiệp lớn bị cơ quan quản lý xử phạt liên tiếp 2-3 lần.

Theo Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, điều này là do những người quảng cáo chủ quan, chạy theo hiệu quả và lợi nhuận, chưa ứng dụng triệt để giải pháp Blacklist và Whitelist mà Bộ khuyến nghị. Nhiều nền tảng xuyên biên giới chưa phối hợp, sau khi kênh xấu độc bị khóa, chủ kênh "mở kênh mới dễ dàng trong năm phút".

Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT Lê Quang Tự Do thông tin về kết quả triển khai các giải pháp quản lý quảng cáo trên mạng trong hơn một năm qua. Ảnh minh họa

Tại hội nghị, một số nhà quảng cáo, nhãn hàng lớn tại Việt Nam cho biết ủng hộ giải pháp của Bộ Thông tin và Truyền thông. Tuy nhiên, họ cũng nêu ra một số thách thức, như Whitelist còn hẹp, không đảm bảo chỉ tiêu về quảng cáo cho nhãn hàng, hay người làm nội dung có thể "hôm nay white, ngày mai black", khiến họ có thể bị phạt dù đã lọc kỹ.

Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử cũng đồng ý với ý kiến này, cho biết ngoài danh sách cơ quan báo chí được cấp phép, nhóm kênh mạng xã hội Whitelist mới ở mức 2.000. Trong khi đó, các đại lý quảng cáo nói họ cần ít nhất 15-20 nghìn kênh cho các chiến dịch.

Để cải tiến, Cục PTTH&TTĐT đưa ra giải pháp Whitelist mở rộng, nhằm cung cấp danh sách các kênh sạch đủ lớn để nhãn hàng và đại lý quảng cáo. Đối với giải pháp xây dựng Whitelist mở rộng, ông Lê Quang Tự Do cho biết sẽ tiến hành ba biện pháp gồm: mời các mạng đa kênh (MCN) tại Việt Nam gửi danh sách kênh mình quản lý lên để bổ sung; nhãn hàng cũng có thể đề xuất danh sách đối tác quảng cáo; và Bộ cũng mở một cổng đăng ký để người làm nội dung chủ động đăng ký vào danh sách.

Theo đề xuất của Cục PTTH&TTĐT, với những trường hợp vi phạm hành chính nhiều lần, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ có cơ chế phối hợp với Bộ Công an để xử lý.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, Whitelist và Blacklist là cách ghi nhận rằng kênh nội dung đó, trong thời gian được kiểm tra, có nội dung sạch hay nội dung xấu. Danh sách sẽ liên tục được đánh giá lại, để nhà sáng tạo nội dung duy trì việc làm nội dung lành mạnh. Những nội dung trước đây thuộc "vùng xám", tức chưa đến mức vi phạm pháp luật, nhưng phản cảm, cũng được đề nghị đưa vào Blacklist.

Với nền tảng xuyên biên giới, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm cho biết nếu họ nhận ăn chia doanh thu quảng cáo với nhà sáng tạo nội dung thì cũng cần có biện pháp bảo vệ an toàn cho nhãn hàng, giúp nhãn hàng không đặt quảng cáo lên kênh vi phạm.

"Họ nói họ đã đầu tư cho an toàn nhãn hiệu, nhưng ai là người chứng minh việc đó có thật?", ông Nguyễn Thanh Lâm đặt câu hỏi. Nhắc đến việc có nền tảng nhận 45% tiền quảng cáo, trả cho người làm nội dung 55%, trong khi không chịu trách nhiệm về an toàn nhãn hiệu, ông cho rằng đó là mức giá "quá cao và không thể chấp nhận", đồng thời đề nghị cần có buổi làm việc với các bên để thay đổi con số này.

Khánh Mai (t/h)