Nghiên cứu thuốc nhỏ mũi có thể làm chậm bệnh Parkinson

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications bởi các nhà nghiên cứu Đại học Rush, Chicago, Mỹ cho thấy, 2 loại thuốc được đưa qua đường mũi cho thấy nhiều hứa hẹn trong việc cải thiện các triệu chứng của bệnh Parkinson ở chuột.

Các peptit được gọi là miền tương tác TLR2 của MYd88 (TIDM) và miền liên kết NEMO (NBD) làm giảm viêm não trên các mô hình chuột mắc bệnh Parkinson.

Bệnh Parkinson ảnh hưởng đến khoảng 6,1 triệu người trên toàn thế giới và là bệnh rối loạn vận động phổ biến nhất. Một trong những dấu hiệu đặc trưng của bệnh là sự hiện diện của thể Lewy, lắng đọng protein bất thường liên quan đến các protein alpha-synuclein phát triển trong tế bào thần kinh ở các vùng khác nhau của não.

Cho đến nay, các cơ chế cơ bản kiểm soát sự lây lan của alpha-synuclein và mối liên hệ của nó với bệnh Parkinson vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, sự tích tụ của các protein này cũng liên quan đến chứng sa sút trí tuệ thể Lewy và một chứng rối loạn thần kinh hiếm gặp được gọi là teo đa hệ thống (MSA).

Kalipada Pahan, tác giả chính nghiên cứu cho biết: "Hiện tại cũng không có phương pháp điều trị hiệu quả nào cho chứng sa sút trí tuệ với thể Lewy và teo đa hệ thống. Hiểu được cách thức hoạt động của các bệnh này là rất quan trọng để phát triển các loại thuốc hiệu quả ức chế bệnh lý alpha-synuclein, bảo vệ não và ngăn chặn sự tiến triển của các bệnh thể Lewy".

Đối với nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát triển và thử nghiệm các peptid được gọi là miền tương tác TLR2 của MYd88 (TIDM) và miền liên kết NEMO (NBD) trên mô hình chuột mắc bệnh Parkinson. Khi làm như vậy, họ phát hiện ra rằng thuốc có thể làm giảm viêm trong não, ngăn chặn sự lây lan của alpha-synuclein và bảo vệ các tế bào thần kinh dopaminergic. Thuốc cũng cải thiện dáng đi, thăng bằng và các chức năng vận động khác của chuột.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng, các loại thuốc có thể làm giảm sự lây lan của alpha-synuclein và chúng chứng minh được các con đường lây lan của các protein và có liên quan đến bệnh Parkinson. Các nhà khoa học hiện đang mong muốn nhân rộng nghiên cứu của họ trên bệnh nhân. Hy vọng phương pháp điều trị này sẽ là tiến bộ vượt bậc trong việc điều trị các chứng rối loạn thần kinh nghiêm trọng.

Trước đó, các nhà nghiên cứu của Australia đã tạo ra một chất hydrogel có thể sử dụng để điều trị bệnh Parkinson và các bệnh lý thần kinh khác.

Một thành viên trong nhóm nghiên cứu cho biết các nhà nghiên cứu thuộc Đại học quốc gia Australia phối hợp với Viện Khoa học thần kinh và sức khỏe tâm thần Florey đã phát triển một chất gel gồm các axit amin có thể tiêm vào não bộ giúp chữa trị các tổn thương. Khi lắc chất gel này, hydrogel chuyển thành chất lỏng và dễ dàng truyền vào não thông qua một mao quản nhỏ. Sau đó, chất gel này trở lại dạng rắn, lấp đầy những lỗ hổng có hình dạng bất thường và giúp vận chuyển an toàn các tế bào gốc thay thế đến những phần thương tổn của não bộ.

Theo Giáo sư David Nisbet thuộc Đại học Quốc gia Australia, đây là phương pháp can thiệp một lần duy nhất, theo đó, bệnh nhân Parkinson khi nhập viện sẽ chỉ cần phương pháp điều trị này là có thể tránh được nhiều triệu chứng bệnh trong những năm tiếp theo.

Đến nay, loại gel này đã được thử nghiệm ở động vật và chứng tỏ hiệu quả trong chữa trị rối loạn chức năng vận động do bệnh Parkinson gây ra ở chuột. Loại gel này cũng có thể được dùng để bổ trợ cho những người đã mắc các bệnh lý khác liên quan thần kinh như đột quỵ.

Giáo sư Nisbet hy vọng loại gel trên sẽ bắt đầu được thử nghiệm lâm sàng trong 5 năm tới, sau khi chứng tỏ an toàn để sử dụng ở người. Ông Nisbet cho biết chi phí sản xuất hydrogel khá thấp và có thể dễ dàng sản xuất đại trà khi được cấp phép sử dụng trong điều trị lâm sàng.

Bệnh Parkinson là một trong những bệnh lý về thần kinh, thường xảy ra khi nhóm tế bào trong não bị thoái hóa, không kiểm soát được vận động của cơ bắp khiến con người đi lại khó khăn, cử động chậm chạp và chân tay bị run cứng. Hiện chưa có phương pháp nào có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh Parkinson mà chỉ có những phương pháp trì hoãn tiến trình phát triển bệnh. Ước tính khoảng 100.000 người Australia đang sống chung với bệnh Parkinson, trong khi trên toàn cầu có hơn 100 triệu người mắc bệnh này.

An Dương (T/h)