Cơ giới hoá - Cách tối ưu để tăng năng suất, giảm giá thành

Thời gian qua, Lãnh đạo Tập đoàn Than Khoáng sản Việt Nam đã rất chú trọng đến công tác đổi mới công nghệ khai thác, có nhiều chủ trương áp dụng công nghệ mới, tiên tiến nhằm đảm bảo an toàn, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí giá thành sản xuất. Các đơn vị trong Tập đoàn cũng đã và đang tích cực nghiên cứu, đưa vào áp dụng các công nghệ tiên tiến. Tuy nhiên, như đánh giá của lãnh đạo Tập đoàn tại nhiều cuộc họp điều hành sản xuất, tỷ lệ áp dụng cơ giới hoá, nhất là trong khai thác than hầm lò trong Tập đoàn vẫn chưa cao, chưa đạt được kết quả như mong muốn.

Chẳng hạn, trong khai thác than lò chợ. Hiện tại, toàn Tập đoàn có 14 đơn vị khai thác than hầm lò với 164 lò chợ khai thác đồng thời. Chủ yếu là công nghệ giá XDY, giá khung, giá liên kết xích, TLĐ, công nghệ ngang nghiêng và buồng thượng, chỉ có 4 lò chợ máy khấu hoặc máy bào và 1 lò chợ dàn siêu nhẹ. Ngoài ra, sử dụng công nghệ đào lò lấy than để tận thu các khu vỉa nhỏ lẻ, trụ bảo vệ không thể áp dụng được các công nghệ khác tiên tiến hơn.

Việc áp dụng công nghệ CGH đồng bộ trong khai thác chưa ổn định, đạt hiệu quả thấp, một số lò chợ CGH đồng bộ đã tạm dừng để sửa chữa  (Vàng Danh, Mạo Khê). Riêng lò chợ CGH đồng bộ tại Công ty than Khe Chàm đạt 97,0% công suất theo thiết kế, lấy ví dụ năm 2006 thực hiện 388.168 tấn/ 400.000 tấn.

Tương tự, trong công tác đào lò, cùng với các đơn vị khai thác, Tập đoàn có 2 đơn vị chuyên đào lò;  thực hiện khoảng 300.000 mét mỗi năm, với tổng số 338 gương lò thi công đồng thời. Tuy nhiên, chiếm 69% là công nghệ khoan nổ mìn, xúc bốc thủ công; bán CGH (sử dụng xe khoan, máy xúc) là 30,4%; Còn lại, chỉ 0,7% là đào lò bằng máy Combain. Trong công tác vận tải hầm lò, hầu hết các đơn vị đã đầu tư nâng cấp hệ thống vận tải chính bằng băng tải B800 -1200mm để chở than, đầu tư các thiết bị vận tải người, vật tư thiết bị... nhưng chưa đồng bộ đến nơi thi công, sản suất; có nơi còn vận chuyển thủ công hoặc đi bộ với chiều dài lớn.

Tuy nhiên, cũng theo Ban KCM, trong công tác quản lý và triển khai áp dụng cơ giới hoá, cần đặc biệt lưu ý không áp dụng dàn trải hoặc theo phong trào mà phải cân nhắc việc triển khai áp dụng cơ giới hoá đồng bộ hoặc từng phần phù hợp với điều kiện địa kỹ thuật của vỉa than, gương lò, của từng đơn vị. Đối với dạng công nghệ mới theo chương trình Cơ giới hoá khai thác than và đào lò, khi triển khai áp dụng thử nghiệm cần có cơ chế áp dụng, chế độ theo dõi đánh giá trong thời gian nhất định, để chuyển áp dụng chính thức thì mới đạt được hiệu quả như mong muốn.

Quan trọng hơn cả, để đẩy mạnh công tác cơ giới hoá trong khai thác than và đào lò, ngoài sự nỗ lực của các Ban chuyên môn, Cơ quan quản lý, cần có sự chung tay, đồng lòng, quyết tâm của tất cả các đơn vị trong toàn Tập đoàn.

PV