Bị ký sinh trùng dưới da vì ham ăn gỏi cá, rau sống

Trung tâm Dị ứng – miễn dịch lâm sàng (Bệnh viện Bạch Mai) vừa qua có ghi nhận một trường hợp khá hy hữu. Bệnh nhân N. (38 tuổi, nhân viên văn phòng) đến viện trong tình trạng toàn thân xuất hiện những vết ban đỏ hình lưỡi liềm hoặc hình tròn khuyết, không nổi gồ trên bề mặt da, ấn kính mất màu, và rất ngứa, được xác định là mề đay mạn tính do ký sinh trùng.

Nhiễm ký sinh trùng dưới da vì thường xuyên ăn rau sống và gỏi cá

Qua thăm hỏi, bác sĩ xác định bệnh nhân nói trên rất thích ăn gỏi sống, rau sống. Hầu như bữa ăn nào cũng có một đĩa rau sống. Còn món gỏi cá sống thì cuối tuần anh thường tự tay vào bếp làm. Bác sỹ Bùi Văn Khánh cho biết: "au khi kiểm tra kỹ tôi nhận thấy những vết ban đỏ trên bệnh nhân có đặc trưng cho tổn thương da do nhiễm ký sinh trùng với những ban đỏ dạng hình bán nguyệt, không nổi gồ trên bề mặt da, ấn kính mất màu, và rất ngứa. Tôi đã chỉ định bệnh nhân làm một số xét nghiệm, kết quả cho thấy bệnh nhân có tăng bạch cầu ái toan 1,2G/l(bình thường 0-0,8G/l), IgE toàn phần 350U/l( bình thường <100U/l), các xét nghiệm khác trong giới hạn bình thường”.

Đồng thời, bệnh nhân cũng được chỉ định làm thêm xét nghiệm đánh giá tình trạng nhiễm ký sinh trùng, kết quả ban đầu cho thấy bệnh nhân bị nhiễm sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ và giun đũa chó với hiệu giá kháng thể cao. Dựa trên đặc điểm tiền sử thói quen sinh hoạt, đặc điểm lâm sàng và xét nghiệm bệnh nhân được chẩn đoán mày đay mạn tính do ký sinh trùng. 

Mề đay mạn tính là một bệnh lý khá phức tạp với rất nhiều nguyên nhân gây bệnh: thời tiết, thuốc, kháng nguyên hô hấp (phấn hoa, bụi, men mốc…), mày đay do bệnh nội tiết, thức ăn và rất hy hữu xảy ra với trường hợp nhiễm ký sinh trùng như bệnh nhân N.. Biểu hiện ban đầu là ngứa rát khiến bệnh nhân gãi liên tục đến trầy xước da, kết hợp với việc tự mua thuốc điều trị nên nhiều trường hợp đến viện đã xuất hiện những mụn mủ bội nhiễm rất nguy hiểm. Ngoài ra, bệnh có thể đi kèm với một số triệu chứng như sốt, đau khớp, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu và nặng nhất là trụy tim mạch cần phải được cấp cứu kịp thời nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân.

Bệnh mề đay mạn tính từ của anh N. xuất phát từ thói quen ăn rau sống và gỏi. Các loại rau ăn sống như rau diếp, xà lách, rau mùi, rau húng, vv .. nếu được trồng theo tiêu chuẩn sản xuất rau sạch (GAP) mới thu hoạch và rửa sạch trước khi ăn là những thực phẩm có lợi cho sức khỏe con người do có nhiều sinh tố C, B, các carotenoid; nhiều chất chống lão hóa, chống ung thư như flavonoid, polyphenol.  Tuy nhiên hiện nay, rau bán ở chợ và trong các quán ăn đường phố phần lớn là không an toàn vệ sinh thực phẩm: nhiều dư  lượng thuốc trừ sâu, nhiễm trứng và ấu trùng giun, sán, vi khuẩn tả, lỵ, thương hàn; các chất độc trong đất và nước như dioxin, chì, thủy ngân, asen…dễ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Gỏi cá, rau sống chưa được làm sạch dễ bị nhiễm khuẩn, gây hại sức khỏe

Nguyên liệu chính của món gỏi cá là thịt cá sống. Tất các các loài cá sống trong tự nhiên đều nhiễm ký sinh trùng gây bệnh cho người. Nếu môi trường sống của cá có chất thải công nghiệp, chất độc chiến tranh thì cá nhiễm thêm hóa chất độc hại. Có chất thải sinh hoạt thì cá nhiễm thêm vi khuẩn, virut gây bệnh. Người thích ăn gỏi cá thường phải đối diện với các nguy cơ:  Nhiễm các loại ký sinh trùng như: Giun Anisakis, giun đầu gai (ấu trùng của nó xuyên qua ruột rồi đi khắp cơ thể: ở gan, vào mắt, trong não, trong tủy sống, ở phổi, có thể gây chết người). Sán lá gan nhỏ, sán lá gan lớn, sán lá ruột, sán dây ký sinh ở ruột non. Nhiễm chất độc trong nước thải công nghiệp như Methyl thủy ngân.

Để phòng ngừa và hạn chế bệnh này, TS Nguyễn Minh Quang  khuyến cáo: “Bệnh từ miệng mà ra, vì thế với những trường hợp dễ dị ứng với thức ăn thì nên thận trọng với những thực phẩm: cá, gà, tôm, sứa, nhộng tằm thậm chí cả gỏi, rau sống. Bởi bản thân rau sống, gỏi sống người khỏe mạnh ăn thường xuyên cũng rất dễ nhiễm ký sinh trùng", theo báo Sức khỏe &  đời sống.

Phương Khanh (T/h)