Cảnh sát cơ động - ‘lá chắn thép’ bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội

Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Cảnh sát cơ động đã lập được rất nhiều chiến công hiển hách, xuất sắc, được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý, đóng góp to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm vững chắc an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

Ngày 06/01/1974, Bộ trưởng Bộ Công an ban hành quyết định số 33-CA/QĐ thành lập lực lượng Cảnh sát bảo vệ (nay là lực lượng Cảnh sát cơ động) và tổ chức lễ ra mắt trọng thể vào ngày 15/04/1974. Từ đó ngày 15/4 hàng năm là ngày truyền thống của lực lượng Cảnh sát cơ động.

I. Cảnh sát cơ động là lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ an ninh trật tự

Ra đời trong hoàn cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta đang trong giai đoạn rất cam go, quyết liệt, lực lượng Cảnh sát bảo vệ (Cảnh sát cơ động) đã cùng với quân, dân cả nước vượt qua muôn vàn khó khăn gian khổ, góp phần đập tan mọi âm mưu, hoạt động chống phá cách mạng của các thế lực thù địch, nhằm xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, phát triển thế tiến công của cách mạng miền Nam, truy quét, bắt giữ hàng trăm tên gián điệp biệt kích, thổ phỉ, bảo vệ tuyệt đối an toàn các mục tiêu quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật, các tuyến đường huyết mạch phục vụ vận chuyển quân, vũ khí, hàng hóa, lương thực, thực phẩm chi viện cho chiến trường miền Nam.

Ở miền Nam, lực lượng An ninh vũ trang, tiền thân của lực lượng Cảnh sát cơ động đã cùng các lực lượng quân đội, lực lượng khác trong Công an nhân dân, chiến đấu mưu trí, dũng cảm, kiên cường tiêu diệt, đập tan nhiều cuộc vây bắt của quân địch, bảo vệ tuyệt đối an toàn Khu căn cứ, Khu ủy Trung ương Cục miền Nam và tham gia tiếp quản vùng mới giải phóng, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ tuyệt đối an toàn ngày vui đại thắng 30/04/1975 của dân tộc ta.

Sau khi đất nước thống nhất, Nam Bắc sum họp một nhà, cách mạng Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới, nhiệm vụ bảo vệ an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội của lực lượng Cảnh sát cơ động cũng đặt ra những yêu cầu hết sức nặng nề, khó khăn, phức tạp. Lực lượng Cảnh sát cơ động tiếp tục được xác định là lực lượng vũ trang tin cậy, sắc bén, là “Lá chắn thép” của Đảng và Nhà nước, là lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh trật tự, phát huy truyền thống anh hùng vẻ vang của dân tộc.

Lực lượng Cảnh sát bảo vệ, Cảnh sát cơ động tiếp tục lập công xuất sắc, tham gia nhiều chuyên án lớn, bắt sống, tiêu diệt hàng trăm tên phản động âm mưu chống phá chính quyền cách mạng. Năm 1976, chúng thành lập tổ chức phản động gọi là “Lực lượng dân quân phục quốc”. Năm 1977, chúng lập ra “Việt Nam dân tộc cách mạng Đảng”. Năm 1979, chúng lập ra “Lực lượng vũ trang kháng chiến chống Cộng” và các toán phản động Fulro trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên. Nắm rõ tình hình, âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá cách mạng của bọn phản động, lực lượng Cảnh sát cơ động đã ra quân trấn áp, bao vây, bắt giữ hàng nghìn tên phản động nguy hiểm, hoạt động trên địa bàn 19 tỉnh Nam bộ và các tỉnh Tây Nguyên.

Cùng trong thời gian này, lực lượng Cảnh sát cơ động còn tăng cường thêm cho Công an các tỉnh biên giới Lào Cai, Lạng Sơn,… tham gia cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc chống quân Trung Quốc bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Trong các cuộc chiến đấu, lực lượng Cảnh sát cơ động cũng không tránh khỏi những tổn thất, những hy sinh, mất mát, rất nhiều các bộ chiến sĩ Cảnh sát cơ động tham gia chiến đấu đã hy sinh anh dũng, đóng góp xương máu của mình cho sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước.

