ESG: ‘Chuẩn năng suất mới’ buộc doanh nghiệp Việt phải tăng tốc

Doanh nghiệp Việt mới ở “vạch xuất phát” trong chuẩn hóa ESG gắn với năng suất chất lượng

Dù 98,5% doanh nghiệp Việt Nam thuộc nhóm SME, báo cáo hiện nay cho thấy chỉ khoảng 15% SME bắt đầu tiếp cận ESG. Phần lớn còn đứng ngoài xu thế này không phải vì thiếu nhận thức, mà do thiếu nguồn lực để chuyển đổi, bao gồm: chi phí đầu tư, công nghệ đo lường – báo cáo, nhân lực và phương pháp triển khai tiêu chuẩn.

ESG đang trở thành chuẩn mực bắt buộc trên phạm vi toàn cầu.

Ngay cả với những doanh nghiệp đã cam kết, triển khai ESG vẫn ở mức sơ khai. Ở nhiều nơi, ESG mới dừng ở cam kết hoặc báo cáo, chưa tạo ra thay đổi thực chất trong quy trình, hệ thống quản trị hay khả năng nâng cao năng suất. Thực tế này khiến doanh nghiệp Việt đối diện nguy cơ “tụt hậu kép”: vừa năng suất thấp, vừa không đạt chuẩn xanh – sạch – minh bạch ngày càng khắt khe của đối tác và thị trường quốc tế.

Các chuyên gia nhận định ESG không chỉ là xu hướng đạo đức hay trách nhiệm cộng đồng, mà đang trở thành tiêu chí bắt buộc để doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Việc thiếu hệ thống quản trị dữ liệu, thiếu nền tảng công nghệ và thiếu minh bạch khiến doanh nghiệp bị hạn chế khả năng đáp ứng yêu cầu đơn hàng, mất cơ hội tiếp cận vốn xanh và gặp rủi ro bị thay thế bởi đối thủ có năng suất tốt hơn, quản trị hiệu quả hơn.

Thực thi ESG bằng công nghệ là con đường nâng năng suất và chất lượng bền vững

Trong bối cảnh yêu cầu ESG ngày càng trở thành chuẩn chơi toàn cầu, các chuyên gia nhấn mạnh việc doanh nghiệp chủ động thực thi sớm sẽ mang lại lợi thế vượt trội: tối ưu quy trình, giảm lãng phí, chuẩn hóa dữ liệu và cải thiện hình ảnh thương hiệu, những yếu tố then chốt để nâng năng suất.

Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế và phát triển doanh nghiệp.

Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế và phát triển doanh nghiệp, cho rằng ESG không chỉ là xu hướng “xanh hóa” mà là động lực thúc đẩy doanh nghiệp thay đổi cấu trúc vận hành, chuyển từ sản xuất dựa vào lao động giá rẻ sang mô hình dựa trên công nghệ, chất lượng và hiệu quả. “Nếu áp dụng công nghệ đúng cách, doanh nghiệp sẽ tiết giảm chi phí, tăng sản lượng và minh bạch hóa quy trình đây chính là nền tảng để thực hiện ESG chứ không phải gánh nặng như nhiều SME vẫn nghĩ”, ông phân tích.

Ứng dụng công nghệ được xem là chìa khóa: quản lý dữ liệu, tự động hóa, phân tích phát thải, truy xuất chuỗi cung ứng… giúp doanh nghiệp đo lường và kiểm soát hoạt động một cách chính xác. Khi dữ liệu minh bạch, doanh nghiệp vừa dễ dàng đáp ứng tiêu chuẩn ESG, vừa nâng hiệu quả vận hành yếu tố quyết định năng suất chất lượng.

Ông Mạc Quốc Anh cũng đề xuất Nhà nước và các tổ chức hỗ trợ cần xây dựng chương trình hướng dẫn tiêu chuẩn ESG dành riêng cho SME, cung cấp bộ công cụ đơn giản hóa, giúp doanh nghiệp “bắt đầu đúng cách” mà không bị quá tải thông tin. “SME Việt Nam có thể đi nhanh hơn nếu có bộ tiêu chuẩn phù hợp và các gói hỗ trợ kỹ thuật. Khi năng suất và chất lượng được nâng lên, ESG sẽ không còn là rào cản mà trở thành lợi thế cạnh tranh”, ông nhấn mạnh.

Thanh Hiền