Cần phát huy vai trò của ngành KH&CN trong xây dựng thành phố thông minh

Hà Nội đi đầu cả nước về tuyển chọn nhiệm vụ KH&CN

Sáng 28/3, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hoàng Trung Hải đã làm việc với Sở KH&CN về tình hình triển khai nhiệm vụ năm 2019.

Theo Giám đốc Sở KH&CN Lê Ngọc Anh, hoạt động KH&CN trong những năm qua đã có những đóng góp quan trọng trên tất cả các lĩnh vực và ngày càng khẳng định vai trò là đòn bẩy trong thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô. Kết quả hoạt động KH&CN của TP Hà Nội được Bộ KH&CN và các tỉnh, TP đánh giá cao.

Hà Nội là địa phương đi đầu trong cả nước về thực hiện tuyển chọn các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, thực hiện đánh giá các nhiệm vụ khoa học không sử dụng ngân sách (trong đó, 7 nhiệm vụ, các sản phẩm hình thành từ kết quả các nhiệm vụ được thương mại hóa và xuất khẩu ra nước ngoài). Hà Nội cũng đứng đầu cả nước về số lượng các dự án đầu tư được thẩm định công nghệ (năm 2018 có 27 dự án và cho ý kiến về công nghệ đối với 66 đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư).

Đứng đầu về số lượng các cơ quan, đơn vị quản lý được hỗ trợ xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 (100% các sở, ngành, quận, huyện và xã, phường, thị trấn được hỗ trợ xây dựng, áp dụng; đứng thứ hai về số doanh nghiệp KH&CN (chiếm 47/386 DN cả nước) được cấp giấy chứng nhận..

Bên cạnh đó, công tác quản lý các đề tài, dự án đã đảm bảo tiến độ và hiệu quả công việc. Kết quả của các đề tài, dự án có địa chỉ ứng dụng rõ ràng và được áp dụng vào hoạt động quản lý, kinh doanh.Ngoài ra, các hoạt động quản lý nhà nước về tiêu chuẩn đo lường chất lượng, thanh tra tiếp tục được chú trọng và đảm bảo đúng quy định, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao năng lực cạnh trạnh của các doanh nghiệp. Lĩnh vực sở hữu trí tuệ giúp các cá nhân, tổ chức, các doanh nghiệp và các địa phương xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hoá, nhăn hiệu tập thể và chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm truyền thống nhằm nâng cao giá trị kinh tế của sản phẩm.

Hoạt động triển khai và hỗ trợ áp dụng hệ thống quản lí chất lượng ISO trong cơ quan hành chính nhà nước và các doanh nghiệp cũng được đẩy mạnh; góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn và thực hiện công tác cải cách hành chính của thành phố; các doanh nghiệp nhờ việc áp dụng hệ thống ISO tiên tiến vào sản xuất đã nâng cao năng suất, chất lượng của sản phẩm và góp phần bảo vệ môi trường sinh thái của Thủ đô.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ, hoạt động KH&CN thời gian qua vẫn còn những hạn chế, khó khăn: Các cơ chế, chính sách phục vụ cho phát triển KH&CN còn chưa đồng bộ, hiệu quả chưa cao. Còn thiếu các cơ chế, chính sách khuyến khích, thu hút doanh nghiệp tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu... Một số sở, ngành, quận, huyện, thị xã chưa chủ động đề xuất, đặt hàng các vấn đề thực tiễn cần KH&CN giải quyết nên số lượng các đặt hàng còn ít.

Công tác triển khai thực hiện kế hoạch, xét duyệt nhiệm vụ KH&CN, ký họp đông và câp kinh phí đã từng bước được cải thiện, tuy nhiên vẫn còn chậm, do vậy ảnh hưởng ít nhiều đến tiến độ, chất lượng, hiệu quả các nhiệm vụ được triển khai.

Cơ sở hạ tầng phục vụ cho hoạt động nghiên cứu còn hạn chế, do đó kết quả nghiên cứu là các thiết bị công nghệ, dây chuyền được tạo ra chưa đồng bộ, hiện đại, chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường...

Tăng tỷ lệ đóng góp của KH&CN vào phát triển kinh tế

Nhấn mạnh một trong những chỉ tiêu TP cần tập trung thực hiện để hoàn thành mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP đã đề ra là tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu, Bí thư Thành ủy lưu ý, việc ứng dụng KH&CN là nhiệm vụ cần phải đẩy mạnh hơn để nâng cao tỷ lệ đóng góp của KH&CN vào phát triển nền kinh tế.

Để làm được điều này, Bí thư Thành ủy đề nghị, Sở KH&CN cần tiếp tục thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng tập thể đoàn kết, phát huy năng lực, sức sáng tạo của mỗi cá nhân. Ngoài ra, phát huy tốt hơn vai trò cơ quan thường trực của Chương trình nghiên cứu khoa học trọng điểm TP, đổi mới trong tư duy nghiên cứu để đề ra những mục tiêu mới, đột phá trong giai đoạn tiếp theo. Bên cạnh đó, cần rà soát lại các cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển KH&CN.

Liên quan đến ứng dụng KH&CN vào thực tiễn, Bí thư Thành ủy đề nghị, HĐND TP cần giám sát trong thời gian tới để nâng cao chất lượng việc chuyển giao, ứng dụng sản phẩm đề tài nghiên cứu KH&CN. Đặc biệt, trong các lĩnh vực về xử lý rác thải, cung cấp nước sạch để khi các dự án được triển khai phải phát huy được hiệu quả.

Nhấn mạnh năm 2019 -2010 là thời gian nước rút thực hiện các chỉ tiêu Đại hội Đảng thành phố đã đề ra, trong đó có các chỉ tiêu phải nỗ lực cao như tăng tưởng kinh tế và phát triển cơ cấu kinh tế; trong khi đó, thị trường kinh tế thế giới có dấu hiệu chậm lại, tác động tới nền kinh tế nước ta nói chung và Thủ đô nói riêng. Bí thư Thành ủy Hoàng Trung Hải yêu cầu Sở KH&CN quan tâm, đẩy mạnh việc áp dụng KH&CN, tăng tỉ lệ đóng góp của ngành đối với việc phát triển kinh tế xã hội.

Phát huy vai trò ngành KH&CN trong xây dựng thành phố thông minh

Bí thư Hoàng Trung Hải đặc biệt lưu ý, trong việc xây dựng Hà Nội thành thành phố thông minh, Sở KH&CN phải nắm vai trò đi đầu, tham mưu tốt hơn nữa cho thành phố trong lĩnh vực này. Sở cần cụ thể hóa các mục tiêu, từ đó đẩy mạnh các giải pháp khoa học công nghệ; đổ mới và đột phá về tư duy để cùng với các ngành khác xác định và khai thác những tiềm năng sẵn có của Thủ đô.. 

Cùng với đó, Sở cần nghiên cứu đổi mới cách thức điều hành, đơn giản hóa thủ tục song cũng cần lưu ý đến tính ứng dụng của các đề tài để quản lý và triển khai tốt hơn. Sở cũng cần đẩy mạnh hoạt động chuyển giao, thẩm định KHCN; rà soát các chính sách pháp luật; quỹ khoa học công nghệ để đề xuất bổ sung. Ngoài ra, Sở cần xem xét lại quy trình phối hợp với các sở, ngành để đạt hiệu quả hơn; liên kết tốt hơn với các trường đại học, viện nghiên cứu…

Bảo Lâm