Chuyên gia Mỹ chỉ ra nấm giúp hỗ trợ hạ huyết áp, giảm cholesterol và nguy cơ mắc ung thư
(VietQ.vn) - Nấm giàu dinh dưỡng, ít calo, chứa hợp chất sinh học quý giá, hỗ trợ tim mạch, hệ miễn dịch, ổn định huyết áp, giảm cholesterol và phòng ung thư.
Thị trường điện máy hậu cao điểm: Khuyến mãi dồn dập, cảnh giác 'bẫy' hàng trưng bày
Giá vàng lập đỉnh, chuyên gia khuyến cáo không nên 'lướt sóng' thời điểm này
Ấn Độ ban hành tiêu chuẩn giúp người khuyết tật dễ dàng tiếp cận các sản phẩm hàng ngày
Trong ẩm thực, nhiều loại thực phẩm không chỉ mang lại hương vị thơm ngon mà còn hoạt động như những vị thuốc tự nhiên, giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh. Rau củ, trái cây, các loại hạt, thảo mộc… đều chứa hợp chất sinh học quý giá có lợi cho sức khỏe. Trong số đó, nấm là một ví dụ điển hình, vừa dễ chế biến, vừa sở hữu nhiều công dụng nổi bật cho tim mạch và hệ miễn dịch.
Nấm giàu protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất, nhưng lại ít calo, đường và chất béo. Nhờ vậy, chúng trở thành lựa chọn dinh dưỡng lành mạnh, được các chuyên gia y tế đánh giá cao.
Theo bác sĩ Heidi Moawa, Giảng viên tại Trường Y, Đại học Case Western Reserve (Mỹ) và chuyên gia dinh dưỡng Karina Tolentino, đang làm việc tại Mỹ, ăn nấm thường xuyên có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó nổi bật nhất là khả năng kiểm soát huyết áp, hỗ trợ giảm nguy cơ ung thư và hỗ trợ cải thiện mức cholesterol, theo trang tin sức khỏe Verywell Health.

Nấm có tác dụng tốt cho sức khỏe nhưng cũng nên lưu ý khi lựa chọn. Ảnh minh họa
Tăng huyết áp là bệnh lý phổ biến và âm thầm, chỉ biểu hiện rõ khi gây ra biến chứng nghiêm trọng. Các thử nghiệm cho thấy nấm chứa nhiều hoạt chất sinh học có tác dụng hạ huyết áp tự nhiên, bao gồm ergosterol, polyphenol, terpen, terpenoid, polysaccharid và protein. Những chất này giúp giãn mạch, tăng lưu thông máu và hỗ trợ kiểm soát huyết áp. Vì vậy mấm có thể được xem như một loại thực phẩm chống tăng huyết áp trong chế độ ăn hằng ngày.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc ăn nấm thường xuyên và nguy cơ ung thư thấp hơn. Lý do là nấm giàu hợp chất chống viêm và chất chống oxy hóa, giúp vô hiệu hóa các gốc tự do gây hại tế bào. Ngoài ra, các hoạt chất sinh học có trong nấm còn tác động tích cực đến hệ miễn dịch, từ đó ức chế sự phát triển của tế bào ác tính. Theo chuyên gia dinh dưỡng Karina Tolentino, điều này khiến nấm có khả năng bảo vệ cơ thể trước nhiều loại ung thư khác nhau.
Cholesterol cao là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tim, đột quỵ và xơ vữa động mạch. Theo các nghiên cứu, nấm có khả năng hỗ trợ hạ cholesterol máu nhờ hai cơ chế: Các thành phần trong nấm gắn kết với chất béo và cholesterol để đào thải chúng ra ngoài, đồng thời enzyme trong nấm có thể phân giải chất béo không lành mạnh, giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu.
Chuyên gia Karina nhấn mạnh: "Thay thế thịt đỏ bằng nấm trong khẩu phần ăn là cách đơn giản và hiệu quả để cải thiện mỡ máu."
Ngoài ra, nấm còn hỗ trợ tiêu hóa nhờ hàm lượng chất xơ và beta-glucan, giúp ổn định đường huyết, tăng cường miễn dịch, chống viêm và cung cấp đầy đủ axit amin thiết yếu. Đây là lựa chọn thực phẩm vừa giàu dinh dưỡng, vừa ít calo, phù hợp cho nhiều chế độ ăn uống.
