Kiểm soát và hạn chế gian lận gas bằng quy định truy xuất nguồn gốc LPG

Nhằm giải quyết những vướng mắc mà các doanh nghiệp đang gặp phải, Bộ Công Thương đã đề xuất hai giải pháp chính. Giải pháp thứ nhất là quy định lập sổ theo dõi hoặc cơ sở dữ liệu điện tử áp dụng đối với thương nhân kinh doanh LPG chai, đây là loại hình kinh doanh được đánh giá là thực sự cần thiết trong chuỗi kinh doanh khí. Giải pháp thứ hai là quy định về truy xuất nguồn gốc LPG chai khi lưu thông trên thị trường.

Hai giải pháp này đều có tác động tích cực trong việc quản lý và đảm bảo an toàn, mang lại nhiều lợi ích; giúp phát hiện các LPG chai giả, hàng nhái hoặc các chai LPG trôi nổi, không đạt tiêu chuẩn an toàn và chất lượng. Đồng thời, giúp tìm ra nguyên nhân và đối phó nhanh chóng với các sự cố liên quan đến an toàn hoặc chất lượng sản phẩm, nhờ vào thông tin chi tiết về sản phẩm được lưu trữ và cung cấp nhanh chóng từ quá trình sản xuất đến vận chuyển, lưu trữ và bán hàng.

Tuy nhiên, hai giải pháp này đều yêu cầu doanh nghiệp phải đầu tư cơ sở vật chất và nguồn nhân lực, do đó chỉ phù hợp với các doanh nghiệp lớn, có tiềm lực về kinh tế.

 Truy xuất nguồn gốc LPG sẽ hạn chế gian lận gas giả

Theo Bộ Công Thương, giải pháp thứ nhất (lập sổ theo dõi hoặc cơ sở dữ liệu) tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thương nhân kinh doanh LPG chai khi chỉ áp dụng đối với một số khâu nhất định trong chuỗi kinh doanh. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng triển khai hơn, góp phần giảm chi phí và thời gian, đảm bảo tính hiệu quả và khả thi, từ đó ngăn chặn được tình trạng gian lận thương mại.

Giải pháp thứ hai (truy xuất nguồn gốc) lại giúp người tiêu dùng có quyền biết rõ về xuất xứ, quá trình sản xuất, chiết nạp và lưu thông của chai LPG, từ đó có thể đưa ra quyết định mua hàng thông thái hơn. Tuy nhiên, việc quy định về truy xuất nguồn gốc LPG chai vẫn gặp phải một số vướng mắc.

Một trong những vướng mắc lớn nhất là sự chưa thống nhất về cơ quan chủ trì tổ chức triển khai. Bộ Công Thương được giao quản lý hoạt động sản xuất, sửa chữa chai LPG, chiết nạp LPG vào chai, và quản lý hoạt động kinh doanh LPG chai trên thị trường. Trong khi đó, Bộ Khoa học và Công nghệ lại được giao quản lý về đo lường và chất lượng LPG nạp vào chai LPG từ khâu nhập khẩu, sản xuất, chế biến, lưu thông trên thị trường và đến tay người tiêu dùng.

Hơn nữa, hoạt động truy xuất nguồn gốc hàng hóa hiện nay chưa được áp dụng bắt buộc. Theo ý kiến của Bộ Khoa học và Công nghệ, truy xuất nguồn gốc mới chủ yếu áp dụng cho hàng hóa là nông sản xuất khẩu theo yêu cầu của phía nhập khẩu. Thêm vào đó, việc truy xuất nguồn gốc cần phải đầu tư xây dựng cơ sở dữ liệu lớn để phục vụ cho hoạt động này, điều này cũng là một rào cản.

Trên cơ sở đánh giá những ưu và nhược điểm trên, Bộ Công Thương đã lựa chọn giải pháp quy định lập sổ theo dõi hoặc cơ sở dữ liệu về chai LPG và LPG chai. Giải pháp này sẽ áp dụng đối với loại hình kinh doanh thực sự cần thiết trong chuỗi kinh doanh khí nhằm đảm bảo tính hiệu quả, khả thi, góp phần giảm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp, từ đó ngăn chặn tình trạng gian lận trong thương mại một cách thiết thực hơn.

Bảo Linh (t/h)