Hà Nội phát hiện hơn 1.600 tấn chất thải công nghiệp độc hại chôn lấp trái phép

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03) Công an thành phố Hà Nội phối hợp với Cục Cảnh sát môi trường (C05) phát hiện một cơ sở luyện kim trái phép tại xã Phù Lỗ, Sóc Sơn do Nguyễn Phương Hưng quản lý. Cơ sở này đã chôn lấp hơn 1.623 tấn xỉ chì độc hại xuống khu vực ao trũng, gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Từ năm 2019, Hưng cho Vũ Xuân Đồng thuê đất và nhà xưởng, sau đó Đồng hợp tác với nhóm người Trung Quốc do A Thao cầm đầu để tái chế chì từ xỉ. Quá trình sản xuất từ tháng 7 đến 12/2024 tạo ra hàng trăm tấn chì nhưng đồng thời phát sinh hàng nghìn tấn chất thải. Số chất thải này được chỉ đạo chôn lấp trái phép và che giấu bằng lớp bê tông.

Cuối năm 2024, hoạt động được tiếp quản bởi Mao Xin Song, Giám đốc Công ty Fu Xin (Trung Quốc), tiếp tục sản xuất với sự tham gia của 7 kỹ thuật viên Trung Quốc và khoảng 40 công nhân Việt. Đồng chịu trách nhiệm tài chính, thu mua xỉ chì từ các tỉnh như Hưng Yên, Thái Nguyên.

Chất thải xỉ chì chôn lấp trái phép bị phát hiện. Ảnh: Môi trường và Cuộc sống

Đầu năm 2025, do chất thải tồn đọng quá lớn, Đồng thuê Nguyễn Phương Hoan – con trai Hưng tổ chức vận chuyển và chôn lấp trái phép. Mỗi chuyến vận chuyển được trả 1 triệu đồng, và mỗi tấn chất thải Mao Xin Song nhận 90 tệ như “phí xử lý”.

Ngày 12/6/2025, công an khám xét khẩn cấp 9 địa điểm, thu giữ nhiều tang vật và tài liệu liên quan. Ngày 20/6/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Hà Nội đã khởi tố vụ án “Gây ô nhiễm môi trường” và khởi tố bị can đối với Vũ Xuân Đồng, Mao Xin Song, Nguyễn Phương Hưng và Nguyễn Phương Hoan. Vụ việc đang được tiếp tục điều tra mở rộng.

Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, xỉ chì phát sinh từ quá trình luyện kim được xếp vào nhóm chất thải rắn công nghiệp và có thể là chất thải nguy hại nếu chứa hàm lượng kim loại nặng vượt ngưỡng cho phép.

Khoản 3 Điều 3 của Luật định nghĩa chất thải nguy hại là những chất có đặc tính độc hại, dễ cháy, ăn mòn, lây nhiễm hoặc gây nguy hiểm đến môi trường và sức khỏe con người. Việc quản lý xỉ chì nếu được phân loại là chất thải nguy hại phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định tại Điều 83 và 84 của Luật, bao gồm phân loại, lưu giữ riêng biệt, vận chuyển bằng phương tiện chuyên dụng, và xử lý bởi các đơn vị có giấy phép phù hợp, đáp ứng các yêu cầu về công nghệ và an toàn môi trường.

Ngoài ra, việc chôn lấp trái phép xỉ chì, không qua xử lý đúng quy trình, là hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật về môi trường. Hành vi này có thể bị xử phạt hành chính từ 300 đến 600 triệu đồng, tùy theo mức độ và khối lượng chất thải vi phạm. Trong trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng cho môi trường, hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 235 Bộ luật Hình sự với tội danh “Gây ô nhiễm môi trường”.

An Dương (T/h)