Dùng baking soda không đúng cách gây ra nhiều tác hại

Baking soda được ví như “loại bột đa năng” bởi người ta có thể dùng nó trong nhiều lĩnh vực, từ nấu ăn, làm đẹp đến chữa bệnh, vệ sinh, làm sạch. Baking soda có màu trắng, hơi mặn, có tính kiềm, tính hút ẩm cao nhưng ít tan trong nước. Trên thực tế, baking soda được gọi với nhiều cái tên khác nhau, chẳng hạn như thuốc muối, thuốc tiêu mặn, muối nở, bột nở. Trong hóa học, baking soda có tên gọi natri hydrocarbonat, công thức phân tử NaHCO3.

Theo hệ thống đánh giá chỉ số quốc tế được xác định bởi Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm quốc tế Codex dành cho chất phụ gia, baking soda thuộc nhóm INS500. Do thành phần hóa học có chứa gốc HCO3- nên khi gặp nhiệt độ cao hoặc tác dụng với chất có tính axit, baking soda sẽ giải phóng ra khí CO2, vì thế nó thường được dùng để tạo độ xốp cho các loại bánh. 

Một trong những công dụng quan trọng nhất của baking soda là làm nguyên liệu trong chế biến các món ăn. Người ta thường sử dụng nó để: Tạo độ giòn, xốp cho món ăn, đặc biệt là các loại bánh; Giúp các món kho, hầm nhanh mềm hơn, từ đó rút ngắn thời gian nấu nướng; Làm mềm thịt; Khử vị đắng của củ cải trắng, của mật cá; Giúp rau luộc xanh hơn; Khử độc tố trên rau củ quả.

Tuy sở hữu nhiều công dụng tuyệt vời nhưng việc lạm dụng dùng baking soda cũng gây đến những tác hại cho sức khỏe.

Tác hại của baking soda trong làm đẹp

Như chúng ta đã biết, baking soda là chất có độ pH khá cao. Theo thí nghiệm của Sonya Kanestrand, một nữ nhiếp ảnh gia Na Uy đã thực hiện trực tiếp và công khai trên mạng xã hội, 14g baking soda khi được hòa tan với nước sẽ có độ pH khoảng 9.5, là 1 độ pH mang tính kiềm rất mạnh.

Trong khi đó, độ pH của da chỉ rơi vào khoảng 4.5 - 6.5 tùy vào các yếu tố như hệ vi sinh vật tự nhiên hay các tuyến trên da. Nếu như bôi lên da thứ gì đó có tính kiềm quá mạnh như baking soda, màng axit bảo vệ da sẽ bị hủy hoại, lâu dần sẽ dẫn đến các hiện tượng như làm khô da, xuất hiện các vết đỏ, mụn hay thậm chí là viêm, gây đau đớn.

Tuy nhiên, theo chia sẻ của bác sĩ Shah trên Teen Vogue thì những loại mỹ phẩm làm đẹp chứa sodium bicarbonate (tên gọi khác của baking soda) được bày bán hiện nay có nồng độ thành phần rất ít, chỉ nhằm cân bằng độ pH của các sản phẩm chứa AHA, BHA nên vẫn rất an toàn khi sử dụng.

Làm giảm tác dụng của thuốc

Baking soda có thể gây ra những phản ứng với một số loại thuốc như aspirin, tetraycline, viên sắt, thuốc tiểu đường. Điều này làm giảm tác dụng của thuốc. Chính vì vậy, nếu đang sử dụng loại thuốc trên nên tìm đến sự tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng baking soda.

Ảnh hưởng đến tim mạch và xương khớp

Baking soda gây ra những ảnh hưởng không có lợi đến quá trình hấp thụ phốt-pho, làm mất lượng canxi và cản trở hoạt động quá trình lưu thông oxy trong cơ thể người. Baking soda kết hợp với thực phẩm chứa ion canxi sẽ tạo kết tủa canxi cacbonat hoặc tạo dạng sữa. Điều này sẽ gây hại cho thận và những người yếu thận nên hạn chế sử dụng.

Những người có tiền sử bị tim mạch hay cao huyết áp nên tránh sử dụng các thực phẩm chứa hàm lượng natri hidrocacbonat cao. Nếu như đang gặp phải các vấn đề về tim mạch, xương khớp nên hạn chế sử dụng baking soda. Nếu bạn vẫn muốn sử dụng thì hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước.

