Giám đốc BQL DA ĐTXD TP Bắc Giang phê duyệt HSMT đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và pháp luật?

Nhiều năm qua, UBND tỉnh Bắc Giang giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây đựng thành phố Bắc Giang (BQL DA ĐTXD TP.Bắc Giang) thực hiện nhiệm vụ tổ chức đấu thầu nhiều dự án đầu tư trọng điểm của tỉnh. Trong đó, việc sử dụng vật tư, thiết bị sử dụng vào thi công phải theo đúng yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu của nhà thầu và yêu cầu về tiêu chuẩn đo lường được các cơ quan thẩm quyền phê duyệt. 

Cụ thể như tiêu chuẩn TCVN 9398:2012 về Công tác trắc địa trong xây dựng công trình; TCVN 4447:2012 về Công tác đất- Quy phạm thi công và nghiệm thu; TCVN 4453:1995 về kết cấu bê tông và Bê tông cốt thép toàn khối-Quy phạm thi công và nghiệm thu; TCVN 5742:1993 về kết cấu bê tông và bê tông cốt thép. Điều kiện tối thiểu để thi công và nghiệm thu; TCVN 9115: 2012 về kết cấu Bê tông và Bê tông cốt thép lắp ghép- Quy phạm thi công và nghiệm thu; TCVN 8859-2011 về Làm móng cấp phối đá dăm trong kết cấu áo đường ô tô. Vật liệu thi công và nghiệm thu…

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc tổ chức đấu thầu một số dự án để lựa chọn nhà thầu đang có dấu hiệu “đi ngược” quy định pháp luật đấu thầu cần được các cơ quan thực thi pháp luật làm rõ. Đáng chú ý, các dự án đều thuộc danh mục dự án đầu tư công của tỉnh Bắc Giang.

Đơn cử, đối với Xây lắp công trình thuộc Dự án Cải tạo, nâng cấp sửa chữa hàn vá ổ gà một số tuyến đường trên địa bàn TP.

Theo Hồ sơ mời thầu (HSMT) được ông Nguyễn Trung Trực, Giám đốc BQL DA ĐTXD TP.Bắc Giang phê duyệt ngày 22/8/2022, quy mô dự án gồm đầu tư cải tạo, nâng cấp sửa chữa hàn vá ổ gà mội số tuyến đường trục chính trên địa bàn TP.Bắc Giang với tổng chiều dài cải tạo, nâng cấp, sửa chữa khoảng 3.041m; diện tích mặt đường khoảng 36.579m2 bao gồm một số đoạn đường chính như Đường Lê Lợi (đoạn từ số nhà 682 đến đường Giáp Hải) chiều rộng mặt đường Bm=11m-12m, xử lý các vị trí ổ gà, bong bật, bị lún võng và đọng nước, rải thảm lại BTN mặt đường với diện tích 22.355m2, sơn vạch tim đường, gờ giảm tốc, cải tạo rãnh biên, thay thế bó vỉa hư hỏng, lát vỉa hè hạ ngầm dây dẫn, sửa chữa hệ thống thoát nước; Đường Thanh Niên: Xử lý mặt đường tại vị trí hư hỏng, lún võng, rải thảm lại BTN mặt đường với diện tích 1.417m2; Sơn gờ giảm tốc tại các vị trí nút giao đã hư hỏng, cải tạo rãnh biên; Đường Lê An: Xử lý mặt đường tại vị trí hư hỏng, lún võng, rải thảm lại BTN mặt đường với diện tích 299m2. Tổng mức đầu tư 14.183.911.000 VNĐ. Dự án được Chủ tịch UBND TP.Bắc Giang phê duyệt tại văn bản số 8139/QĐ-UBND ngày 15/11/2021.

Sẽ không có điều phải xem xét nếu HSMT của gói thầu trên “xuất hiện” hàng loạt tiêu chí có dấu hiện hạn chế sự tham gia của các nhà thầu. Cụ thể, HSMT quy định Dây cáp điện phải từ nhà sản xuất Cadisun; Ống cống BTCT phải mua từ nhà sản xuất của Công ty TNHH Đầu tư Eastern Bắc Giang, Công ty TNHH Kỹ thuật điện HTT (Bắc Giang); Đèn LED, trong đó chíp led phải chip LED Philips…

Theo Luật sư Mai Bích Ngân – Giám đốc Công ty Luật TNHH Anh Trí Việt, nhằm đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu, pháp luật quy định những hành vi bị cấm. Một trong những hành vi đó nêu yêu cầu cụ thể về xuất xứ hàng hóa, nhãn hiệu hàng hóa trong hồ sơ mời thầu (HSMT) đối với các gói thầu xây lắp, hỗn hợp, mua sắm hàng hóa khi áp dụng các hình thức đấu thầu rộng rãi hay đấu thầu hạn chế theo quy định.