Trong sự nghiệp đổi mới và xây dựng đất nước trên con đường quá độ đi lên Chủ nghĩa xã hội, với trách nhiệm và nhiệm vụ chính trị của mình, lực lượng Cảnh sát cơ động đã tham mưu cho Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an và trực tiếp tham gia giải quyết dứt điểm các điểm nóng về an ninh trật tự, an ninh nông thôn, các tụ điểm phức tạp về tội phạm hình sự, tệ nạn xã hội như: tụ tập đông người gây rối an ninh trật tự tại tỉnh Thái Bình (năm 1997), tỉnh Nam Định (năm 2002); vụ lợi dụng tôn giáo gây rối an ninh trật tự tại 178 phố Nguyễn Lương Bằng, số 42 Nhà Chung Hà Nội và thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình; các vụ khiếu kiện đông người tại tỉnh Phú Yên, Bình Thuận, Hưng Yên, Hải Dương, Đồng Nai, thành phố Hồ Chí Minh và Hà Tĩnh; các đợt ra quân bắt và khám xét hàng trăm đối tượng đặc biệt nguy hiểm trong các tổ chức tội phạm, hoạt động theo kiểu xã hội đen như: vụ Khánh Trắng ở Hà Nội, Năm Cam ở thành phố Hồ Chí Minh; thực hiện tốt nhiệm vụ trấn áp tội phạm, giải tán đám đông biểu tình, gây rối, gây bạo loạn chính trị, tích cực phối hợp có hiệu quả với các đơn vị địa phương trong nhiều vụ việc như: vụ giải cứu con tin ở huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội, triệt phá các băng nhóm tội phạm cướp của ở các tỉnh như Lạng Sơn, Quảng Ninh.

Năm 2019 ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội, một số phần tử xấu đã lôi kéo, kích động người dân chiếm dụng đất, sử dụng vũ khí gây bạo loạn, chống trả lại lực lượng làm nhiệm vụ khiến cho 03 cán bộ chiến sĩ đã hy sinh, trong đó có 02 cán bộ chiến sĩ của lực lượng Cảnh sát cơ động. Đặc biệt là vụ tháng 06 năm 2023, lực lượng Cảnh sát cơ động đã phối hợp với Công an tỉnh Đắk Lắk kịp thời truy quét, bắt giữ nhóm đối tượng khủng bố tấn công trụ sợ xã Ea Tiêu và Ea Ktur, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk.

Với thành tích xuất sắc, những chiến công đã đạt được, lực lượng Cảnh sát cơ động đã được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều huân chương, huy chương, nhiều phần thưởng cao quý: 03 Huân chương Hồ Chí Minh, 01 Huân chương Lao động, 14 Huân chương bảo vệ Tổ quốc, 22 Huân chương Chiến công, 11 tập thể, 16 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, hàng ngàn tập thể, hàng chục ngàn cá nhân được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý khác.

II. Xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động chính quy, tinh nhuệ, hiện đại

Hiện nay, đất nước ta đang bước vào thời kì đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, chúng ta đang có rất nhiều thuận lợi để phát triển kinh tế, xây dựng đất nước. Tuy nhiên, đồng thời cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, nguy cơ tiềm ẩn bất trắc có thể xảy ra, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đang đẩy mạnh hoạt động chống phá nhà nước ta dưới chiêu bài dân chủ, nhân quyền, vấn đề dân tộc, tôn giáo,…

