Doanh nghiệp khởi nghiệp cần tránh những sai lầm này trong bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ

Công khai ý tưởng quá sớm

Tiết lộ ý tưởng mới, đặc biệt là các sáng chế, trước khi nộp đơn để được bảo hộ quyền SHTT là một sai lầm lớn của doanh nghiệp. Điều này có thể làm mất lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp trước các đối thủ. Đồng thời có thể ngăn cản doanh nghiệp hưởng lợi tài sản trí tuệ của mình trong tương lai.

Không tiến hành tìm kiếm bằng sáng chế/nhãn hiệu/thiết kế

Trước khi xây dựng mô hình kinh doanh xoay quanh một hoạt động đổi mới, cho dù đó là sáng chế, sản phẩm hay tên dịch vụ (nhãn hiệu) hoặc thiết kế sáng tạo, doanh nghiệp nên thực hiện việc tìm kiếm để xác định xem đã có ai trùng ý tưởng với mình và đăng ký trước mình chưa.

Không sử dụng bản đồ tài sản trí tuệ (IP)

Thị trường không phải là một chỉ báo chính xác về các công nghệ hiện có hoặc bên thứ ba được bảo vệ. Việc phân tích bản đồ sáng chế có thể mang lại cho doanh nghiệp nhiều thông tin giá trị về công nghệ mà họ quan tâm trước khi đầu tư một lượng thời gian và kinh phí đáng kể vào một dự án nghiên cứu. Một phân tích toàn cảnh công nghệ có thể tiết lộ rằng một trường đại học hoặc công ty khởi nghiệp giai đoạn đầu khác có thể đăng ký quyền bảo hộ đối với công nghệ mà doanh nghiệp theo đuổi.

Như vậy, việc phân tích tổng quan không chỉ giúp doanh nghiệp ngăn ngừa lãng phí tài nguyên trong nghiên cứu phát triển, mà còn cung cấp những hiểu biết có giá trị về trạng thái công nghệ để xác định các cải tiến cần thiết hoặc cơ hội đổi mới xung quanh công nghệ của bên thứ ba.

Không thiết lập các điều khoản rõ ràng về quyền sở hữu trí tuệ trong các thỏa thuận lao động hoặc với các nhà cung cấp bên thứ ba. Tùy thuộc pháp luật của mỗi quốc gia, kết quả công việc do nhân viên hoặc nhà thầu độc lập thực hiện có thể không thuộc về doanh nghiệp. Do đó nên đưa ra điều khoản về quyền sở hữu SHTT trong các thỏa thuận liên quan, để xác định quyền sở hữu SHTT, ngay cả giữa những người đồng sáng lập và thận trọng với những công việc quan trọng sử dụng dịch vụ của đối tác bên ngoài.

Không giám sát IP của đối thủ cạnh tranh

Theo dõi hồ sơ IP (đặc biệt là phân tích toàn cảnh bằng sáng chế, tìm kiếm nhãn hiệu, thiết kế) của đối thủ cạnh tranh sẽ cung cấp nhiều thông tin quan trọng. Những thông tin này có thể có ích như công cụ cảnh báo sớm về các công nghệ hoặc sản phẩm mới mà đối thủ cạnh tranh sắp giới thiệu ra thị trường; đồng thời giúp doanh nghiệp có những phản ứng kịp thời trong hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) hoặc tiếp thị sản phẩm.

Không xác định IP hiện có

Hầu hết công ty mới thành lập cũng như các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường không nhận ra các tài sản có giá trị hiện có trong doanh nghiệp. Không nhận thức được một IP có giá trị sẽ ngăn cản doanh nghiệp đưa ra chiến lược bảo vệ. Một công ty mới thành lập nên thường xuyên đặt ra câu hỏi, "Điều gì mà chúng ta đang làm tốt hơn những người khác?" câu trả lời có khả năng hướng đến một tài sản vô hình đáng được bảo vệ.

Thiếu tài liệu IP

Lưu giữ hồ sơ về các ý tưởng và nghiên cứu luôn luôn là thói quen tốt. Những tài liệu này không chỉ hữu ích trong trường hợp quyền SHTT bị thách thức, mà còn giúp doanh nghiệp tự nâng cao và đổi mới trên nền tảng các ý tưởng đã có.

Xây dựng doanh nghiệp dựa trên công nghệ thuộc sở hữu của trường đại học

Hầu hết các công ty khởi nghiệp ở giai đoạn đầu sẽ phải xây dựng sản phẩm của họ trên nền tảng IP hiện có. Doanh nhân/nhà nghiên cứu nên đảm bảo rằng công ty khởi nghiệp được quyền sử dụng sáng chế thông qua thỏa thuận đã được thương lượng, ký kết với trường đại học.

Không có ngân sách để bảo vệ quyền SHTT

Bảo vệ IP an toàn có thể tốn kém ngay cả khi chi phí này trải dài trong vài năm. Một công ty mới thành lập thường thiếu đủ kinh phí và có khả năng không phân bổ đủ nguồn lực cho hồ sơ IP, chi phí bảo trì cũng như phí trả cho các chuyên gia IP, những người sẽ hỗ trợ công ty trong việc lập hồ sơ.

Các doanh nhân thường sẽ cố gắng quản lý chi phí bằng cách trì hoãn nộp đơn xin SHTT, cố gắng tự soạn thảo các tài liệu đăng ký hoặc lựa chọn các nhà cung cấp dịch vụ giá rẻ hơn nhưng không đủ tiêu chuẩn. Một ứng dụng IP được soạn thảo sơ sài có thể còn tệ hơn cả việc không nộp đơn xin IP và các lỗi có thể rất tốn kém để sửa chữa (nếu xảy ra).

Việc cạn kiệt ngân sách để bảo vệ IP giữa chừng trong quá trình đăng ký (ví dụ: ở giai đoạn quốc gia đối với đơn đăng ký sáng chế quốc tế) có thể dẫn đến việc phải xóa bỏ một mô hình kinh doanh. Do đó, công ty khởi nghiệp cần phải dành ngân sách cho các chi phí đảm bảo quyền SHTT. Doanh nghiệp khởi nghiệp nên tính chi phí bảo vệ quyền SHTT (bao gồm phí dịch vụ cho các nhà cung cấp dịch vụ) vào quá trình huy động vốn.

Không bảo vệ IP trong các khu vực pháp lý phù hợp

Quyền SHTT mang tính quốc gia và được bảo vệ trong phạm vi quyền hạn mà chúng đã được cấp. Các doanh nghiệp phải cẩn thận để bảo vệ IP trong các khu vực pháp lý phù hợp. Thông thường, các doanh nghiệp sẽ tìm cách bảo vệ IP ở nơi doanh nghiệp có thị trường và/hoặc nơi có sự cạnh tranh. Đây là một quyết định chiến lược đòi hỏi sự hiểu biết về quy trình bảo hộ quyền SHTT, khả năng tiếp cận thông tin thị trường và quản lý ngân sách. Một chuyên gia SHTT có kinh nghiệm sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tốt hơn trong quá trình ra quyết định.

Bảo Lâm