Phát triển nhiệt điện than cần biện pháp môi trường tối ưu nếu không hậu quả nghiêm trọng

Ngày 3/3, Bộ Công Thương đã tổ chức hội thảo “Công nghệ nhiệt điện than và môi trường”. Tại hội thảo nhiều chuyên gia đã cho biết, nhiệt điện than có vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh năng lượng và khó có thể tìm được nguồn khác thay thế tại Việt Nam trong nhiều năm tới. Tuy nhiên, để phát triển nhiệt điện than chúng ta phải có các biện pháp bảo vệ môi trường tối ưu không thì hậu quả mà nhiệt điện than gây ra là rất nghiêm trọng.

Bộ Công Thương cho biết, đến nay, về cơ bản thủy điện vừa và lớn đã được khai thác hết. Từ sau năm 2020, cả nước sẽ phải tiếp tục phát triển và khai thác các dự án thủy điện nhỏ ít tác động tới môi trường. Đối với các nhà máy nhiệt điện than, theo quy hoạch, tổng nguồn than trong nước cho điện có thể đưa vào cân đối trong dài hạn khoảng 45 - 50 triệu tấn, đủ cấp cho khoảng 15.000 MW.

Từ năm 2017 dự kiến nhập than, lượng than nhập khoảng 85 triệu tấn vào năm 2030. Với tốc độ tăng trưởng nhu cầu sử dụng điện trong thời gian tới, nhiệt điện than đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng. Theo Quy hoạch điện VII điều chỉnh, đến năm 2020 tổng công suất nhiệt điện than khoảng 26.000 MW chiếm 49,3% điện sản xuất. Năm 2025 đạt khoảng 47.600 MW, chiếm 55% điện sản xuất.

Nâng cao công nghệ trong phát triển nhiệt điện than ở Việt Nam. Ảnh minh hoạ

GS.TS. Trương Duy Nghĩa, Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật nhiệt Việt Nam cho biết, nhiệt điện than là nguồn sản xuất điện năng chủ yếu của thế giới. Nhiều nghiên cứu, đánh giá cho thấy, trữ lượng than còn đủ dùng cho nhân loại khoảng 300 năm nữa, vì thế hầu hết các quốc gia sau khi khai thác hết tiềm năng thủy điện đã chuyển sang phát triển nhiệt điện, chỉ các nước giàu có mới phát triển điện hạt nhân.

Phát triển nhiệt điện than đang được nhiều nước đẩy mạnh, bởi nhiệt điện than có giá thành thấp, chỉ sau thủy điện, vốn đầu tư huy động không quá cao, khả năng huy động công suất lớn, xây dựng nhà máy không quá phụ thuộc vào địa điểm như thủy điện và thời gian xây dựng không quá lâu, chỉ khoảng 3 năm.

Tuy nhiên, theo ông Nghĩa, nhiệt điện than cũng còn nhiều nhược điểm như nguồn phát thải lớn các chất thải ra môi trường, đặc biệt chất thải rắn và khí; chi phí về đầu tư, vận hành và bảo dưỡng hệ thống xử lý môi trường tốn kém…

"Đối với các chất phát thải độc hại, nếu được xử lý nghiêm túc với công nghệ hiện đại thì sẽ không ảnh hưởng đến môi trường. Mức độ hiện đại của thế giới như thế nào thì ở Việt Nam cũng có thể có như vậy" - PGS Nghĩa đánh giá.

Theo ông Nguyễn Tài Anh - Phó TGD Tập đoàn điện lực Việt Nam: “Tại Việt Nam, nguồn năng lượng được sản xuất từ nhiệt điện than tăng trưởng rất cao, tăng cao nhất trong nhóm các loại nguồn truyền thống, khoảng 21,6%/năm. Chính vì vậy, việc tìm kiếm công nghệ và các giải pháp môi trường để giải quyết vấn đề phát thải như tro, xỉ của các nhà máy này là vấn đề quan trọng”.

Trong quy hoạch điện VII điều chỉnh, Chính phủ đã nêu rõ các giải pháp về giảm thiểu tác động ô nhiễm môi trường, trong đó yêu cầu sử dụng chất thải tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện than cho sản xuất vật liệu xây dựng và các nghành công nghiệp khác nhằm giảm diện tích bãi thải, bảo đảm theo đúng quy định.

Đồng thời, khuyến khích sử dụng các dây chuyền công nghệ hiện đại nhằm giảm ô nhiễm môi trường như: Buồng đốt than phun thông số hơi siêu tới hạn, trên siêu tới hạn, công nghệ tầng sôi tuần hoàn, chu trình tuabin khí hỗn hợp, công nghệ xử lý chất thải tiên tiến, thực hiện đầy đủ công tác theo dõi, quan trắc, đo đạc và quản lý các chỉ tiêu môi trường; thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định bảo vệ môi trường của doanh nghiệp nghành điện”, ông Nguyễn Tài Anh nhấn mạnh.

Hiện nay, các Nhà máy điện than ở Việt Nam đã áp dụng công nghệ mới tiên tiến nên đã hạn chế được tình trạng ô nhiễm môi trường. Bản thân trong lò đã khử được chất độc như: COx, SOx, NOx. Trên ống khói lắp lọc bụi tĩnh điện để tránh được bụi bẩn ra ngoài nên gần như khắc phục được khói bụi ra môi trường.

Bên cạnh đó, khi xây dựng Nhà máy điện than hiện nay có 3 yêu cầu bắt buộc đối với các chủ đầu tư xây dựng các nhà máy, đó là: Khắc phục tối đa các khí thải độc hại NOx, SOx và lắp đặt lọc bụi tĩnh điện để tạp chất không đào thải ra môi trường; xây dựng được các cảng cấp than, băng chuyền than phải hợp lý để tránh rơi vãi than; Xử lý các chất thải tro, xỉ.

Hoàng Anh

Nâng cao hiệu quả vận hành các nhà máy nhiệt điện

Nhiệt điện Đông Triều: Hàng loạt giải pháp nhằm đảm bảo sản xuất - kinh doanh

Thanh Hoá sắp có nhà máy nhiệt điện 2,3 tỷ USD