Chương trình 1322 tạo lực đẩy cho địa phương nâng cao năng suất chất lượng

Việc triển khai Chương trình 1322/QĐ-TTg giai đoạn 2021–2025 đã trở thành “cú hích” quan trọng, giúp các địa phương tăng cường chuẩn hóa quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và thúc đẩy đổi mới công nghệ. Chương trình không chỉ hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp, hợp tác xã áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế mà còn triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm và công cụ cải tiến sản xuất hiện đại. Nhờ đó, năng lực quản trị, hiệu quả vận hành và chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp được cải thiện đáng kể, giúp gia tăng giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường và nâng cao sức cạnh tranh.

Chương trình 1322 còn thúc đẩy chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông minh tại địa phương, từ đó tạo ra môi trường sản xuất linh hoạt, giảm lãng phí và nâng cao hiệu suất lao động.

Các địa phương nhờ vậy không chỉ nâng cao năng suất ở cấp độ doanh nghiệp mà còn góp phần cải thiện chỉ số tổng năng suất các nhân tố (TFP) của khu vực, tạo đà tăng trưởng bền vững cho kinh tế địa phương. Đồng thời, chương trình cũng giúp nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý và người lao động về tầm quan trọng của năng suất chất lượng, tạo nền tảng lan tỏa các phương pháp cải tiến vào toàn bộ chuỗi giá trị sản xuất.

Nhìn chung, Chương trình 1322 đã chứng minh hiệu quả rõ rệt trong việc tăng năng suất, nâng cao chất lượng và tạo sức bật mới cho địa phương, đồng thời hình thành các mô hình điểm để chia sẻ, nhân rộng kinh nghiệm trong giai đoạn 2021–2025, mở đường cho sự phát triển mạnh mẽ hơn trong giai đoạn tiếp theo.

Đáng chú ý, tại tỉnh Lào Cai, trong Kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh tỉnh dự kiến bố trí 35,1 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước và vốn đối ứng của doanh nghiệp để triển khai thực hiện.

Các cơ quan chức năng của tỉnh đã tổ chức điều tra, khảo sát, thu thập số liệu, thông tin đối với 55 doanh nghiệp, hợp tác xã. Sản phẩm chủ yếu của doanh nghiệp, hợp tác xã là chè xanh, chiết xuất tinh dầu quế, các sản phẩm chế biến nông lâm sản,...

Qua điều tra, khảo sát cho thấy các doanh nghiệp, hợp tác xã đã được cấp giấy phép đăng ký kinh doanh theo quy định của Nhà nước và 33 lượt doanh nghiệp, hợp tác xã có nhu cầu đăng ký áp dụng các công cụ về cải tiến về năng suất chất lượng. Trong đó một số doanh nghiệp, hợp tác xã đăng ký áp dụng từ 01 - 07 công cụ như: Hệ thống an toàn và sức khỏe nghề nghiệp OHSAS 18001, Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2015, Chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn, Hệ thống tăng cường hiệu suất sử dụng máy móc thiết bị TPM, Hệ thống áp dụng công cụ cải tiến năng suất chất lượng LEAN, Hệ thống quản lý môi trường 14001, Hệ thống tiết kiệm năng lượng ISO 50001.

Mở các lớp đào tạo, tập huấn về Hệ thống Quản lý Môi trường theo tiêu chuẩn ISO 22000:2018 (đào tạo nhận thức chung và đánh giá nội bộ theo Tiêu chuẩn ISO 22000:2018); đào tạo chuyên gia đánh giá chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy (đào tạo chuyên gia đánh giá chứng nhận sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17065:2012) cho 10 lượt cán bộ một số sở, ngành, phòng, đơn vị các huyện…

Trong khi đó, tại Tiền Giang, thực hiện Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030 như hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản lý như: ISO 9000, ISO 22000, ISO 14000, ISO/IEC 17025, ISO 27000, ISO 45001, ISO 22301, ISO 31000... Hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng áp dụng mô hình, công cụ cải tiến năng suất như: 5S, Kaizen, TPM, Lean, Six sigma, KPI, 7 QC tool, 7 tiêu chí Giải thưởng Chất lượng quốc gia, QCC, TWI, Poka-Yoke, quản lý trực quan...

Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng áp dụng công cụ hỗ trợ cho sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh như: Lean Tools, Digital Manufacturing Toolbox, E-manufacturing, Small-scale Intelligent Manufacturing như điện toán đám mây, công nghệ di động và giám sát từ xa, CAD, CAM, CNC, robot, thực tế ảo, các ứng dụng công nghệ thông tin trong phân tích dữ liệu, quản lý năng suất chất lượng... Tập huấn và đào tạo, tuyên truyền, phổ biến nội dung, chính sách hỗ trợ của Kế hoạch nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong năm 2024 cho các cơ quan quản lý, tổ chức, doanh nghiệp.

Hỗ trợ 100% chi phí áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; thực hành nông nghiệp tốt (G.A.P); thực hành sản xuất nông nghiệp hữu cơ; năng suất xanh; tiêu chuẩn, công cụ hỗ trợ cho sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh nhưng không quá 60 triệu đồng cho một hệ thống, tiêu chuẩn, công cụ.

An Giang không ngừng hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa. (Ảnh: Hạnh Châu)

Song song, tại tỉnh An Giang, các doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện tham gia Chương trình 1322 theo hướng dẫn của Bộ Khoa học và Công nghệ được hỗ trợ áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng, công cụ hỗ trợ cho sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh với mức chi cụ thể: Hỗ trợ áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng cơ bản, đẩy mạnh áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng đặc thù của ngành, lĩnh vực, tiêu chuẩn về hệ thống quản lý mới được công bố; Hỗ trợ áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (G.A.P), thực hành sản xuất nông nghiệp hữu cơ, năng suất xanh; áp dụng tiêu chuẩn, công cụ hỗ trợ cho sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh; Hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số để thiết lập, tối ưu hóa, hiện đại hóa hệ thống quản trị doanh nghiệp; Hỗ trợ chứng nhận sản phẩm, hàng hóa, chứng nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, môi trường, năng lượng, an toàn, sức khỏe nghề nghiệp và chứng nhận hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn quốc tế.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia Trần Hậu Ngọc, thời gian qua các bộ ngành, địa phương đã triển khai tốt Chương trình 1322. Điển hình, hơn 6.000 doanh nghiệp hưởng lợi trực tiếp từ chương trình, với mức tăng năng suất lao động, rút ngắn thời gian lưu kho và cải thiện quy trình vận hành. Nhiều mô hình ứng dụng Lean, ESG hay quản trị tiên tiến đã cho thấy kết quả rất tích cực. Tính đến tháng 11/2025 đã hình thành 102 doanh nghiệp là mô hình điểm về nâng cao năng suất chất lượng để chia sẻ, nhân rộng. Như vậy, mục tiêu giai đoạn 2021-2030 hình thành mô hình điểm về năng suất chất lượng đã hoàn thành trước thời hạn 5 năm.

Về giải pháp trong thời gian tới, đại diện Uỷ ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia nhấn mạnh, các bộ, ngành cần quan tâm hơn nữa đến việc ban hành chương trình, kế hoạch hành động cụ thể. Trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị hành chính, ông Ngọc bày tỏ mong muốn 34 tỉnh, thành mới sẽ sớm ban hành nghị quyết triển khai giai đoạn 2026-2030.

Có thể thấy, việc triển khai Chương trình 1322/QĐ-TTg tại các địa phương đã chứng minh rằng tiêu chuẩn hóa, đổi mới công nghệ là những công cụ hiệu quả giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, tăng chất lượng và mở rộng thị trường. Những chuyển biến này tạo nền tảng quan trọng để các địa phương tiếp tục bứt phá trong giai đoạn 2026-2030, hướng tới mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

An Dương