Mối nguy hiểm cho trẻ nhỏ từ những viên thuốc diệt chuột nhiều màu sắc

Trẻ nuốt phải thuốc diệt chuột màu hồng phải rửa dạ dày

Theo các bác sĩ tại Khoa Nhi – Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh), bệnh viện tiếp nhận và xử trí cho một bệnh nhi 15 tháng tuổi nhập viện do vô tình nuốt phải thuốc diệt chuột. Gia đình cho biết, trước vào viện khoảng 30 phút, trẻ vô tình nuốt phải thuốc diệt chuột. Gia đình đã kịp thời phát hiện, lấy bỏ được ½ viên thuốc từ miệng trẻ và nhanh chóng đưa trẻ đến viện. Được biết trước đó gia đình có mua một loại thuốc chuột dạng viên màu hồng không rõ tên để diệt chuột trong nhà. Rất may gia đình đã phát hiện sớm và đưa trẻ đến viện kịp thời.

Theo các bác sĩ Khoa Nhi, đây chỉ là 1 trong các trường hợp uống nhầm thuốc diệt chuột được tiếp nhận và xử trí tại Bệnh viện. Tuy nhiên cũng có trường hợp trẻ uống phải liều lượng lớn dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm về sức khỏe như co giật, rối loạn nhịp tim, suy thận, rối loạn đông máu (xuất huyết não, xuất huyết phổi, xuất huyết tiêu hoá...) có thể dẫn đến tử vong.

Trước đó, BV Sản nhi Nghệ An cho biết, đơn vị này cũng điều trị cho một bệnh nhi là bé gái 3 tuổi uống phải thuốc diệt chuột. Theo đó bé gái T.V (3 tuổi, trú tại huyện Yên Thành, Nghệ An) đang chơi một mình thì thấy chai thuốc diệt chuột (có màu đỏ, xuất xứ Trung Quốc) trong nhà và tưởng là siro nên mở ra uống. Một lát sau, người nhà phát hiện bé đang hôn mê, co giật. Nạn nhân được nhanh chóng chuyển đến đến bệnh viện tuyến huyện cấp cứu, rửa dạ dày và truyền dịch. Tương tự trường hợp bé trai 5 tuổi ở Tuyên Quang cũng tử vong nghi do ngộ độc thuốc diệt chuột. 

Nguy hiểm từ những viên thuốc diệt chuột nhiều màu sắc

Theo các bác sĩ, nếu trước đây, thuốc diệt chuột thế hệ cũ thường có thành phần là các phốt phua kẽm, phốt phua nhôm là sản phẩm có độc tố cao, diệt chuột theo cơ chế làm mất nước và gây độc thường có mùi đặc trưng, thì thuốc diệt chuột thế hệ mới rất phong phú về hình thức, chủng loại, màu sắc: Có dạng viên giống viên kẹo màu xanh, hồng, đỏ, trắng; có dạng dung dịch giống siro hay dạng bột… hoặc các dạng bả mồi có chứa thành phần độc tố khác tiêu biểu là wafarin (gây chảy máu do kháng vitamin K) thường được biết đến với tên gọi thuốc diệt chuột sinh học.

Là sản phẩm thông dụng, người dân có thể dễ dàng mua các loại thuốc diệt chuột này ở cửa hàng bán thuốc bảo vệ thực vật, quầy bán hàng rong, thậm chí là trang thương mại điện tử. Tiện dụng, ai cũng có thể mua được thuốc diệt chuột ở bất cứ đâu, nên việc xuất hiện các trường hợp ngộ độc do nhầm lẫn liên quan đến sản phẩm này là không hiếm, chưa kể các trường hợp sử dụng sản phẩm vì nhiều mục đích không phù hợp.

Theo bác sĩ tại BV Đại học Y Hà Nội, warfarin là chất ức chế quá trình đông máu thông qua cơ chế ngăn chặn một enzyme được gọi là vitamin K epoxide reductase và nó kích hoạt vitamin K1. Không có đủ vitamin K1 hoạt tính, các yếu tố đông máu II, VII, IX và X không được tạo ra và sẽ làm giảm khả năng đông máu.

Wafarin lần đầu tiên được đưa vào sử dụng năm 1948 như một chất độc diệt chuột. Năm 1954, nó đã được chấp thuận cho sử dụng trong y tế tại Mỹ là thuốc chống đông được chỉ định trong các bệnh lý tăng đông máu gây nguy cơ tạo huyết khối. Các loại wafarin khác được sử dụng như thuốc diệt chuột bao gồm coumatetralyl và brodifacoum, đôi khi được gọi là “super-warfarin” vì nó có hiệu lực, hoạt động lâu hơn có thể kéo dài hàng năm.

Các loại thuốc diệt chuột thường được chế tạo dạng viên giống viên kẹo, đôi khi có nhiều màu sắc, nên người già và trẻ em rất dễ uống nhầm. Khi uống nhầm thuốc diệt chuột kháng dạng super-warfarin, cơ thể sẽ bị rối loạn đông máu nghiêm trọng, dẫn đến nguy cơ chảy máu nhiều vị trí bao gồm chảy máu dưới da, niêm mạc, chảy máu từ vết thương không thể cẩm được. Nguy hiểm hơn, người bệnh có thể bị xuất huyết não, chảy máu tiêu hóa ồ ạt, chảy máu từ các tạng trong ổ bụng gây ra sốc mất máu…

Theo các chuyên gia, những chất này gây độc diễn biến âm thầm và trong 3 ngày đầu, bên ngoài biểu hiện bình thường nhưng sau thời điểm này xuất hiện dấu hiệu chảy máu ở răng, mũi, da, tiêu hóa... Có những người chỉ chảy máu nặng khi sau chấn thương, va chạm, sau các thủ thuật tác động qua da khi đi khám chữa bệnh (tiêm, chọc, tán sỏi,…). Bệnh nhân vì nhiều lý do không khai thật đã uống thuốc diệt chuột nên bác sĩ dễ nhầm lẫn sang các bệnh lý khác.

Cũng có trường hợp sử dụng thuốc diệt chuột không an toàn, thậm chí lạm dụng đã dẫn tới thuốc diệt chuột lẫn với thức ăn, nước uống hoặc có thể ngấm qua da, có thể một lượng lớn ngay lập tức hoặc ăn uống, ngấm dần qua da, tích lũy liều và gây ngộ độc chậm tới nhiều ngày sau mà không biết.

Qua đây, bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh cần thận trọng bởi thuốc diệt chuột thường có màu sắc bắt mắt, hơn nữa với bản tính tò mò và chưa thể tự nhận thức nên trẻ rất dễ nuốt phải. Vì vậy các bậc phụ huynh cần để xa khỏi tầm tay của trẻ. Khi phát hiện trẻ có hiện tượng lạ cần đưa đến viện cấp cứu ngay.

An Dương (T/h)