Chuẩn hóa thông tin xây dựng theo TCVN 14176-2:2024

TCVN 14176-2:2024 Công trình xây dựng - Tổ chức thông tin về công trình xây dựng - Phần 2: Khung phân loại do Viện Kinh tế xây dựng biên soạn; Bộ Xây dựng đề nghị; Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia thẩm định và được Bộ Khoa học và Công nghệ chính thức công bố.

Tiêu chuẩn được biên soạn lần đầu dựa trên ISO 12006-2:2015, phiên bản quốc tế đã được chỉnh sửa từ bản ban hành năm 2001 nhằm cập nhật những đổi mới của công nghệ thông tin, đặc biệt là mô hình hóa thông tin công trình (BIM), và sự xuất hiện của các hình thức hợp đồng hợp tác mới. So với trước đây, nội dung tiêu chuẩn đã được mở rộng, hệ thống thuật ngữ và định nghĩa được hoàn thiện hơn, phù hợp với phạm vi ứng dụng rộng khắp của ngành xây dựng. Tuy nhiên, tiêu chuẩn vẫn đảm bảo khả năng hỗ trợ các công nghệ thông tin truyền thống và các phương thức tổ chức xây dựng quen thuộc.

Mô hình thông tin công trình và các dạng hợp đồng hợp tác hiện đại yêu cầu việc sử dụng và chia sẻ một lượng lớn dữ liệu đa dạng giữa nhiều bên tham gia dự án. Với BIM, thông tin phải được trao đổi xuyên suốt từ khảo sát, thiết kế, thi công đến vận hành công trình. Để việc trao đổi này diễn ra hiệu quả và nhất quán, cần có một khung phân loại rõ ràng nhằm chuẩn hóa cách nhận diện, nhóm và quản lý các đối tượng xây dựng trong từng dự án cũng như giữa nhiều dự án khác nhau. TCVN 14176-2:2024 được xây dựng để đáp ứng yêu cầu này, giúp việc liên thông dữ liệu trở nên thuận lợi.

Ảnh minh họa.

Dù các quốc gia áp dụng ISO 12006-2:2015 có thể có một số khác biệt nhất định khi xây dựng hệ thống phân loại riêng, song nhờ cùng sử dụng chung khung phân loại tổng thể và hệ thống định nghĩa, việc thiết lập các bảng ánh xạ (mapping) giữa các hệ thống vẫn đơn giản. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh ngày càng nhiều dự án xây dựng có sự tham gia của các bên đến từ nhiều quốc gia, cũng như nhu cầu phát triển các phần mềm và ứng dụng phục vụ thị trường toàn cầu.

Tiêu chuẩn TCVN 14176-2:2024 đưa ra những nguyên tắc cơ bản để phát triển hệ thống phân loại trong môi trường xây dựng. Hệ thống phân loại gồm các tiêu đề bảng được khuyến nghị cho từng loại đối tượng thông tin theo các góc nhìn khác nhau, chẳng hạn theo công năng hoặc hình thái. Các tiêu đề này được hỗ trợ bằng định nghĩa nhằm đảm bảo tính thống nhất. TCVN 14176-2:2024 cũng nhấn mạnh nguyên tắc các đối tượng được phân loại trong cùng một bảng luôn có mối liên hệ theo dạng một chuỗi hệ thống hoặc hệ thống con – cách tổ chức phù hợp với logic phân rã của BIM.

Tiêu chuẩn không cung cấp một hệ thống phân loại hoàn chỉnh sẵn dùng, cũng không đưa ra nội dung cụ thể của các bảng phân loại, mà chỉ minh họa bằng các ví dụ. Thay vào đó, tiêu chuẩn đóng vai trò là khung định hướng dành cho các tổ chức phát triển và xuất bản hệ thống phân loại trong xây dựng. Tùy theo nhu cầu thực tế, các hệ thống này có thể được tùy chỉnh chi tiết, nhưng khi tuân thủ TCVN 14176-2:2024, chúng sẽ dễ dàng tương thích và thống nhất với nhau.

Phạm vi của tiêu chuẩn bao phủ toàn bộ vòng đời công trình, từ chuẩn bị dự án, thực hiện đầu tư, thi công, hoàn thành, vận hành, khai thác đến khi công trình được phá dỡ. Tiêu chuẩn áp dụng cho mọi loại công trình: dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật, góp phần hình thành một môi trường dữ liệu chuẩn hóa, hỗ trợ mạnh mẽ hoạt động chuyển đổi số trong ngành xây dựng.

Tiểu My