Gây hại cho dạ dày

Baking soda bán tràn lan trên thị trường, nếu mua phải loại bột có chứa tạp chất có thể gây viêm dạ dày. Hàm lượng chất trong bột rất quan trọng, đặc biệt là natri, nếu hàm lượng natri quá cao sẽ làm tăng huyết áp.

Răng bị hủy hoại

Vì tính tẩy rửa của baking soda khá mạnh nên dùng baking soda đánh răng thường xuyên sẽ hậu quả không tốt cho răng. Sau khi dùng baking soda làm trắng răng, màu răng của bạn sẽ trắng hơn. Tuy nhiên cứ lạm dụng việc này sẽ gây phản tác dụng. Dùng baking soda làm trắng răng trong thời gian dài sẽ gây những ảnh hưởng đến hàm răng như: Bào mòn men răng, gây ra cho răng cảm giác ê buốt, răng nhạy cảm hơn; Răng dễ bị sâu hơn, do lớp men răng bị làm mỏng, không bảo vệ tốt cho răng; Lợi dễ bị sưng dẫn đến viêm lợi do baking soda làm các mô mềm ở lợi bị kích ứng; Răng dễ vàng ố nhanh do màu thực phẩm ăn vào.

Không dùng baking soda để vệ sinh gì?

Mặc dù baking soda được biết đến như một chất có khả năng tẩy rửa hiệu quả, tuy nhiên bạn nên lưu ý một số chất liệu đồ dùng sau đây không nên được vệ sinh bằng baking soda, cụ thể như:

Đồ dùng bằng bạc: Vì baking soda có tính tẩy rửa rất mạnh nên nếu dùng để làm sạch các đồ dùng bằng bạc như chén, ly, gương hay đặc biệt là các món đồ trang sức quý giá, lớp bạc trên bề mặt của vật dụng sẽ rất dễ bị bào mòn, làm giảm tính thẩm mỹ và độ bền của đồ dùng.

Đồ dùng bằng nhôm: Tuy baking soda có thể làm sạch đồ dùng bằng kim loại nhưng đồng thời chúng lại có khả năng oxy hóa bề mặt nhôm, làm mất màu các món đồ đó. Vì thế, bạn không nên sử dụng baking soda để vệ sinh các đồ dùng bằng nhôm hoặc chỉ dùng một lượng thật ít khi vệ sinh và không được để chúng bám quá lâu trên bề mặt đồ dùng.

Đồ dùng bằng vàng: Vàng là 1 kim loại mềm, thường được dùng để mạ hay làm các món trang sức như nhẫn, vòng cổ, lắc tay,... Nếu dùng baking soda để vệ sinh các vật dụng này thì tính tẩy rửa cực mạnh của chúng có thể làm đồ dùng bị trầy, mài mòn và thậm chí là nhiều hư hại khác.

Bề mặt đá hoa cương: Không nên sử dụng baking soda để vệ sinh các đồ dùng có bề mặt phủ đá hoa cương như kệ bếp, tường hay sàn nhà,... vì chúng có thể gây ra những vết trầy xước trên bề mặt, thậm chí là thấm sâu và ăn mòn vào bên trong, gây bị nứt, vỡ và giảm tính thẩm mỹ của các bề mặt làm bằng đá hoa cương.

Lưu ý khi sử dụng và bảo quản baking soda

Khi sử dụng baking soda bạn cần chú ý: Nếu đang trong chế độ ăn ít muối thì không nên dùng baking soda. Với trẻ em nhỏ dưới 5 tuổi hay phụ nữ có thai, bạn nên cẩn thận khi cho họ sử dụng. Nếu đang bị đầy bụng, cũng không nên sử dụng baking soda.

Cách chọn và bảo quản baking soda: Để không mua phải baking soda kém chất lượng, nhiều tạp chất nên chọn những địa chỉ uy tín để mua hàng. Sau khi dùng xong, bảo quản baking soda ở trong lọ thủy tinh kín, đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nơi độ ẩm cao và hạn chế tiếp xúc nhiều với không khí.

Tác hại của baking soda sẽ ảnh hưởng không tốt tới người dùng khi lạm dụng hoặc sử dụng baking soda kém chất lượng. Vì thế hãy là người tiêu dùng thông thái, bác sĩ của chính bản thân mình khi sử dụng baking soda đúng cách và đủ lượng.

An Dương (T/h)