Chi tiêu tiền như thế dân không chấp nhận được đâu!

Tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa 13, vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm thảo luận là ngân sách, trong đó nợ công và chi tiêu công là hai vấn đề khá nhức nhối.

Trong chương trình Đối thoại trên kênh VITV, TS Nguyễn Đình Cung - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương, cho rằng giải pháp này kia như tăng thu giảm chi cũng chỉ là vấn đề ngọn, không giải quyết được vấn đề căn bản của ngân sách Việt Nam.

TS Nguyễn Đình Cung 

Về việc thu ngân sách, TS Nguyễn Đình Cung nói đã có luật lệ quy định, không có nhiều bàn cãi. Còn chuyện chi, để giảm được thì phải bàn đến vai trò, chức năng của Nhà nước. Ông Cung phân tích:

Chức năng của Nhà nước giờ làm đủ mọi thứ. Tất nhiên đã làm đủ mọi thứ thì phải có chi. Khi họ mở rộng hoạt động ra thì họ càng xin được nhiều ngân sách để chi. Bộ máy càng phình ra thì họ càng phải chi nhiều. Mà hiện nay chưa có quy định nào thực sự khống chế được xu hướng này. Như thế nhu cầu chi càng ngày càng rõ ràng.

Thứ hai, trách nhiệm giải trình của ta rất kém, cho nên chi có thể dùng từ vô tội vạ cũng được, không tính đến hiệu quả. Khi đã không tính đến hiệu quả của chi tiêu thì người ta không chú ý đến tiêu chí để lựa chọn khoản chi nào có hiệu quả nhất, vì không ai chịu trách nhiệm về việc này cả.

Trước mắt theo tôi, Quốc hội phải áp đặt kỷ luật về ngân sách chứ không thể để tình trạng ngân sách là dự toán. Ngân sách phải là luật, anh chỉ được chi như thế thôi, không được chi khác, không được vượt.

Trong điều kiện nguồn vốn hạn chế thì phải có sắp xếp thứ tự ưu tiên. Ví dụ như 5 năm hay 10 năm tới chúng ta chỉ làm giao thông thì chỉ làm giao thông, không làm việc khác, trụ sở trụ siếc bỏ hết, không có chuyện ở đâu cũng xin làm trụ sở, kiểu như thế. Chúng ta phải tập trung như thế. Trong tập trung đó cũng phải sắp xếp thứ tự ưu tiên, lựa chọn dự án nào hiệu quả thì đầu tư, chứ không phải đầu tư một cách tràn lan vì đây là nguồn rất hạn chế.

Còn bây giờ, trong lúc ngân sách đang thiếu thốn mọi thứ mà bao nhiêu tỉnh lại đưa ra đề án xây dựng trụ sở nghìn tỉ, mười mấy nghìn tỉ, tại sao lại có việc như thế nhỉ? Tại sao lại có những suy nghĩ, đề xuất trong bối cảnh như thế? Rõ ràng là người dân không thể chấp nhận được những đề xuất, cách thức chi tiêu như thế. Phải suy nghĩ lại, trách nhiệm với dân hơn trước những lời nói, trước những hành động. Nếu như đề xuất như thế mà cũng chẳng ai phê bình, phê phán thì cũng không ổn. Không ổn một tí nào trong bối cảnh hiện nay, mà sắp tới có khi cũng sẽ như thế. Cho nên kỷ luật, trách nhiệm giải trình theo tôi phải đề cao hơn. 

Hoàng Nguyên (ghi)