Khuyến nghị nâng cao năng lực phòng đo lường, thử nghiệm tấm pin quang điện

Tham dự hội thảo có TS. Hà Minh Hiệp – Quyền Tổng cục trưởng, đại diện các đơn vị trực thuộc Tổng cục theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Chia sẻ về cơ sở hạ tầng, chuẩn đo lường và liên kết chuẩn đối với tấm quang điện (PV) tại Viện Đo lường Việt Nam (VMI), theo ông Nguyễn Đức Tâm, Trưởng phòng Đo lường Quang học, hiện nay có rất nhiều VBQPPL liên quan đến điện mặt trời, trong đó, Nghị quyết đại hội IX đã định hướng phát triển năng lượng tái tạo năm 2001 nhấn mạnh ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo như điện mặt trời, thủy điện;

Luật Điện lực Năm 2012 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện lực năm 2004; Quyết định 1208/QĐ-TTg Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030 ban hành năm 2011, trong đó nhấn mạnh định hướng ưu tiên phát triển nguồn điện từ năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối…); Quyết định 428/QĐ-TTg Điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến 2030 ban hành năm 2016, trong đó nhấn mạnh đẩy mạnh phát triển nguồn điện từ nguồn năng lượng tái tạo (thủy điện, điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối. v.v); Quyết định 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển sử dụng điện mặt trời ban hành năm 2020; Quyết định 500/2020/QĐ-TTg được ban hành 15/5/2023 về phê duyệt kế hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) ban hành năm 2023, trong đó nhấn mạnh phấn đấu đến năm 2030 có 50% tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu…

Cũng theo ông Tâm, về công suất nguồn điện năng lượng mặt trời, số liệu thống kê năng lượng tái tạo năm 2023 cho thấy, với công suất từ 8 MW vào năm 2017 đã tăng lên đến 18475 MW vào năm 2022. Về sản lượng, theo số liệu từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), lũy kế đến tháng 11/2023, sản lượng điện toàn hệ thống là 257,35 tỷ kWh, trong đó năng lượng tái tạo: 34,7 tỷ kWh (13,5%), điện mặt trời: 24,1 tỷ kWh, điện gió: 9,84 tỷ kWh. Có thể thấy, Việt Nam là nước đi đầu về công suất lắp đặt điện năng lượng tái tạo trên thế giới và trong khu vực.

Về vai trò của đo lường đối với hoạt động sản xuất, sử dụng tấm quang điện, theo quy trình Calidena (PTB) chuỗi giá trị của nhà máy điện PV gồm 6 bước, bước đầu tiên, thiết kế và sản xuất các thành phần; bước hai, thiết kế hệ thống và lựa chọn thiết bị; bước ba, vận chuyển, lắp đặt và nghiệm thu; bước bốn, vận hành và bảo trì; bước năm, hòa lưới và lưu trữ; bước sáu, tái chế, tái sử dụng, tiêu hủy.

Đối với kinh tế, năng lượng mặt trời chiếm tỷ trọng khá lớn, giá thành lắp đặt thấp, đây là điều kiện thuận lợi tăng công suất lắp điện năng lượng điện mặt trời. Để đạt hiệu quả, tại các công ty, nhà máy sản xuất công nghiệp PV rất cần dịch vụ đo lường, thử nghiệm thông số của tấm PV.

Hiện nay, để hoạt động đảm bảo đo lường đối với tấm PV cần liên kết chuẩn đến SI, độ không đảm bảo đo tốt hơn, cải tiến quy trình hiệu chuẩn cho các loại PV khác nhau; Thứ hai, đầu tư, nâng cấp thiết bị chuẩn, học tập nghiên cứu chuyên sâu; Thứ ba, tư vấn, xây dựng mạng lưới các PTN PV để đáp ứng ngày càng phát triển lĩnh vực này trên toàn thế giới; Thứ tư, tham gia so sánh quốc tế để được thừa nhận các kết quả đo trên quốc tế.

