Công tố viên trí tuệ nhân tạo đầu tiên trên thế giới

Viện Kiểm sát Nhân dân Phố Đông Thượng Hải đã chế tạo và thử nghiệm thành công “công tố viên” trí tuệ nhân tạo (AI) có thể đưa ra các cáo buộc với độ chính xác hơn 97% dựa trên những mô tả bằng lời về vụ việc. Giáo sư Shi Yong, Giám đốc phòng thí nghiệm quản lý tri thức và dữ liệu của Học viện Khoa học Trung Quốc cho biết, công nghệ này có thể giúp giảm khối lượng công việc hàng ngày của công tố viên, cho phép họ tập trung vào những nhiệm vụ khó khăn hơn. “Công tố viên" trí tuệ nhân tạo này có thể thay thế các công tố viên đưa ra quyết định ở một mức độ nhất định”, Giáo sư Shi nói.

Các công tố viên đã sớm sử dụng công nghệ AI trong quy trình thực thi pháp luật khi công nghệ AI bắt được sử dụng lần đầu ở Trung Quốc vào năm 2016. Nhiều cơ quan ở nước này đang sử dụng một công cụ AI được gọi là Hệ thống 206. Công cụ này có thể phân tích tính xác thực của bằng chứng, đánh giá điều kiện bắt giữ và mức độ nguy hiểm của nghi phạm đối với người dân.

Tuy nhiên, tất cả công cụ AI hiện có đều có vai trò rất hạn chế vì “chúng không thể tham gia quá trình ra quyết định buộc tội hay đề xuất bản án”, Shi và các đồng nghiệp cho biết. Việc đưa ra các quyết định như vậy sẽ đòi hỏi một cỗ máy có thể xác định và loại trừ bất kỳ nội dung nào của hồ sơ vụ án mà không bỏ qua những thông tin quan trọng. Hơn nữa, cỗ máy trí tuệ nhân tạo cũng cần phải chuyển đổi được các ngôn ngữ phức tạp, khác nhau của con người thành một định dạng toán học hoặc hình học tiêu chuẩn mà máy tính có thể hiểu được.

Các công ty Internet của Trung Quốc đã phát triển các công cụ hiện đại có thể xử lý ngôn ngữ tự nhiên, nhưng các hoạt động này thường đòi hỏi làm việc trên máy tính lớn mà các công tố viên không có quyền truy cập.

"Công tố viên" AI có khả năng đưa ra cáo buộc với độ chính xác lên đến 97% của Trung Quốc. Ảnh: AFP 

Công tố viên AI do nhóm của Giáo sư Shi phát triển có thể hoạt động trên máy tính để bàn thông thường. Đối với mỗi nghi phạm, hệ thống sẽ buộc tội dựa trên 1.000 đặc điểm thu được từ văn bản mô tả vụ án do con người tạo ra, thậm chí đó là những dữ liệu rất nhỏ hoặc trừu tượng. Sau đó, hệ thống 206 sẽ đánh giá những bằng chứng đó.

Cỗ máy trí tuệ nhân tạo mới đã được “huấn luyện” để sử dụng trong hơn 17.000 vụ án khác nhau từ năm 2015 đến 2020. Cho đến nay, nó có thể xác định và buộc tội 8 loại tội phạm phổ biến nhất ở Thượng Hải. Đó là gian lận thẻ tín dụng, tổ chức hoạt động cờ bạc, lái xe nguy hiểm, cố ý gây thương tích, cản trở người thi hành công vụ, trộm cắp, lừa đảo, gây gổ và gây rối.

Được biết, Trung Quốc đang tích cực sử dụng AI trong hầu hết lĩnh vực khác nhằm cố gắng nâng cao hiệu quả, làm giảm và tăng cường kiểm soát vấn nạn tham nhũng. Một số thành phố của Trung Quốc đã sử dụng công nghệ này để giám sát hoạt động của các nhóm xã hội và viên chức nhà nước để phát hiện tham nhũng.

Nhiều tòa án Trung Quốc đã và đang sử dụng AI để giúp các thẩm phán xử lý hồ sơ vụ án và đưa ra quyết định như chấp nhận hay từ chối đơn kháng cáo. Hầu hết các nhà tù ở Trung Quốc cũng áp dụng công nghệ AI để theo dõi tình trạng thể chất và tinh thần của tù nhân, với mục tiêu giảm thiểu bạo lực trong các trại giam.

Không chỉ ở Trung Quốc, việc áp dụng công nghệ AI trong quá trình thực thi pháp luật ngày càng phổ biến trên khắp thế giới. Một số công tố viên Đức đã sử dụng công nghệ AI để nhận dạng hình ảnh và pháp y kỹ thuật số để đẩy nhanh tốc độ, độ chính xác của quá trình xử lý vụ án.

Bảo Lâm