Cảnh giác với mạo danh bác sĩ khoác áo blouse để lừa đảo bán thực phẩm chức năng

Tình trạng giả mạo bác sĩ và chuyên gia y tế để lừa đảo người bệnh đang xảy ra ở nhiều nơi, gây bức xúc dư luận. Những đối tượng này không có chuyên môn, chứng chỉ y khoa hợp pháp nhưng vẫn ngang nhiên hành nghề, gây nguy hại cho sức khỏe người bệnh. Người dân cần nâng cao cảnh giác, tránh mắc bẫy lừa đảo, để rồi tiền mất, tật mang.

Theo chia sẻ của ông Hiền (65 tuổi), ông đã sống chung với bệnh gout hơn ba năm nay nên cảm thấy "rất phiền toái" khi phải ăn uống kiêng khem và dùng thuốc kiểm soát acid uric hàng ngày theo toa bác sĩ. Gout là bệnh mạn tính phải uống thuốc lâu dài, "nghĩ tới là hãi" nên ông muốn tìm cách "chữa đơn giản, nhanh chóng cho xong". 

Ngay sau khi ông xem video một người mặc áo blouse tự giới thiệu là bác sĩ bệnh viện lớn hướng dẫn trị bệnh gout, ông đã liên hệ qua số điện thoại nóng và "mê quá" khi được tư vấn bằng nhiều thuật ngữ chuyên môn. Được "bác sĩ qua mạng" này thuyết phục, ông Hiền mua hai hộp giá 5 triệu đồng theo quảng cáo "thuốc chữa khỏi bệnh gout không cần kiêng cữ". Uống hết hai hộp cảm giác bớt đau, ăn uống ngon miệng, ông tin tưởng mua thêm. Không ngờ, uống nhiều hơn, các cơn viêm khớp xuất hiện liên tục, cục tophi nổi ở chân phải vào bệnh viện tiểu phẫu.

Tại bệnh viện ông được bác sĩ cho biết "thuốc" mình uống thực chất là thực phẩm chức năng có chứa thành phần corticoid giúp giảm đau nhanh nhưng lâu ngày gây nhiều tác dụng phụ bất lợi. Lúc này ông mới biết bác sĩ quảng cáo trên mạng là giả mạo.

Người dân cần cảnh giác trước các hình ảnh bác sĩ rởm bán thực phẩm chức năng trên mạng. Ảnh minh họa

Trường hợp tương tự, bà N.T.A.T, ở phường Tây Sơn, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai là một trong những nạn nhân của cơ sở “PK ĐHY thành phố Hồ Chí Minh”, địa chỉ tại 75 Nguyễn Tất Thành, phường Hoa Lư, thành phố Pleiku.

Theo phản ánh của bà T, vì tin tưởng cơ sở này có bác sĩ từ thành phố Hồ Chí Minh nên bà đã đến khám, chữa bệnh. Tại đây, bà T được bác sĩ Võ Minh Thanh khám và đưa ra phác đồ điều trị trong một tháng với 4 lần điều trị (mỗi lần cách nhau 1 tuần), tổng chi phí là 18 triệu đồng. Bà T đã nộp 9,2 triệu đồng. Theo bà T, qua 3 lần điều trị gồm: tiêm xơ, laser sóng cao tần… nhưng bệnh không thuyên giảm. Nghi ngờ về chuyên môn của bác sĩ, bà đã gửi thư phản ánh đến các cơ quan chức năng.

Ông Hiền và bà T là hai trong nhiều nạn nhân của những kẻ giả mạo bác sĩ để quảng cáo và bán thực phẩm chức năng trên các nền tảng mạng xã hội. Hiện Bộ Y tế ghi nhận tình trạng "bác sĩ giả" tràn lan trên mạng nhưng chưa có thống kê nào cụ thể. Nhiều bác sĩ và bệnh viện uy tín bị kẻ xấu giả mạo tên tuổi và hình ảnh trên các trang mạng để lừa đảo bán mặt hàng này.

Để tạo lòng tin với người bệnh, các đối tượng thường sử dụng bằng cấp hoặc giấy chứng nhận giả, khoe các chức vụ, chức danh, trình độ chuyên môn, đăng tải các thông tin thổi phồng công dụng của sản phẩm hoặc các liệu pháp như "châm cứu thần kỳ", "bài thuốc dân gian bí truyền”, cùng lời hứa hẹn chữa "khỏi bệnh nhanh chóng", "an toàn tuyệt đối"…

Đơn cử, bác sĩ Trương Hữu Khanh là một chuyên gia dịch tễ học, bác sĩ nổi tiếng về bệnh truyền nhiễm và nhi khoa, từng là Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1, thành phố Hồ Chí Minh. Gần 10 năm nay, bác sĩ đã nghỉ làm phòng mạch để dành thời gian tư vấn sức khỏe online miễn phí trên trang cá nhân, được nhiều người tương tác.