Cũng tại hội thảo, ông Tâm đưa ra một số khuyến nghị để nâng cao năng lực phòng đo lường thử nghiệm, trong đó, cử cán bộ tham gia khóa đạo tạo, tập huấn nâng cao chuyên môn nghiệp vụ từ các NMIs, PTN về PV. Bên cạnh đó, tăng cường trang thiết bị: Thiết bị mô phỏng mặt trời (cần thiết), tiến tới đầu tự hệ thống chuẩn đầu năng suất bức xạ; Xây dựng năng lực, đầu tư hệ thống chuẩn bức xạ: hiệu chuẩn thiết bị đo bức xạ (Pyrometer, Irradiance Meter…). Ngoài ra, xây dựng mạng lưới các PTN trong cả nước (phòng hiệu chuẩn, phòng thử nghiệm PV) đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Trong khuôn khổ hội thảo, đại diện Phòng Thử nghiệm Điện – Điện tử và Hiệu suất năng lượng, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 1 (QUATEST 1) chia sẻ về thử nghiệm tấm pin quang điện. Theo đó, đại diện Phòng Thử nghiệm Điện – Điện tử và Hiệu suất năng lượng đã đưa ra một số lưu ý vấn đề liên quan đến kích thước của tấm PV, vấn đề liên quan đến công nghệ của tấm PV và xu hướng phát triển trong tương lai.

Vị này cho biết, trong phương pháp thử nghiệm PV có sử dụng các tiêu chuẩn IEC như IEC 61730 - MST - An toàn của mô đun quang điện và IEC 61215 - MQT - Chất lượng thiết kế và phê duyệt kiểu; Cũng trong năng lực thử nghiệm hệ thống quang điện và dàn quang điện sử dụng các tiêu chuẩn như IEC 62446 - Thử nghiệm thu và kiểm tra và IEC 61829 - Đo đặc tính I-V tại hiện trường; Trong hệ thống thử nghiệm PV sử dụng các tiêu chuẩn IEC 61730 - MST - Thử nghiệm an toàn và IEC 61215 – MQT - Thử nghiệm chất lượng.

Trong khuôn khổ hội thảo, chia sẻ về chuyển hoá dữ liệu và giới thiệu bản đồ số, ông Ngô Mạnh Hà - Tổ phó Tổ công tác Chuyển đổi số của Tổng cục cho biết, bản đồ số hoạt động tiêu chuẩn đo lường chất lượng (iSTAMEQ map) kết hợp sử dụng nền tảng bản đồ của Google và dữ liệu trong hệ thống tổ chức, đơn vị hoạt động trong ngành tiêu chuẩn đo lường chất lượng. Bên cạnh đó, bản đồ số gợi ý cho người dân, doanh nghiệp có thể truy cập, tra cứu, tìm kiếm thông tin, chỉ dẫn tới các tổ chức thực hiện dịch vụ về tiêu chuẩn đo lường chất lượng trực tuyến.

Đồng thời, uy tín, tiện lợi với nhiều lợi ích gia tăng cho người dân và doanh nghiệp. Người dân, doanh nghiệp sử dụng Bản đồ số trên các thiết bị điện tử thông minh như máy tính để bàn, laptop, máy tính bảng và các loại điện thoại di động thông minh tại địa chỉ http://map.tcvn.gov.vn.

Bản đồ số Tổng cục chia làm hai phần, phần thứ nhất là phân hệ người dùng. Trong phần này sẽ hiển thị thông tin cần nhập để tìm kiếm doanh nghiệp; hiển thị danh sách các doanh nghiệp tìm kiếm được; hiển thị vị trí của các đơn vị tìm kiếm được trên bản đồ. Người dùng dễ dàng nhập thông tin tìm kiếm; hiển thị danh sách các đơn vị tra cứu được; vị trí đơn vị tra cứu được thể hiện trên bản đồ số.

Trong phân hệ quản trị, có thể nhập thông tin quy mô, xếp loại doanh nghiệp; chỉnh sửa, thay đổi logo, banner, cấu hình API; màn hình hiển thị các doanh nghiệp đã khai báo; thêm mới doanh nghiệp; khai báo lĩnh vực hoạt động, gắn từ khóa tìm kiếm. Có thể nói, độ chính xác của dữ liệu được cung cấp bởi Vụ Đo lường và Vụ Đánh giá Hợp chuẩn hợp quy nên độ chính xác rất cao.

Hội thảo cũng diễn ra phần trao đổi thảo luận, giải đáp những thắc mắc, khó khăn giữa chuyên gia và các đại biểu tham dự.

Hà My