Đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, phát triển thị trường dịch vụ phát thanh, truyền hình trả tiền

Đầu năm 2024, hàng loạt kênh truyền hình quốc tế được người xem Việt Nam yêu thích đã ngừng phát sóng trên các gói dịch vụ truyền hình trả tiền, như: National Geographic, Nat Geo Wild và Baby TV. Cả 3 kênh này đều thuộc sở hữu của The Walt Disney Company Đông Nam Á và phân phối tại Việt Nam qua MSky trên nhiều dịch vụ truyền hình trả tiền như FPT Play, TV360, ClipTV, VTC... Tháng 11/2023, Amazon Prime cũng ngừng cung cấp dịch vụ video tại Việt Nam.

Trước đó, 12 kênh truyền hình thuộc quyền sở hữu của Disney Networks Group Asia Pacific Limited, trong đó có nhiều kênh phim truyện, thể thao, hoạt hình như: Fox Movies, Fox Sports, Disney Channel và Disney Junior… cùng 2 kênh truyền hình thuộc quyền sở hữu của Buena Vista International Inc (BVII) ngừng phát sóng tại Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông chia sẻ, một số hãng điện ảnh, kinh doanh nội dung giải trí của thế giới nhận định, tương lai không nằm ở truyền hình truyền thống, mà thuộc về dịch vụ video theo yêu cầu. Đơn cử, từ khi ra dịch vụ Disney Plus, Disney bắt đầu dồn tất cả cho ứng dụng. 

Amazon Prime cùng một số dịch vụ khác đã hiện diện ở Việt Nam chọn tuân thủ quy định tại Điều 21, Luật Điện ảnh về việc phổ biến phim trên không gian mạng. Để không phải cùng lúc đáp ứng cả Luật Điện ảnh và các quy định về phát thanh, truyền hình, các doanh nghiệp này đã bỏ những chương trình không phải là phim ra khỏi nền tảng.

Làm rõ hơn về pháp lý, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết, các nhà cung cấp phải xác định mô hình kinh doanh tại Việt Nam là cung cấp dịch vụ truyền hình hay phim. Nếu là phim, họ phải tuân thủ Luật Điện ảnh năm 2022 và phải gỡ các nội dung truyền hình. Nếu cung cấp truyền hình, các dịch vụ phải làm thủ tục cấp phép theo Nghị định số 71/2022/NĐ-CP. 

“Sau khi nhận được yêu cầu quyết liệt từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng Bộ Thông tin và Truyền thông, Netflix đã chọn cung cấp cả phim và truyền hình trả tiền. Trong khi đó, các dịch vụ còn lại chọn cung cấp phim và hạ các chương trình truyền hình trên nền tảng OTT”, ông Do nói. 

Lãnh đạo Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử thông tin thêm, Prime Video nhận thấy mô hình kinh doanh ở Việt Nam chưa thực sự phù hợp, nên rút khỏi thị trường, còn Netflix đã nộp hồ sơ xin thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam theo quy định và đang được thẩm định.

Theo Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử, các động thái này là phù hợp, thể hiện ý thức tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp xuyên biên giới khi vào Việt Nam.

Một số hãng điện ảnh, kinh doanh nội dung giải trí của thế giới nhận định, tương lai không nằm ở truyền hình truyền thống, mà thuộc về dịch vụ video theo yêu cầu. Ảnh minh họa

Năm 2023, ghi nhận những bước tiến trong công tác đấu tranh với các nền tảng xuyên biên giới, quản lý thông tin đặc biệt trong việc triển khai Nghị định số 71/2022/NĐ-CP ngày 1/10/2022 của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình, nhất là các doanh nghiệp truyền hình OTT (nội dung phim và truyền hình được cung cấp qua đường truyền internet tốc độ cao) xuyên biên giới. Nghị định số 71/2022/NĐ-CP, Thông tư số 05 và 06 của Bộ Thông tin và Truyền thông đã bổ sung các quy định để hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động kinh doanh dịch vụ phát thanh, truyền hình trả tiền, loại hình cung cấp dịch vụ nội dung truyền hình theo yêu cầu trên mạng internet. Các quy định tại những văn bản pháp luật nêu trên đã làm rõ các yêu cầu, điều kiện kinh doanh dịch vụ cung cấp nội dung truyền hình theo yêu cầu trên mạng internet, cho phép doanh nghiệp gồm cả doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài tham gia thị trường dịch vụ truyền hình trả tiền để cung cấp nội dung truyền hình theo yêu cầu với cùng mặt bằng pháp lý, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh.

Trước năm 2023, tại Việt Nam, 6 doanh nghiệp nước ngoài tham gia thị trường dịch vụ phát thanh, truyền hình trả tiền bằng cách cung cấp dịch vụ nội dung truyền hình theo yêu cầu xuyên biên giới qua mạng internet. Đó là những doanh nghiệp quy mô khu vực và toàn cầu, đã và đang cung cấp dịch vụ ở nhiều nước với tiềm lực, kinh nghiệm phong phú. Điển hình là các doanh nghiệp đến từ Mỹ, như Netflix, Amazon Prime Video, AppleTV; Trung Quốc, như WeTV, iQIYI, MangoTV. Nội dung dịch vụ của các doanh nghiệp kể trên tập trung vào giải trí với các tuyến phim truyền hình, điện ảnh, trò chơi truyền hình, truyền hình thực tế, ký sự truyền hình,…khá phong phú về thể loại, hấp dẫn về nội dung, thu hút được một lượng thuê bao không nhỏ ở Việt Nam.

Khánh Mai (t/h)