Nhiều sai phạm trong hoạt động thử nghiệm thú y tại Công ty NHONHO

Tồn tại trong quy trình xét nghiệm và thiết bị kỹ thuật

Theo Kết luận thanh tra của Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công ty TNHH Công nghệ NHONHO địa chỉ tại K2-17 Võ Nguyên Giáp, P. Phú Thứ, Q. Cái Răng, TP. Cần Thơ chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn quan trọng trong hoạt động thử nghiệm thú y, đặc biệt là ISO/IEC 17025 – tiêu chuẩn quốc tế về năng lực kỹ thuật phòng thí nghiệm. Trong khi công ty sở hữu danh mục nhiều phép thử được đăng ký, chỉ có 13 phép thử trong lĩnh vực thú y được công nhận đạt chuẩn ISO/IEC 17025 và tất cả chỉ áp dụng cho động vật thủy sản. Đáng nói hơn, công ty chưa có phép thử nào đạt chuẩn đối với các bệnh động vật trên cạn.

Ảnh minh họa

ISO/IEC 17025 là một tiêu chuẩn quốc tế được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) và Ủy ban Kỹ thuật Điện quốc tế (IEC), dưới sự phối hợp của Ủy ban Đánh giá sự phù hợp ISO (CASCO). Tại nhiều quốc gia trên thế giới, ISO/IEC 7025 được coi là tiêu chuẩn bắt buộc mà hầu hết các phòng thí nghiệm phải tuân theo và tiến hành chứng nhận để chứng minh họ có khả năng kỹ thuật. Thông thường, các nhà cung cấp và cơ quan quản lý hoặc bên thứ 3 sẽ không chấp nhận kết quả thử nghiệm hoặc hiệu chuẩn từ phòng thí nghiệm trừ khi phòng thí nghiệm thực hiện và có chứng chỉ ISO/IEC 17025.

Nhiều phép thử được liệt kê trong danh mục nhưng không được thực hiện đầy đủ do thiếu thiết bị hoặc không phù hợp với đối tượng xét nghiệm. Điển hình, công ty ghi nhận phương pháp Sanger Sequencing cho một số bệnh nhưng không sở hữu máy sequencing. Một số phép thử lại mâu thuẫn trong nội dung, như phép thử bệnh viêm phế quản gia cầm nhưng lại áp dụng cho gia súc.

Ngoài ra, đoàn thanh tra còn phát hiện công ty không tuân thủ các yêu cầu cơ bản về đánh giá thử nghiệm thành thạo và kiểm tra chéo giữa các phòng thí nghiệm. Điều này đặt ra nghi vấn về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

Bất cập trong quản lý nhân sự và an toàn sinh học

Công ty TNHH Công nghệ NHONHO bị phát hiện giao nhiệm vụ xét nghiệm kỹ thuật cho nhân viên không có chứng chỉ hành nghề thú y, vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật. Đồng thời, quy định về an toàn sinh học cũng bị phớt lờ khi nhân viên thực hiện xét nghiệm chưa được tiêm chủng đầy đủ theo quy định.

Mặc dù tự công bố đạt chuẩn an toàn sinh học cấp II, công ty lại không bổ nhiệm người chịu trách nhiệm, không tổ chức đào tạo và vi phạm quy định an toàn sinh học. Đoàn thanh tra đề xuất xử phạt hành chính 5–10 triệu đồng với các sai phạm liên quan.

Báo cáo số liệu không trung thực

Vấn đề nghiêm trọng khác là sự không trung thực trong báo cáo số liệu thử nghiệm. Trong năm 2023, công ty báo cáo 12 chỉ tiêu với 830 mẫu xét nghiệm gửi Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, nhưng thực tế thực hiện đến 28 chỉ tiêu với 4.086 mẫu xét nghiệm. Hồ sơ lưu trữ và sổ theo dõi nhận mẫu, phân tích mẫu cũng không khớp nhau, làm dấy lên nghi vấn về độ minh bạch. 

Ngoài những tồn tại nêu trên, Công ty TNHH Công nghệ NHONHO còn vi phạm quy định về thông báo công khai việc cấp chứng nhận VietGAP cho sản phẩm cá basa, dẫn đến mức phạt hành chính 35 triệu đồng.

Đoàn thanh tra yêu cầu công ty rà soát lại toàn bộ quy trình xét nghiệm, bổ sung hồ sơ đạt chuẩn ISO/IEC 17025 cho các phép thử còn thiếu, và thực hiện nghiêm túc các biện pháp đảm bảo an toàn sinh học. Đồng thời, công ty cần minh bạch hóa số liệu báo cáo và tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật nhằm tránh tái diễn các sai phạm trong tương lai.

Những sai phạm nghiêm trọng tại Công ty TNHH Công nghệ NHONHO không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn đặt ra thách thức đối với công tác quản lý trong lĩnh vực thử nghiệm thú y. Đây là lời cảnh báo cho các đơn vị khác phải chú trọng năng lực và trách nhiệm khi thực hiện các hoạt động xét nghiệm, đảm bảo quyền lợi và an toàn cho ngành chăn nuôi.

 Duy Trinh