ISO 30500:2025 – Tiêu chuẩn quốc tế mới thúc đẩy giải pháp vệ sinh toàn cầu hiệu quả và bền vững

Ngày nay, vấn đề vệ sinh môi trường vẫn luôn là điểm nghẽn tại nhiều quốc gia phát triển. Theo báo cáo từ các tổ chức quốc tế, vẫn còn hơn một tỷ người chưa có nhà vệ sinh an toàn, kéo theo đó là những hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng, ô nhiễm nguồn nước và suy giảm chất lượng sống. Ở những nơi có hạ tầng cống rãnh lạc hậu, nhất là các khu dân cư có thu nhập thấp cho đến các khu vực chịu ảnh hưởng bởi thiên tai hay xung đột thì hệ thống vệ sinh không nối cống đang nổi lên như một giải pháp thay thế mang tính thực tiễn cao.

ISO 30500 được xây dựng trong chính bối cảnh đó. Lần đầu tiên được ban hành vào năm 2018, tiêu chuẩn này đưa ra các yêu cầu kỹ thuật chung cho hệ thống vệ sinh độc lập, có khả năng thu gom, xử lý và khử trùng chất thải ngay tại chỗ mà không cần kết nối với hệ thống cống thoát nước tập trung.

Trải qua gần bảy năm được áp dụng và kiểm nghiệm tại nhiều quốc gia, phiên bản sửa đổi năm 2025 được hoàn thiện trên cơ sở tổng hợp kinh nghiệm thực tế, dữ liệu vận hành và ý kiến phản hồi từ các nhà sản xuất, cơ quan quản lý và các tổ chức phát triển, nhằm bảo đảm tiêu chuẩn sát thực tiễn và dễ áp dụng hơn.

Tiêu chuẩn ISO 30500 thiết lập khuôn khổ kỹ thuật quốc tế để đảm bảo các hệ thống vệ sinh không nối cống hoạt động an toàn

Một trong những điểm đáng chú ý của ISO 30500:2025 là việc làm rõ và nâng cao các yêu cầu về hiệu suất xử lý đối với các hệ thống vệ sinh không cống nối. Tiêu chuẩn sửa đổi bổ sung các phương pháp thử nghiệm nhằm đánh giá chính xác hơn khả năng loại bỏ mầm bệnh, mức độ an toàn của nước sau xử lý cũng như độ ổn định của hệ thống trong điều kiện vận hành dài hạn. Điều này giúp giảm khoảng cách giữa thiết kế trong phòng thí nghiệm và điều kiện sử dụng thực tế, vốn là thách thức lớn đối với các công nghệ vệ sinh mới.

Đặc biệt, tiêu chuẩn mới nhấn mạnh mạnh mẽ hơn tới khía cạnh bền vững. ISO 30500:2025 không chỉ dừng lại ở việc “xử lý chất thải an toàn” mà còn khuyến khích các giải pháp có khả năng tái sử dụng nước, thu hồi năng lượng hoặc tài nguyên từ chất thải. Cách tiếp cận này phù hợp với xu hướng kinh tế tuần hoàn, đồng thời giúp các hệ thống vệ sinh không nối cống trở thành một phần của giải pháp môi trường, thay vì chỉ là biện pháp xử lý cuối nguồn.

Đối với phiên bản 2025, các yêu cầu rõ ràng và thực tiễn hơn, điều đó giúp thúc đẩy nhanh quá trình thương mại hóa và triển khai các hệ thống vệ sinh không nối cống. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh nhiều quốc gia đang tìm kiếm giải pháp chi phí hợp lý, linh hoạt và ít phụ thuộc vào hạ tầng lớn để đạt được các mục tiêu về nước sạch và vệ sinh môi trường.

Ở góc độ dài hạn, ISO 30500:2025 không chỉ là một bản cập nhật kỹ thuật, mà còn phản ánh sự thay đổi trong tư duy tiếp cận vấn đề vệ sinh. Thay vì coi vệ sinh là một hạng mục hạ tầng tốn kém, tiêu chuẩn mở ra cách nhìn mới, vệ sinh như một hệ thống tích hợp, có thể tạo ra giá trị về môi trường, kinh tế và xã hội nếu được thiết kế và quản lý đúng cách.

Bảo Linh (theo ANSI)