Thời gian qua ông bị nhiều trang mạng xã hội cắt ghép hình ảnh để quảng cáo thuốc tăng chiều cao, thuốc chữa đau lưng và xương khớp, "thuốc đánh bại bệnh tiểu đường khiến cả nước đều sốc". Có trang còn nâng học hàm của bác sĩ Khanh thành giáo sư, tiến sĩ. Hồi tháng 8, có trang đăng bài "phỏng vấn độc quyền" của "bác sĩ trưởng khoa ký sinh trùng TS Trương Hữu Khanh", "giáo sư chuyên ngành ký sinh trùng tại Viện Ký sinh trùng Trung ương Hà Nội" quảng cáo về thuốc giúp cơ thể loại bỏ sạch ký sinh trùng.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh khẳng định: "Tôi không tham gia quảng cáo bất kỳ thuốc, thực phẩm chức năng nào như các trang mạng xã hội đăng tải. Ông là bác sĩ chuyên bệnh truyền nhiễm chứ không điều trị bệnh cơ xương khớp, đái tháo đường, nhiễm ký sinh trùng...Nhiều người chụp ảnh màn hình, nhắn tin hỏi có nên mua thuốc do tôi quảng cáo không, tôi mới biết hình ảnh của mình bị cắt ghép, mạo danh khắp nơi như vậy".

Tương tự, GS.TS. Trần Bình Giang, nguyên Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, Hà Nội, cho biết khi đương chức, ông ngỡ ngàng khi thấy hình ảnh của mình bị ghép vào nội dung quảng cáo sản phẩm chữa huyết áp đăng trên mạng xã hội. Trong nội dung này, bác sĩ Trần Bình Giang được giới thiệu là "Trưởng khoa tim mạch mách cách chữa bệnh tăng huyết áp".

"Là một thầy thuốc thuộc lĩnh vực chuyên môn sâu, làm việc trong môi trường chuyên nghiệp, tôi không bao giờ tham gia quảng cáo cho bất cứ loại thuốc, thực phẩm chức năng, vật tư y tế nào và của bất cứ hãng nào", bác sĩ Trần Bình Giang nói, khuyên mọi người tuyệt đối không tin, mua, sử dụng các sản phẩm này bởi nguy cơ nguy hiểm tính mạng.

Đại diện Bệnh viện Nội tiết Trung ương cũng cảnh báo xuất hiện nhiều trang cá nhân mạo danh, sử dụng tên bệnh viện, lấy hình ảnh và tên TS.BS. Phan Hướng Dương, Phó Giám đốc bệnh viện, để giới thiệu sản phẩm, tư vấn điều trị bệnh.

Tình trạng quảng cáo thực phẩm chức năng, hàng giả, nhái kém chất lượng, hàng xách tay tràn lan, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã yêu cầu cán bộ y tế tuyệt đối không tham gia vào quảng cáo thực phẩm chức năng để đảm bảo uy tín của ngành; phối hợp với các bộ, ngành liên quan tăng cường kiểm soát hoạt động bán hàng online.

Luật An toàn thực phẩm quy định không sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của cơ sở y tế, bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế, thư cảm ơn của người bệnh để quảng cáo thực phẩm. "Bác sĩ, lương y, nhân viên y tế tham gia quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe là vi phạm quy định".

Cục An toàn thực phẩm cũng cảnh báo người dân lưu ý chọn đúng khi mua và sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Thực phẩm chức năng không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh, chỉ có tác dụng hỗ trợ sức khỏe. Trong trường hợp có bệnh, cần tới cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời.

Người dân cũng được khuyến cáo cảnh giác với các video "bác sĩ, lương y, bệnh nhân" tư vấn sản phẩm chữa bệnh, bởi nhân viên y tế không được phép quảng cáo mặt hàng này. Làm theo nội dung quảng cáo sai sự thật, người bệnh không đến bệnh viện khám, chữa bệnh kịp thời sẽ bỏ qua giai đoạn điều trị khỏi, tổn thất về kinh tế và tổn hại tới sức khỏe.

Bộ Y tế hướng dẫn người dân khi mua thực phẩm chức năng cần đọc kỹ nhãn sản phẩm, xem rõ về thành phần, tác dụng của sản phẩm để sử dụng cho phù hợp và bảo đảm sức khỏe. Trên nhãn thực phẩm chức năng luôn ghi dòng chữ Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Sản phẩm ghi thông tin rõ ràng, đầy đủ về nhà sản xuất.

An Dương (T/h)