Cùng với đó lợi dụng tình hình khiếu kiện và vi phạm của một số cán bộ, đảng viên liên quan đến thực hiện chế độ chính sách kinh tế, xã hội để xuyên tạc, bôi nhọ, nói xấu, kích động chống phá Đảng và Nhà nước ta, nguy cơ dịch bệnh, ô nhiễm môi trường vẫn luôn là vấn đề nóng bỏng, do đó yêu cầu nhiệm vụ được đặt ra cho lực lượng Công an nhân dân nói chung và lực lượng Cảnh sát cơ động nói riêng là hết sức phức tạp, khó khăn, nặng nề, đó là phải đảm bảo tốt sự ổn định về an ninh chính trị, an ninh kinh tế, kiên quyết không để xảy ra đột xuất, bất ngờ trong mọi tình huống.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ này, lực lượng Cảnh sát cơ động phải tiếp tục đổi mới sâu sắc, toàn diện, đổi mới từ nhận thức, quan điểm, chủ trương, đường lối chính sách đến hoạt động nghiệp vụ, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị địa phương, các lực lượng nghiệp vụ để chủ động phòng ngừa, tích cực đấu tranh, kiên quyết khôn khéo, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn, hoạt động chống phá cách mạng của các thế lực thù địch và các loại tội phạm khác.

Tiếp tục đổi mới về cơ cấu tổ chức, bố trí lực lượng đảm bảo kiện toàn bộ máy theo hướng tập trung chuyên sâu, thống nhất và xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương, đảm bảo tinh gọn, mạnh mẽ về mọi mặt, tạo nên thế trận an ninh vững chắc, cơ động, tiếp ứng nhanh khi có tình huống xảy ra.

Chăm lo, xây dựng đội ngũ cán bộ có lập trường tư tưởng vững vàng, có trình độ, năng lực công tác tốt, gắn bó mật thiết với nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Trong thời gian tới, nhiệm vụ của lực lượng Cảnh sát cơ động sẽ ngày càng nhiều hơn, nặng nề hơn, khó khăn, phức tạp hơn, đòi hỏi lực lượng Cảnh sát cơ động phải được xây dựng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại hơn, có chuyên môn sâu, nghiệp vụ giỏi, được trang bị vũ khí hiện đại hơn mới có thể đáp ứng được theo yêu cầu nhiệm vụ hiện nay.

Bên cạnh đó, lực lượng Cảnh sát cơ động phải bám vào nhiệm vụ chính trị được giao, làm tốt công tác tham mưu cho Đảng, Nhà nước và Bộ Công an về thực hiện biện pháp vũ trang, đảm bảo vững chắc an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội, chủ động nắm tình hình, phân tích, đánh giá, triển khai kế hoạch, phương án tổ chức bảo vệ tuyệt đối an toàn các mục tiêu, các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, kịp thời ngăn chặn, dập tắt các vụ việc gây rối, biểu tình gây bạo loạn, phối hợp đấu tranh triệt phá thành công các chuyên án lớn về hình sự, kinh tế, ma túy, tham gia kiểm soát đảm bảo an ninh trật tự ở các tuyến, địa bàn phức tạp, trọng điểm,…

Song song với nhiệm vụ chính trị được giao, lực lượng Cảnh sát cơ động cần thường xuyên đổi mới nâng cao chất lượng huấn luyện, đào tạo đội ngũ cán bộ ngày càng hồng và chuyên, có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ hiện nay. Mặt khác, phải luôn kế thừa và phát huy truyền thống anh hùng vẻ vang của dân tộc, lực lượng Cảnh sát cơ động nguyện tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân, luôn đoàn kết, gắn bó khắc phục mọi khó khăn, gian khổ để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, thấm nhuần và thực hiện tốt lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Gác cho dân vui chơi; thức cho dân ngủ ngon; chỉ biết còn Đảng là còn mình” và lời căn dặn của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với lực lượng Công an nhân dân là “Danh dự là điều thiêng liêng cao quý nhất”, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, luôn xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Vũ Đình Thụ - Khoa Cảnh sát vũ trang, Học viện Cảnh sát Nhân dân