Siết chặt quản lý, thanh tra tất cả người bán hàng trên nền tảng TikTok Shop

TikTok Shop: “Thiên đường” cho hàng giả, nhái

Ra mắt vào cuối tháng 4/2022, TikTok Shop đánh dấu sự hình thành của mảng kinh doanh thương mại điện tử của TikTok tại thị trường Việt Nam.

Báo cáo thương mại điện tử (eCommerce) nửa đầu năm 2023 được Metric công bố, bảng xếp hạng thị phần doanh thu đã chứng kiến sự bứt tốc của TikTok Shop tại Việt Nam. Theo Metric, ở quý I/2023, TikTok Shop chiếm 15,5% thị phần doanh thu các sàn thương mại điện tử - đứng ở vị trí thứ 3. Sang quý II/2023, TikTok Shop chiếm 20% - đứng ở vị trí thứ 2, chỉ sau Shopee. Cụ thể, TikTok Shop ghi nhận tổng giá trị của tất cả các đơn hàng giao thành công đạt 16.300 tỉ đồng, với 117 triệu sản phẩm bán ra.

Với không ít người tiêu dùng, TikTok Shop là “thiên đường” mua sắm khi có rất nhiều sản phẩm với nhiều giá tiền được đăng bán. Thế nhưng, đây cũng là “thiên đường” cho hàng giả, nhái, kém chất lượng. Các mặt hàng bị giả nhiều nhất là thời trang, mỹ phẩm… Như với sản phẩm túi xách, chỉ cần tìm kiếm cụm từ túi xách LV sẽ ra rất nhiều cửa hàng bán sản phẩm này, với giá vài trăm ngàn thậm chí vài chục triệu đồng.

Tương tự, nếu tìm sản phẩm kem mắt sẽ ra rất nhiều video giới thiệu, review đồng thời gắn link bán sản phẩm với đủ loại giá. Hay chỉ cần bỏ ra vài triệu đồng cũng có thể sở hữu một chiếc đồng hồ thương hiệu, hoặc vài chục ngàn đồng là có chiếc kính thời thượng…

Chỉ cần lướt một vòng TikTok Shop, không khó để tìm mua các sản phẩm hàng giả, hàng nhái. “Dép Hermes chỉ hơn 1 triệu đồng, hàng siêu cấp đầy đủ hóa đơn, túi, vải nhé anh em” - đây là câu mời chào của một người bán dép trên TikTok.

Ngoài việc công khai bán hàng giả, nhái, một số người bán chọn phương thức gọi lệch tên các thương hiệu lớn, hoặc che logo thương hiệu để không bị kiểm duyệt. Thí dụ, khi bán các dòng túi, dép giả thương hiệu nổi tiếng Hermes, người bán sẽ ghi chệch đi như dép, túi Hermes, và đương nhiên mức giá của những món đồ này rất rẻ chỉ vài trăm ngàn đồng/sản phẩm. Thậm chí đã xuất hiện tình trạng bán sản phẩm cấm trên nền tảng này, như đăng bán xịt thơm miệng song thực chất là bán thuốc lá điện tử…

Tuy nhiên, nhằm qua mắt cơ quan chức năng, tên những thương hiệu thời trang nổi tiếng đã bị viết lái đi. Thay vì ghi Hermès, Louis Vuitton... các chủ shop này sẽ viết tắt/cố tình viết sai chính tả thành HM, Hơ mẹt, Luôn Vui Tươi, Louis Vuituoi, Đì o... Tìm hiểu trên TikTok Shop cho thấy, những chiếc áo phông nhái thương hiệu Louis Vuitton được bán với giá từ 79.000 đồng đến 250.000 đồng. Hay chiếc đồng hồ được quảng cáo là của hãng Rolex được bán với giá 217.000 đồng...

Sẽ thanh tra tất cả những người bán hàng trên TikTok Shop

Theo chuyên gia, các cơ quan quản lý cần siết chặt nội dung; xóa, chặn những nội dung câu view nhảm nhí trên TikTok và đặc biệt cần có biện pháp mạnh chặn hàng giả, nhái trên nền tảng TikTok Shop...

Theo ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình - Thông tin điện tử - từ ngày 22/5/2023, Bộ TTTT phối hợp với các bộ, ngành liên quan thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành, thực hiện kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam.

Sau hơn 4 tháng kiểm tra, đoàn kiểm tra liên ngành cho biết, nền tảng này chưa công bố thông tin về chủ sở hữu ứng dụng trên trang chủ của ứng dụng TikTok Shop theo quy định. Chưa lưu trữ đầy đủ thông tin người bán theo quy định khi đăng ký sử dụng dịch vụ và chưa thực hiện đầy đủ việc kiểm tra, giám sát để đảm bảo việc cung cấp thông tin về hàng hóa của người bán trên sàn giao dịch thương mại điện tử theo quy định.

Do vậy, đoàn kiểm tra liên ngành đã đề nghị Bộ Công Thương có biện pháp xử lý buộc TikTok khắc phục ngay các sai phạm trong việc cung cấp dịch vụ sàn thương mại xuyên biên giới vào Việt Nam. Nền tảng này phải có giải pháp ngăn chặn và loại bỏ khỏi ứng dụng các sản phẩm cấm kinh doanh.

Có biện pháp ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin về hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền; có biện pháp cảnh cáo hoặc từ chối cung cấp dịch vụ có thời hạn hoặc vĩnh viễn đối với những cá nhân, thương nhân, tổ chức có hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật; có biện pháp phối hợp với các chủ thể quyền sở hữu trí tuệ rà soát và gỡ bỏ các sản phẩm xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên ứng dụng.

Cùng với đề nghị có biện pháp xử lý buộc TikTok khắc phục ngay các vi phạm, Đoàn kiểm tra liên ngành đề nghị Bộ Công Thương phối hợp và cung cấp đầy đủ thông tin về danh sách người bán trên TikTok Shop để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm liên quan tới thương mại điện tử và thuế.

Đồng thời, Đoàn kiểm tra cũng đề nghị Bộ Công Thương cập nhật và cung cấp đầy đủ thông tin trên ứng dụng theo quy định; bổ sung và hoàn thiện hồ sơ đăng ký cung cấp dịch vụ thương mại điện tử cho TikTok Shop; nâng cao trách nhiệm xử lý giải quyết tranh chấp, khiếu nại của TikTok Shop tại thị trường Việt Nam.

An Dương (T/h)