Đồng bộ giải pháp nâng cao tiêu chuẩn, chất lượng an toàn và an ninh hàng không

Thực hiện Chỉ thị 21/CT-TTg ngày 12/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng vừa có văn bản yêu cầu các cơ quan, đơn vị khẩn trương triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao tiêu chuẩn, chất lượng an toàn và an ninh hàng không. Các nhiệm vụ được giao trải dài từ hoàn thiện pháp luật, tăng cường giám sát, ứng dụng công nghệ tới nâng cao chất lượng dịch vụ, nhân lực và hạ tầng hàng không.

Bộ Xây dựng vừa yêu cầu Cục Hàng không Việt Nam triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo đảm trật tự, an ninh và an toàn giao thông hàng không. Theo đó, Cục Hàng không được giao rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, trong đó có việc xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) và các văn bản hướng dẫn thi hành, bảo đảm tiến độ và phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Song song, cơ quan này cần đánh giá toàn diện năng lực giám sát an toàn hàng không, đặc biệt là chất lượng đội ngũ giám sát viên theo yêu cầu phát triển của thị trường và quy định của ICAO. Việc ứng dụng khoa học công nghệ cũng được nhấn mạnh, nhằm số hóa công tác quản lý cấp phép nhân viên, giám sát an toàn và cung cấp dịch vụ hàng không, qua đó tinh gọn quy trình và giảm chi phí vận hành.

Bộ Xây dựng đồng thời yêu cầu Cục Hàng không xây dựng chương trình văn hóa an toàn hàng không, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tại các cảng hàng không trên cả nước để lan tỏa thông điệp an toàn, an ninh tới mọi đối tượng. Ngoài ra, Cục Hàng không phải khẩn trương hoàn thiện Đề án thành lập Cơ quan điều tra sự cố, tai nạn tàu bay và Đề án Trung tâm dữ liệu an toàn hàng không, tạo cơ sở cho việc chia sẻ thông tin, chủ động nhận diện và phòng ngừa rủi ro.

Việc rà soát, nâng cấp và khắc phục kịp thời các sự cố hạ tầng hàng không cũng được xem là nhiệm vụ trọng tâm. Bộ Xây dựng nhấn mạnh công tác giám sát an toàn phải được triển khai quyết liệt, cả thường xuyên lẫn đột xuất, đối với hãng hàng không, đơn vị dịch vụ và cảng hàng không. Các hành vi vi phạm gây uy hiếp an toàn sẽ bị xử lý nghiêm.

Đồng thời, Cục Hàng không cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và các địa phương trong việc bảo đảm an ninh hàng không, bao gồm cả an ninh mạng và an toàn thông tin. Đối với Sở Xây dựng các tỉnh, thành phố có cảng hàng không, sân bay, Bộ đề nghị chủ động tham mưu cho UBND địa phương chỉ đạo các cơ quan chức năng triển khai quyết liệt các biện pháp ngăn chặn, xử lý nguy cơ mất an toàn như sử dụng nguồn sáng công suất lớn, đèn laser, thả diều, máy bay không người lái và các chướng ngại vật vi phạm độ cao tĩnh không.

Các địa phương cũng phải kiểm soát chim, động vật hoang dã và vật nuôi quanh khu vực sân bay; đồng thời tăng cường tuyên truyền pháp luật về an toàn, an ninh hàng không cho người dân, đặc biệt ở khu vực lân cận cảng hàng không và các tuyến đường tiếp cận.

Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) được yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của hệ thống, thiết bị bảo đảm hoạt động bay, phòng ngừa rủi ro khi áp dụng phương thức khai thác mới, đồng thời đào tạo, tập huấn, diễn tập thực chiến để nâng cao năng lực ứng phó sự cố.

Với Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và Cảng HKQT Vân Đồn, Bộ Xây dựng yêu cầu phối hợp chặt với các cơ quan liên quan nhằm ngăn chặn nguy cơ can thiệp bất hợp pháp bằng thiết bị bay không người lái. Các đơn vị này phải thường xuyên kiểm tra đường băng, đường lăn, sân đỗ, bảo đảm không có vật ngoại lai và khắc phục kịp thời sự cố hư hỏng.

Đối với các hãng hàng không, Bộ yêu cầu rà soát toàn diện việc tuân thủ quy định, tiêu chuẩn an toàn, nâng cao chất lượng dịch vụ và tỷ lệ đúng giờ khởi hành. Các hãng cũng phải bảo đảm hoạt động bảo dưỡng, khai thác tàu bay đúng chuẩn; chuẩn bị nguồn nhân lực, công nghệ phù hợp với kế hoạch phát triển đội tàu bay; đồng thời quán triệt đội ngũ phi công tuân thủ tuyệt đối quy trình khai thác, đặc biệt trong giai đoạn lăn, cất và hạ cánh.

Cuối cùng, Vụ Vận tải và An toàn giao thông được giao nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc thực hiện Chỉ thị 21/CT-TTg và báo cáo cơ quan có thẩm quyền khi có yêu cầu.

Liên quan tới ứng dụng công nghệ hàng không, theo Chỉ thị số 24/CT-TTg do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành ngày 13/9/2025, từ tháng 10/2025, 100% cảng hàng không trên cả nước sẽ triển khai công nghệ sinh trắc học gắn với định danh và xác thực điện tử VNeID trong toàn bộ quy trình thủ tục hàng không.

Việc áp dụng công nghệ sinh trắc học trong thủ tục hàng không được kỳ vọng sẽ nâng cao an ninh, rút ngắn thời gian chờ đợi và cải thiện trải nghiệm cho hành khách. Với đặc điểm sinh học duy nhất của mỗi cá nhân, biện pháp này giúp ngăn ngừa tình trạng mạo danh, sử dụng giấy tờ tùy thân giả và giảm thiểu sai sót trong kiểm soát an ninh.

Ngoài lĩnh vực hàng không, Chỉ thị số 24/CT-TTg còn yêu cầu các bộ, ngành liên quan tích hợp tài liệu đào tạo, tập huấn trên nền tảng “Bình dân học vụ số”, qua đó thúc đẩy nâng cao kỹ năng số, an toàn giao thông và an toàn trên không gian mạng cho người dân, học sinh, sinh viên và cán bộ công chức.

An Dương (T/h)