Cũng theo Luật sư Ngân, Điều 89, Luật Đấu thầu 2013, các hành vi bị cấm trong đấu thầu: Không bảo đảm công bằng, minh bạch, bao gồm các hành vi như: Nêu yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa trong HSMT thầu đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc gói thầu hỗn hợp khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế;...

Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ, Chỉ thị số 47/CT-TTg ngày 27/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ cũng quy định, HSMT không được nêu yêu cầu về xuất xứ cụ thể của hàng hóa. HSMT/Hồ sơ yêu cầu không được nêu những đặc tính, tiêu chuẩn cá biệt của hàng hóa nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Cũng không được đưa ra các yêu cầu quá cao dẫn đến làm tăng giá dự thầu hoặc làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu…

Điều khó lý giải trong suốt quá trình thẩm định HSMT, thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu, BQL DA ĐTXD TP.Bắc Giang không những không điều chỉnh các nội dung tiêu chuẩn đánh giá trong HSMT theo quy định của pháp luật đấu thầu mà vẫn phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu trên. Cụ thể ngày 09/09/2022, Giám đốc BQL DA ĐTXD TP Bắc Giang Nguyễn Trung Trực đã phê duyệt cho nhà thầu Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Miền Bắc trúng thầu với giá trúng thầu: 12.709.755.000 VNĐ. Thời gian thực hiện hợp đồng 150 ngày. Hợp đồng trọn gói.

Theo các chuyên gia đấu thầu, tình trạng HSMT, Hồ sơ yêu cầu chào hàng cạnh tranh có đưa các thông số trùng khớp với một hãng hàng hóa  là biểu hiện của cạnh tranh không minh bạch.

Tương tự, đối với gói thầu Xây lắp thuộc Dự án Cải tạo sửa chữa cơ sở vật chất Trường Mầm non Dĩnh Kế, TP.Bắc Giang, nhà thầu trúng thầu Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng Hải Long, giá trúng thầu: 39.768.647.000 VNĐ, thời gian thực hiện hợp đồng 360 ngày. Hợp đồng: Đơn giá cố định. Giám đốc BQL DA ĐTXD TP Bắc Giang phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số: 287/QĐ- QLDA, ngày 15/6/2023.

HSMT gói thầu trên về phần yêu cầu kỹ thuật được Giám đốc BQL DA ĐTXD TP.Bắc Giang đưa xuất xứ hàng hóa như: Aptomat 1,3 pha các loại LS - Hàn Quốc; Sơn dầm, trần, tường trong ngoài nhà, sơn chống rỉ sắt thép Bigfa, BIGJA, Japan Paint, Jontun, Ogreen, Manta Việt Nam, Fujicolor, Aust Paint, Thiết bị chống sét Kim thu sét ESE NLP1100-30 bán kính bảo vệ 71m Sản phẩm của Cirprotec (Tây Ban Nha).

Cũng liên quan để công tác đấu thầu tại tỉnh Bắc Giang, tại Thông báo kết luận số 2125/TB-TTCP của Thanh tra Chính phủ đã phát hiện nhiều dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật đấu thầu như Dự án Khu số 3 thuộc Dự án Khu đô thị phía Nam TP.Bắc Giang. Trong đó, gói thầu tư vấn lập bản vẽ thi công và dự toán, chủ đầu tư không làm rõ mức độ đáp ứng yêu cầu nhân sự đề xuất của nhà thầu nhưng vẫn đánh giá đạt; Gói thầu xây lắp số 05: HSMT có yêu cầu về thiết bị thiếu chi tiết; Chủ đầu tư đánh giá hồ sơ đề xuất của nhà thầu chưa đầy đủ, còn bỏ qua một số yêu cầu, đánh giá hồ sơ không đảm bảo khách quan; đánh giá hồ sơ tài chính còn để tồn tại hai đơn giá đối với một hạng mục công việc. Qua đó thể hiện sự thiếu nghiêm túc, thiếu khách quan trong công tác đánh giá, thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.

Theo dữ liệu đấu thầu, BQL DA ĐTXD TP Bắc Giang đã công bố 63 dự án đầu tư phát triển. Tổng giá trị theo gói thầu có kết quả lựa chọn nhà thầu: 1.341.377.285.000 VNĐ, trong đó tổng giá trị trúng thầu là: 1.321.027.509.000 VNĐ. Tỉ lệ tiết kiệm là: 1.52%.

Đáng chú ý, ngoài 02 gói thầu trên, Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Miền Bắc còn trúng thầu nhiều dự án đầu tư công như Dự án xây dựng trụ sở công an xã Quang Minh; Dự án Cải tạo, nâng cấp một số tuyến đường giao thông và rãnh thoát nước trên địa bàn Thị trấn Nếnh, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang; Dự án Khu phụ trợ nhà văn hóa, đường cứng hóa thôn Núi, xã Việt Tiến; Hạng mục: Cứng hóa đường giao thông, tường rào, rãnh thoát nước, sân bê tông, nhà ăn; Dự án Khu dân cư thôn Như Thiết, xã Hồng Thái (giai đoạn 2)….

 NPV