Hoạt chất NMN 'đảo ngược lão hóa' chưa có bằng chứng khoa học cụ thể, tránh lạm dụng

Ngứa rát mặt sau khi dùng hoạt chất NMN 

Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam cho biết, hoạt chất NMN là viết tắt của nicotinamide mononucleotide, một tiền chất sản sinh ra nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) và được coi là thành phần chủ yếu để tăng mức NAD+ trong tế bào.

NAD+ là phân tử quan trọng nhất trong cơ thể ngoài nước, tác dụng sửa chữa DNA tổn thương, đảm bảo chức năng gene. NAD+ không tồn tại mãi mà sẽ giảm tự nhiên theo tuổi tác, khiến các cơ quan trong cơ thể dần lão hóa. Bổ sung NMN đúng cách có thể giúp tăng sinh NAD + trong cơ thể, khiến quá trình lão hóa sẽ chậm lại.

Ông Thành cho rằng xuất phát từ công dụng này, hiện thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm chứa NMN dưới dạng viên uống và kem bôi ngoài da, được quảng cáo với tác dụng chống lão hóa da, làm trắng da, có thể thay thế được các bước chăm sóc da khác. Tuy nhiên người tiêu dùng không nên lạm dụng sản phẩm này vì tiềm ẩn nhiều nguy cơ.

Cụ thể mới đây người phụ nữ 45 tuổi (Hà Nội) cho biết, gần đây có thoa một sản phẩm chứa hoạt chất NMN và acid salicylic, được giới thiệu bôi xong "da sẽ mịn màng, trắng hồng, giúp trẻ ra đến 10 tuổi", chi phí khoảng một triệu đồng một hộp. Sau lần bôi đầu, chị thấy da có hiện tượng đỏ, rát và hơi bong nhẹ nhưng vẫn tiếp tục dùng, đến khi thấy ngứa rát nhiều mới đến viện.

Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam, khám và chẩn đoán bệnh nhân bị dị ứng với loại kem bôi ngoài da này. Bệnh nhân được điều trị tích cực, phục hồi da, may mắn sau khoảng một tuần da gần như trở lại bình thường.

Trường hợp khác là nữ, 50 tuổi, sau khi tự tìm mua và sử dụng viên uống chứa hoạt chất NMN, xuất hiện nổi mề đay khắp người. Nghĩ do dị ứng thực phẩm, chị vẫn uống thêm hai ngày nữa, đến khi nhập viện thì tình trạng nặng, trong đó vùng da mặt bị tăng sắc tố sau viêm, khó phục hồi như ban đầu.

Tìm kiếm từ khóa "hoạt chất NMN" trên các trang mạng xã hội, rất nhiều sản phẩm hiện ra, từ kem bôi đến viên uống, được quảng cáo chống lão hóa, trẻ da, giá thành cũng rất đa dạng, từ vài trăm đến khoảng 10 triệu đồng một lọ.

 Không nên tin và lạm dụng sử dụng hoạt chất NMN để đảo ngược lão hóa

Một nhóm kín facebook với gần 10.000 thành viên, liên tục trao đổi, mua bán các sản phẩm chứa hoạt chật này. Trong đó, nhiều người bán lẫn mua đánh giá NMN như "thần dược cải lão hoàn đồng", với vô ván công dụng, từ hỗ trợ trao đổi chất và sản xuất năng lượng, tăng cường miễn dịch, đến thúc đẩy quá trình tái tạo mạch máu, duy trì độ đàn hồi của mạch máu...

Chưa được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chứng nhận an toàn

Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam cho biết, thực tế, tác dụng trắng da, chống lão hóa của NMN được nghiên cứu và bước đầu xác định là có hiệu quả, tuy nhiên dữ liệu còn thiếu và chủ yếu là thử nghiệm trên động vật, các thử nghiệm trên người còn hạn chế, chưa có nghiên cứu đủ dài. Do đó việc quá lạm dụng các sản phẩm này có thể dẫn đến những tác dụng phụ tiềm tàng.

Mặt khác, các sản phẩm NMN thường được bán dưới dạng thực phẩm chức năng hơn là thuốc điều trị, do đó không được quản lý chặt chẽ từ các cơ quan chức năng. NMN chưa được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chứng nhận an toàn.

Người dân tự ý sử dụng những sản phẩm này có thể xuất hiện một số vấn đề phổ biến là viêm da tiếp xúc, dị ứng, làm cho tình trạng da nhạy cảm, nổi mụn trứng cá, tăng sắc tố sau viêm (PIH). Nếu kết hợp với các hoạt chất có tính lột tẩy, có thể tăng giảm sắc tố vĩnh viễn, khó phục hồi lại làn da như ban đầu.

Các sản phẩm dùng toàn thân hay bôi thoa trên nhóm cơ địa đặc biệt (dị ứng, bệnh lý nền...) có thể dị ứng, phản vệ, mày đay hay ảnh hưởng chức năng gan, thận.

Bên cạnh đó, theo các nghiên cứu trên thế giới, NMN có thể chống lão hóa, song thực phẩm bổ sung chứa hoạt chất NMN còn tích hợp nhiều thành phần khác như thảo mộc, nguy cơ tương tác với các loại thuốc thông thường, dẫn đến tác dụng phụ. Người dùng khi sử dụng cần lưu ý về tiền sử mắc bệnh và xem xét các loại thuốc hiện tại, liều lượng thích hợp.

Một nghiên cứu năm 2021 trên Frontiers in Nutrition với 30 người tham gia dùng 250 mg NMN trong 12 tuần, cho thấy hoạt chất NMN có thể gây tác dụng phụ nhẹ bao gồm đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi và các vấn đề về sức khỏe đường hô hấp trên.

BSCKI Hoàng Phú Thọ, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cũng cho rằng, mặc dù không có tác dụng phụ rõ ràng nào được báo cáo trong các thử nghiệm lâm sàng hiện có ở người, nhưng một số nghiên cứu đã báo cáo những tác dụng phụ có thể gặp khi bổ sung NMN trên động vật và cần tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu trên cơ thể người.

Hơn thế, để đánh giá sản phẩm bôi ngoài da an toàn, chất lượng cần được đánh giá về khả năng thấm qua da, khả năng gây kích ứng tại chỗ, tình trạng da... và nhiều yếu tố khác hơn thay vì chỉ tập trung vào tác dụng của hoạt chất.

Chính vì vậy, chị em không nên quá tin vào những lời quảng cáo "có cánh" được lan truyền về các sản phẩm chống lão hóa có thành phần NMN. Mặc dù có nhiều tác dụng hứa hẹn, song vẫn cần các bằng chứng nghiên cứu khoa học chứng minh mức độ an toàn đối với sức khỏe con người.

Đặc biệt, cần cảnh giác với các sản phẩm viên uống, bôi ngoài da không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có kiểm định về chất lượng để tránh rơi vào tình trạng tiền mất tật mang.

An Dương (t/h)