Chất lượng và truy xuất nguồn gốc – tấm vé vàng cho nông sản Việt vào thị trường khó tính

Nửa đầu năm 2025 đánh dấu bước tiến mạnh mẽ của nông nghiệp Việt Nam trên thị trường thế giới. Cà phê lập kỷ lục mới với kim ngạch xuất khẩu vượt 5,4 tỷ USD, trong khi trái cây đạt 3,1 tỷ USD, tiếp tục là nhóm hàng chủ lực trong cơ cấu nông sản xuất khẩu. Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh nỗ lực vượt bậc của người nông dân và doanh nghiệp, mà còn khẳng định tiềm năng to lớn của nông sản Việt.

Tuy nhiên, thành công này cũng đặt ra một thách thức lớn: Làm thế nào để duy trì tăng trưởng, nâng cao chất lượng và đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế?

Theo các chuyên gia, chỉ cần một sai phạm trong xác minh nguồn gốc đất trồng, Việt Nam có nguy cơ mất quyền tiếp cận thị trường EU – vốn chiếm tới 40% sản lượng cà phê xuất khẩu của nước ta.

Đối với ngành trái cây – mặt hàng có tính nhạy cảm cao về an toàn thực phẩm – yêu cầu về mã số vùng trồng, tiêu chuẩn đóng gói và quản lý dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cũng ngày càng nghiêm ngặt. Mặc dù Trung Quốc đang tiêu thụ khoảng 70% sản lượng trái cây Việt Nam nhưng tiêu chuẩn nhập khẩu của thị trường này hiện đã tiệm cận với các thị trường cao cấp như Nhật Bản, Mỹ và EU.

 Truy xuất nguồn gốc được coi là chìa khóa nâng tầm giá trị nông sản.

Việc xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc rõ ràng không chỉ giúp minh bạch chuỗi cung ứng mà còn gia tăng giá trị thương hiệu cho nông sản Việt. Mã số vùng trồng, nhật ký canh tác điện tử, hệ thống kiểm soát chất lượng đầu vào giờ đây không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc nếu muốn giữ vững vị thế trên thị trường thế giới. Đây chính là “tấm vé thông hành” để nông sản Việt thoát khỏi hình thức xuất khẩu thô, phụ thuộc giá cả, bước vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngành nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước thời điểm then chốt, đòi hỏi một cuộc chuyển đổi tư duy toàn diện. Từ sản xuất theo diện rộng sang tập trung chất lượng, từ khai thác tài nguyên sang gìn giữ và phát triển bền vững. Việc mở rộng diện tích sản xuất cần đi đôi với quản lý vùng nguyên liệu hiệu quả, ứng dụng công nghệ số để kiểm soát quy trình canh tác và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Thành tích xuất khẩu ấn tượng trong 6 tháng đầu năm là minh chứng rõ ràng cho tiềm lực và cơ hội của nông sản Việt Nam. Nhưng để giữ vững và phát triển lâu dài, ngành nông nghiệp cần tiếp tục nâng chuẩn chất lượng, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc đầy đủ, đồng thời sản xuất có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng.

Giữ chắc "tấm vé vàng" vào thị trường khó tính không chỉ là mục tiêu trước mắt, mà là con đường chiến lược để khẳng định vị thế nông sản Việt trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu trong tương lai.

 Nam Dương