Nấm thường được chế biến thành các món xào, nấu canh, lẩu, hấp, hoặc cuộn thịt, rau củ, hải sản. Món nấm được ưa chuộng nhất là nấm xào cùng các nguyên liệu khác như thịt, hải sản, rau củ hoặc trứng. Tuy nhiên khi chọn mua nấm, nên ưu tiên nấm tươi có màu sắc tự nhiên, không bị hư hỏng hay có mùi lạ, đồng thời mua từ các nguồn uy tín để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Nấm cần được bảo quản đúng cách trong tủ lạnh và sử dụng trong thời gian ngắn để giữ được độ tươi ngon và dinh dưỡng tối đa.
Đặc biệt, nấm cũng có thể gây ra tác dụng phụ như đầy hơi. Một số người bị đầy hơi sau khi ặn nấm có thể do mannitol, một loại rượu đường tự nhiên được tìm thấy trong một số loại nấm. Nấm cũng có nhiều chất xơ, có thể gây đầy hơi nếu tăng lượng tiêu thụ quá nhanh.
Nấm có thể chứa vi khuẩn có hại do khâu bảo quản, vận chuyển… Ví dụ, đã có trường hợp ngộ độc salmonella do nấm. Cách tốt nhất để tránh những mối nguy hiểm tiềm ẩn này là đảm bảo mua nấm từ cơ sở đáng tin cậy hoặc ăn nấm tại nhà hàng uy tín, không ăn nấm có dấu hiệu hỏng.
Hãy đảm bảo rằng các loại nấm đều được bảo quản và chế biến ở nhiệt độ khuyến nghị; không nên bảo quản lâu hơn khuyến nghị. Đảm bảo vệ sinh thực phẩm theo các biện pháp phòng ngừa an toàn. Không ăn nấm hoang, nấm dại vì việc thu thập, chế biến và ăn nấm hoang dã đặc biệt nguy hiểm vì chúng có thể gây độc. Các loại nấm độc không dễ phân biệt với nấm không độc có thể gây hại cho tim, gan, thận và nguy cơ tử vong.
Tiêu chuẩn TCVN 11041-11:2023 về nấm hữu cơ
Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11041-11:2023 đưa ra các yêu cầu đối với việc sản xuất và thu hái nấm hữu cơ, bao gồm cả khâu sơ chế, chế biến và bảo quản. Tiêu chuẩn này áp dụng đồng thời với TCVN 11041-1 và TCVN 11041-2, nhưng không áp dụng cho nấm men và nấm mốc.
Theo tiêu chuẩn, nấm hữu cơ là nấm được thu hái tự nhiên hoặc trồng theo phương thức hữu cơ. Việc thu hái từ tự nhiên phải đảm bảo khu vực không chịu tác động của hoạt động nông nghiệp thông thường. Mỗi cơ sở sản xuất cần xác định rõ đơn vị sản xuất, nơi diễn ra toàn bộ quy trình hữu cơ, và theo dõi chu kỳ sinh trưởng của nấm từ khi trồng đến thu hoạch.
Nguyên tắc cơ bản của tiêu chuẩn yêu cầu mọi hoạt động từ trồng, thu hoạch, sơ chế, chế biến đến bảo quản phải tuân thủ các quy định của trồng trọt hữu cơ theo TCVN 11041-2. Giá thể, đất trồng nấm không được tiếp xúc với các hóa chất nằm ngoài danh mục cho phép, và nếu khu vực trồng giáp ranh với đất canh tác thông thường, cần có vùng đệm hoặc hàng rào vật lý để tránh ô nhiễm.
Tiêu chuẩn cũng quy định các bước chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ, bao gồm lập kế hoạch chi tiết, tuân thủ thời gian chuyển đổi đối với đất và giá thể, đồng thời đảm bảo quá trình thu hái và bảo quản không làm ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn thực phẩm.
Để áp dụng tiêu chuẩn, cơ sở sản xuất cần đánh giá hiện trạng, lập kế hoạch chuyển đổi, tổ chức đào tạo cho nhân viên về quy trình sản xuất nấm hữu cơ, đồng thời thực hiện giám sát và kiểm tra định kỳ để đảm bảo tuân thủ các yêu cầu.
Việc áp dụng TCVN 11041-11:2023 mang lại nhiều lợi ích: nấm hữu cơ đạt chất lượng cao, an toàn cho người tiêu dùng; tăng uy tín và giá trị thương hiệu; mở rộng khả năng xuất khẩu; đồng thời góp phần bảo vệ môi trường và phát triển nông nghiệp bền vững. TCVN 11041-11:2023 là công cụ quan trọng giúp cơ sở sản xuất nấm hữu cơ nâng cao hiệu quả kinh tế, đáp ứng nhu cầu thị trường, đồng thời đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ hệ sinh thái.
Vân Thảo (T/h)









