Nhiều gian hàng trên thương mại điện tử bán hàng giả khiến doanh nghiệp chân chính 'lao đao'

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho hay, Việt Nam là 1 trong 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới. Năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử vượt mốc 25 tỉ USD, tăng 20% so với năm 2023. 

Theo Báo cáo toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến 2024 và dự báo 2025 do nền tảng phân tích số liệu thương mại điện tử Metric mới phát hành, tổng doanh số của 5 sàn thương mại điện tử phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay (Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo) trong năm 2024 đạt 318.900 tỉ đồng, tăng trưởng 37,36% so với năm 2023. Tuy nhiên, số vụ vi phạm bị xử lý về hàng giả, hàng nhái, cạnh tranh không lành mạnh cũng tăng 2,4 lần, số tiền xử phạt tăng gần 3 lần, trong đó, khoảng 30.000 cá nhân kinh doanh online vi phạm về thuế.

Đại diện Công ty TNHH mỹ phẩm H.A cho biết, hiện nay, có nhiều gian hàng trên các trang thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiktok shop… bán hàng giả mạo sản phẩm của công ty. Trong đó có 2 sản phẩm độc quyền là tinh dầu xua đuổi chuột và tinh dầu xua đuổi thằn lằn Asa Ratpel.

Hàng giả vẫn phức tạp trên các sàn thương mại điện tử. Ảnh minh họa

Ông Bùi Ngọc Hùng - Phó Giám đốc thường trực Công ty TNHH mỹ phẩm H.A cho hay, tính đến tháng 12/2024, qua kiểm tra, phát hiện có 14 cửa hàng các nền tảng thương mại điện tử bán hàng giả sản phẩm của công ty. Công ty đã liên hệ trực tiếp đến một số cửa hàng, yêu cầu chấm dứt hành vi bán hàng giả, hàng nhái, nhưng không được hợp tác, thậm chí còn "chạy quảng cáo" sản phẩm giả mạo như thách thức pháp luật.

"Công ty đã gửi 3 công văn đến các công ty quản lý sàn thương mại điện tử để được hỗ trợ, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi. Hành vi mua bán hàng giả gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và hình ảnh sản phẩm của công ty. Những hành vi này gây hiểu lầm, thiệt hại cho người tiêu dùng khi mua phải các sản phẩm giả, kém chất lượng. Hệ lụy dẫn đến việc người tiêu dùng quay lưng với sản phẩm chính hãng, gây thiệt hại cho doanh nghiệp", ông Hùng nói.

Hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và thái độ thiếu chuyên nghiệp của chủ hàng có lẽ là "trải nghiệm tồi tệ" mà nhiều người mua hàng online đã từng gặp phải khi mua sắm trực tuyến.

Trên các sàn thương mại điện tử hiện nay, thông tin về người bán chủ yếu được họ tự cung cấp, từ số điện thoại, email đến các giấy tờ cá nhân như căn cước. Mức độ tin cậy của những thông tin này rất thấp, bởi người bán có thể tạo các tài khoản ảo, mượn giấy tờ của người thân để né tránh biện pháp xử lý của nền tảng hoặc cơ quan chức năng khi có sự cố xảy ra. Thực tế này đã tạo ra một môi trường giao dịch thiếu an toàn và dễ bị lợi dụng.

Ông Nguyễn Bình Minh - Trưởng Ban Phát triển nguồn lực Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cho biết, trước đây, để tạo điều kiện cho thương mại điện tử phát triển, cơ quan quản lý và các sàn chỉ đòi hỏi người bán có địa chỉ email, khai báo tên cửa hàng, loại hàng hóa là có thể giao dịch. Điều này dẫn tới nhiều người sử dụng tài khoản với nhân thân "ảo" mở nhiều gian hàng nhằm chia nhỏ đơn hàng để né thuế, livestream bán hàng mà không bị kiểm soát thuế hoặc bán hàng giả, hàng kém chất lượng...không chỉ thất thu thuế, nếu không sớm định danh người bán hàng online, người mua hàng sẽ nghi ngại khi giao dịch trên sàn, dẫn đến tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử sẽ giảm.

Vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không mới nhưng vẫn cần được cảnh báo thường xuyên. Để xử lý hiệu quả vấn nạn này, các cơ quan chức năng cần quyết liệt hơn nữa trong việc kiểm tra, kiểm soát thị trường với mục tiêu cao nhất là bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng và uy tín của doanh nghiệp sản xuất chân chính trong nước. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng cần nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức tự bảo vệ mình trước những chiêu trò của các đối tượng lừa đảo.

Nên mua hàng ở những đơn vị kinh doanh có thương hiệu, uy tín, có đầy đủ hóa đơn chứng từ, tem nhãn đúng quy định của pháp luật. Đối với hình thức mua sắm online, người tiêu dùng cần lựa chọn những kênh mua sắm uy tín, tìm hiểu kĩ về chính sách bảo hành, chính sách đổi trả, hoàn tiền từ phía người bán để đảm bảo quyền lợi. Kiểm tra, tìm hiểu kĩ thông tin về người bán, chỉ thực hiện giao dịch khi đã xác thực được mức độ uy tín của người bán và chất lượng hàng hoá.

Mỗi người dân cũng cần phối hợp với lực lượng chức năng trong phòng, chống vấn nạn hàng giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Trường hợp phát hiện dấu hiệu vi phạm, người tiêu dùng cần phản ánh tới cơ quan quản lý hoặc cơ quan công an, cũng như chủ động chia sẻ thông tin để cộng đồng biết và phòng tránh.

An Dương (T/h)