Cảnh báo ngộ độc khi ăn côn trùng

Ở nhiều nước trên thế giới cũng như Việt Nam, việc sử dụng côn trùng làm thức ăn đã có từ lâu, khá phổ biến như cào cào, châu chấu, nhộng tằm, dế, ong, mối, nhộng ve sầu, sâu cây chít, sâu cây dâu, sâu cây sắn dây… thậm chí, còn được chế biến thành những món ăn đặc sản. Tuy nhiên, việc thiếu kiến thức trong lựa chọn, sơ chế, chế biến côn trùng làm thức ăn đã và đang tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ngộ độc và thậm chí gây tử vong cho người sử dụng.

Ngộ độc vì ăn côn trùng lạ

 Ăn côn trùng lạ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ảnh minh họa

Dù đã có những cảnh báo nhưng những vụ ngộ độc vì ăn côn trùng lạ vẫn liên tiếp xảy ra. GS. Bùi Công Hiển, Hội Côn trùng học Việt Nam cho biết, hiện nay đã có khoảng 225 loài côn trùng được khai thác làm thực phẩm ở Trung Quốc và các nước Đông Nam Á. Ở Việt Nam có 34 loài côn trùng được đồng bào dân tộc vùng núi thu bắt làm thực phẩm, sử dụng làm món ăn khá phổ biến ở nhiều vùng miền.

Côn trùng có thể được sử dụng như một loại thực phẩm bổ sung cho trẻ em suy dinh dưỡng. Bởi chúng có hàm lượng protein cao cũng như rất giàu các vi chất (đồng, sắt, magiê, mangan, photpho, selen và kẽm). Tuy nhiên, không phải loài côn trùng nào cũng có thể sử dụng làm thực phẩm. Nhiều người bắt được côn trùng lạ, dù không biết nó là loài gì vẫn chế biến để ăn, đây là điều cực kỳ nguy hại.

Các loài côn trùng lạ chưa được nghiên cứu chuyên sâu, việc sử dụng làm thực phẩm tiềm ẩn nhiều rủi ro, thậm chí có thể mất mạng. Do đó, chỉ nên ăn những côn trùng đã được sử dụng làm thức ăn quen thuộc như nhộng, cào cào, bọ xít... và nói không với những loài côn trùng lạ.

Ngộ độc do chế biến không đúng cách

BS. Đặng Huyền Nga (Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Nội) cho biết, nhiều loại côn trùng có chứa nọc độc như bọ cạp, ong, nhện... trong khi kiến thức về chế biến các loại côn trùng này của hầu hết mọi người chỉ dựa vào kinh nghiệm. Do đó sẽ không loại bỏ hết độc tố, khi ăn vào có thể gây dị ứng mẩn ngứa, sưng tấy toàn thân, ngộ độc cấp tính, thậm chí là gây tử vong.

Có những loài côn trùng chứa độc chất nhất định, có thể gây hại cho con người. Chẳng hạn, bọ cạp có nọc độc, nếu không biết cách chế biến để ăn (hoặc ngâm rượu uống) sẽ rất nguy hiểm.

Do đó, nếu muốn chế biến các món ăn từ côn trùng, cần tìm hiểu thật cẩn thận. Ví dụ, nguyên tắc khi ăn côn trùng bọ xít là buộc phải chế biến ở nhiệt độ cao vì chất độc sẽ bị phân giải.

Ngộ độc do côn trùng nhiễm ký sinh

Trong cơ thể nhiều loại côn trùng còn có thể bị nhiễm loại nấm độc hay vi khuẩn ký sinh. Nếu ăn phải côn trùng bị nhiễm nấm độc có thể bị ngộ độc và dị ứng nghiêm trọng. Vì thế, để côn trùng trở thành món ăn bổ dưỡng, ngoài lưu ý các quy trình chế biến, còn phải dùng đúng cách, đúng thời điểm…

Tóm lại, không nên sử dụng các loại nhộng, ấu trùng, côn trùng lạ đã bị chết hoặc có hình dạng, màu sắc khác lạ với tự nhiên để chế biến thành thức ăn. Trong trường hợp sau khi ăn có các biểu hiện, triệu chứng khác thường như mệt mỏi, choáng váng, buồn nôn, mẩn ngứa, đau bụng, rối loạn tiêu hóa… cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám xét và điều trị kịp thời.

Thu Phương (T/h)