Khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo, hướng đến tận dụng các nền tảng công nghệ mới

Phát biểu tại Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên năm 2020 (SV STARTUP 2020), Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, những năm gần đây, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam đã có bước tiến rất dài, mặc dù quá trình hoàn thiện còn rất xa. Hiện nay, Việt Nam đã có trên 60 quỹ đầu tư mạo hiểm. Trong các trường đại học, có hơn 70 không gian làm việc chung dành cho khởi nghiệp sáng tạo.

Trên cả nước, hiện có hơn 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp thành công. Điều quan trọng nhất là rất nhiều các bạn trẻ, học sinh, sinh viên, học sinh phổ thông đã được khơi dậy khát vọng cùng nhau khởi nghiệp, sáng tạo đóng góp vào xây dựng và bảo vệ đất nước. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, từ khi bắt đầu các chương trình, đề án về khởi nghiệp sáng tạo đầu những năm 2000, đến nay phong trào khởi nghiệp đã được truyền cảm hứng, tiếp sức mạnh, tạo điều kiện và huy động được rất nhiều bạn trẻ tham gia.

Nói về những thành tựu của đất nước trong hơn 30 năm đổi mới, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam lưu ý thế giới ngày nay giống như một cuộc chạy đua cạnh tranh khốc liệt. Tất cả mọi người đều quyết tâm, không chỉ riêng Việt Nam.

“Lơi lỏng một chút, bước sai một chút là không chỉ bị tụt lại mà có thể bị loại khỏi cuộc đua, đặc biệt là khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra hiện nay. Dù là chúng ta phát triển nhanh như vậy nhưng trình độ phát triển chung của Việt Nam, trong đó cụ thể trình độ phát triển kinh tế thì vẫn còn thua kém nhiều nước”, Phó Thủ tướng phân tích.

Xuất phát từ thực tế như vậy, để đất nước phát triển nhanh, bền vững và đạt mục tiêu đến năm 2035 có một xã hội thịnh vượng, có thu nhập ở mức trung bình cao, Phó Thủ tướng cho rằng cần phải đẩy mạnh cải cách môi trường đầu tư kinh doanh (phấn đấu lọt vào top 30 thế giới) và đổi mới giáo dục đào tạo, trong đó khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo. Khởi nghiệp sáng tạo cần hướng đến tận dụng các nền tảng công nghệ mới để tạo ra những sản phẩm, dịch vụ mới, cách tiếp cận thị trường mới và từ đó tạo ra một thị trường mới thành công.

Phó Thủ tướng đánh giá cao việc nhiều trường đại học trên cả nước đã và đang thay đổi tư duy, chú trọng nhiều hơn vào công tác nghiên cứu và khơi dậy phong trào khởi nghiệp sáng tạo trong học sinh, sinh viên. Phó Thủ tướng đề nghị bên cạnh việc trang bị cho học sinh, sinh viên những kiến thức cơ bản, các trường cần đưa vào nội dung giảng dạy nhưng môn học về kỹ năng khởi nghiệp, làm việc nhóm; khuyến khích các bạn học sinh, sinh viên xây dựng cho mình những mạng lưới bạn bè cùng chung và chia sẻ ý tưởng khởi nghiệp.

Theo Bộ GD&ĐT, sau ba năm triển khai thực hiện quyết định số 1665/QĐ-TTg ngày 30/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025" (Đề án 1665) và ba lần tổ chức ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên, đã có nhiều điểm sáng nổi bật trong kết quả triển khai thực hiện.

Theo đó, số lượng các ý tưởng, dự án tham gia cuộc thi toàn quốc đã tăng lên gấp đôi về số lượng, trong đó, chất lượng, tính khả thi, tính sáng tạo của các dự án cũng được các giám khảo đánh giá cao. Tinh thần khởi nghiệp của học sinh, sinh viên được lan tỏa mạnh mẽ bằng việc triển khai chuỗi “Diễn đàn hành trình người khởi nghiệp” dành cho học sinh, sinh viên tại 60 cơ sở GD&ĐT trong năm 2020-2021.

Không chỉ vậy, sức hút của cuộc thi đã tăng lên bằng việc đưa yếu tố công nghệ vào các vòng thi và bổ sung thêm hai vòng thi là vòng đào tạo và vòng bình chọn trực tuyến; chỉ trong 10 ngày kích hoạt đã thu hút được gần 700 nghìn người tham gia và gần một triệu phiên bình chọn cho các dự án tham gia trên phạm vi toàn quốc và hơn 50 quốc gia khác nhau trên thế giới. Không chỉ vậy, năm nay, ngày hội còn có thêm nhiều doanh nghiệp, quỹ đầu tư quan tâm, kết nối đầu tư đối với các ý tưởng, dự án khởi nghiệp có tính khả thi...

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Ngô Thị Minh, thời gian qua, Bộ đã tích cực triển khai các nhiệm vụ, giải pháp bằng nhiều cách làm sáng tạo, đặc biệt có sự đồng hành, ủng hộ của nhiều Bộ, ngành Trung ương và địa phương. Năm 2018, sau khi Bộ GD&ĐT tổ chức cuộc thi lần đầu, đã có hơn 200 ý tưởng, dự án của học sinh, sinh viên tham dự. Năm 2019, cuộc thi thu hút gần 400 ý tưởng, dự án. Đặc biệt, năm 2020, sau gần năm tháng phát động, cuộc thi đã có hơn 600 ý tưởng, dự án của các bạn trẻ đăng ký tham gia. Chương trình ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên năm 2020, điểm nhấn là vòng chung kết với sự kết hợp khá hợp lý, tạo sự hấp dẫn hơn cho chương trình ngày hội.

Nghị quyết Trung ương số 29 đã xác định, một trong những quan điểm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội. Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp, sáng tạo là một trong những giải pháp quan trọng, thiết thực để triển khai hiệu quả quan điểm chỉ đạo của Trung ương.

Trước khi xây dựng và ban hành chương trình giáo dục phổ thông mới, ngành giáo dục đã có những bước chuẩn bị khá mạnh mẽ, đặc biệt là hoạt động dạy tích hợp liên môn trong nhà trường, đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng tiếp cận phát triển năng lực. Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT đang tiên phong thực hiện Đề án Tri thức Việt số hóa; thực hiện mục tiêu đào tạo công dân toàn cầu thông qua hoạt động triển khai chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo…

Có thể thấy rằng, để hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, Bộ GD&ĐT đã, đang và sẽ tiếp tục tạo nền tảng căn bản cho các em về tư duy, phương pháp một cách toàn diện qua các hoạt động chính sách nêu trên. Đây là một yếu tố mang tính căn bản, bởi muốn khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo thì đầu tiên tư duy, phương pháp của các em phải đổi mới. Ngành giáo dục xác định đây là trách nhiệm, là sứ mệnh của ngành, của các nhà giáo…

Bảo Lâm