Dùng đúng nhân sâm để hỗ trợ tốt cho bệnh nhân tiểu đường

Nhân sâm từ lâu được xem là “thần dược” trong y học cổ truyền với nhiều công dụng như tăng cường sức khỏe, cải thiện hệ miễn dịch, chống lão hóa. Gần đây, các chuyên gia trong nước khuyến cáo người bệnh tiểu đường nếu sử dụng đúng cách, đúng liều lượng, nhân sâm có thể hỗ trợ điều trị và kiểm soát đường huyết hiệu quả, nhưng nếu lạm dụng hoặc dùng sai, nguy cơ tác dụng phụ là điều không thể xem nhẹ.

Theo bác sĩ Quách Tuấn Vinh, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Đông y Việt Nam, nhân sâm chứa các hoạt chất ginsenosides như Rb1, Rb2, Rd có khả năng cải thiện độ nhạy insulin và tăng cường vận chuyển glucose vào tế bào, từ đó hỗ trợ giảm đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2. Đồng thời, các hợp chất chống oxy hóa trong nhân sâm giúp giảm stress oxy hóa, bảo vệ tế bào beta tuyến tụy, duy trì khả năng sản xuất insulin tự nhiên và hạn chế biến chứng do đường huyết cao.

Không chỉ giúp ổn định đường huyết, nhân sâm còn có tác động tích cực đến chuyển hóa lipid, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, cao huyết áp và bệnh lý tim mạch – những biến chứng thường gặp ở người tiểu đường.

Nhân sâm dùng đúng cách có thể giúp giảm tình trạng kháng insulin. Ảnh minh họa

Các nghiên cứu cũng cho thấy nhân sâm giúp giảm tình trạng kháng insulin thông qua việc kích hoạt các con đường tín hiệu protein kinase, khiến insulin hoạt động hiệu quả hơn. Ngoài ra, nhân sâm còn giúp tăng cường năng lượng, cải thiện mệt mỏi và nâng cao sức bền cho bệnh nhân tiểu đường vốn dễ suy nhược, đồng thời kích thích hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng tốt hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh việc sử dụng nhân sâm phải linh hoạt, phù hợp từng người. Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, nguyên Chủ nhiệm Khoa Đông y Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, dẫn nghiên cứu của Nhật Bản khuyến nghị người tiểu đường có thể dùng mỗi ngày khoảng 2,7g nhân sâm sắc hoặc hãm nước sôi uống. Nhưng y học cổ truyền không khuyến khích một công thức cứng nhắc cho mọi người; bệnh cảnh lâm sàng và thể bệnh khác nhau sẽ cần phối hợp nhân sâm với các vị thuốc khác để đạt hiệu quả cao hơn.

Mặc dù tiềm năng hỗ trợ điều trị rõ ràng, nhân sâm không phải “thuốc chữa” và không thể thay thế thuốc bác sĩ kê đơn. Các bác sĩ khuyến nghị người bệnh tiểu đường chỉ nên dùng nhân sâm dưới sự hướng dẫn của chuyên gia để tránh hạ đường huyết quá mức khi dùng chung thuốc hạ đường huyết. Liều dùng hàng ngày không nên vượt quá 2-3g để tránh mất ngủ, đau đầu, cao huyết áp hay rối loạn tiêu hóa. Người có bệnh cao huyết áp nặng, phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ nhỏ không nên tự ý sử dụng nhân sâm.

Để sử dụng nhân sâm an toàn, người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm từ nguồn uy tín, có chứng nhận chất lượng, kiểm tra kỹ loại sâm (hồng sâm, bạch sâm, nhân sâm tươi…), tuân thủ liều lượng, theo dõi đường huyết thường xuyên và lắng nghe phản ứng của cơ thể. Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường như tụt đường huyết, run tay chân, mất ngủ, mệt mỏi, nên ngừng và hỏi ý kiến bác sĩ. Song song đó, việc duy trì chế độ ăn hợp lý, vận động đều đặn, kiểm soát cân nặng và tuân thủ điều trị y tế là yếu tố quyết định để kiểm soát bệnh tiểu đường lâu dài.

Như vậy, nhân sâm có thể là “trợ thủ” đắc lực giúp người tiểu đường cải thiện sức khỏe tổng thể và ổn định đường huyết nếu được sử dụng thông minh, đúng cách. Sự cẩn trọng, hiểu biết và tham vấn chuyên môn sẽ giúp thảo dược quý này phát huy tối đa lợi ích mà vẫn đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Vân Thảo (T/h)