Nguy cơ từ những sản phẩm khử mùi không gian sống

Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), mức độ ô nhiễm không khí trong nhà thường cao hơn gấp 3 lần so với ngoài trời. Các nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà rất nhiều như mùi hương khi nấu ăn, lò sưởi, các sản phẩm tẩy rửa có mùi thơm và cả những sản phẩm chúng ta sử dụng để khử mùi không gian sống như nến thơm, máy khuếch tán, nước xịt phòng, gel, hạt hoặc các sản phẩm khác. Mục đích duy nhất của các sản phẩm khử mùi trong nhà là làm cho không khí có mùi dễ chịu.

Trong đó máy làm mát không khí thải ra hơn 100 loại hóa chất khác nhau, bao gồm cả các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC). Đây là những hóa chất trong không khí bao gồm nhiều loại hợp chất hữu cơ: terpen như limonene (mùi chanh), alpha-pinene (mùi cây thông) và beta-pinene; các dung môi như ethanol, formaldehyde, benzen, toluene, xylene và nhiều hợp chất khác. Các VOC này sẽ phản ứng với ozone và các chất oxy hóa trong nhà khác để tạo ra một loạt các sản phẩm oxy hóa, là những phân tử có khả năng gây độc. Mức độ tiếp xúc và nồng độ xác định độc tính tiềm ẩn.

Hương thơm và ozone cũng tạo ra các chất ô nhiễm như formaldehyde, acetaldehyde và các gốc tự do, tất cả đều được các cơ quan như EPA phân loại là độc hại hoặc nguy hiểm.  Lượng chất gây ô nhiễm do hương thơm trong nhà sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn loại sản phẩm (nó cháy hay ở dạng hơi), thành phần của sản phẩm và không gian trong nhà.

 Nến thơm, nước hoa hay máy khuếch tán tinh dầu đều để lại nhiều nguy cơ cho sức khỏe con người. Ảnh minh họa

Ngoài các hợp chất tạo hương thơm, mùi hương trong nhà cũng có thể phát ra các dung môi như ethanol và iso-propanol, hoặc dipropylene glycol và hàng chục loại khác. Dung môi không mùi là mối quan tâm đặc biệt vì người tiêu dùng khó dự đoán tác động và nhận thức được nồng độ cao hơn có trong không khí.

Đáng chú ý, các nhà sản xuất nước hoa thường sử dụng các từ “hương thơm”, “nước hoa” và “tinh dầu” trong danh mục thành phần mà không ghi rõ loại hóa chất nào được sử dụng để tạo thành hương liệu. Thông thường, có hàng chục hoặc hàng trăm hóa chất khác nhau không được tiết lộ trong bảng thành phần của nến thơm hoặc các sản phẩm tạo mùi hương.

Ngay cả khi các thành phần được liệt kê trên nhãn, điều đó không có nghĩa là sản phẩm không có giá trị. Việc chúng ta tiếp xúc với các sản phẩm có mùi thơm, ngay cả ở mức độ thấp, có nhiều tác động xấu đến sức khỏe.

Trong một nghiên cứu trên khắp Mỹ, Australia, Thụy Điển, Anh, 32,2% người được báo cáo là nhạy cảm với hương thơm. Ở những người nhạy cảm, các sản phẩm tạo mùi hương là một yếu tố nguy cơ gây bệnh hen suyễn và nhức đầu.

Mặc dù không có ngưỡng an toàn cho việc tiếp xúc với vật chất dạng hạt và VOC, đốt đậu nành, sáp ong, các loại nến không chứa parafin vừa phải cùng với hệ thống thông gió hoặc lọc không khí trong nhà nhìn chung vẫn được coi là an toàn. Điều đó cho biết loại bỏ nước hoa và nến thơm sẽ có khả năng cải thiện chất lượng không khí trong nhà của bạn. Nó cũng sẽ làm cho không gian sống của bạn an toàn hơn cho gia đình và vật nuôi.

Cũng theo thống kê các nhà nghiên cứu, có khoảng 4.000 hóa chất hiện đang được sử dụng để tạo mùi hương cho sản phẩm nhưng lại không được liệt kê trên nhãn. Thay vào đó, trên nhãn chỉ có từ “chất làm thơm” hay “hương liệu tạo mùi” (fragrance) xuất hiện trong thành phần của mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân và sản phẩm làm sạch. Một mùi hương có thể chứa từ 50 đến 300 hóa chất riêng biệt.

Nhà sản xuất thường cho hương liệu tạo mùi thơm vào để che lấp bớt mùi khó chịu của thành phần tẩy rửa, đồng thời tạo cảm giác hấp dẫn cho người sử dụng. Tuy nhiên lại có nguy cơ gặp nhiều rủi ro sức khỏe khi dùng các sản phẩm vệ sinh nhà cửa có mùi hương.

Một số biện pháp khác có thể cân nhắc để làm cho không khí trong nhà sạch sẽ và trong lành hơn là thường xuyên thông gió cho không gian, sử dụng máy hút bụi có bộ lọc HEPA, sử dụng máy lọc không khí, trồng nhiều cây xanh xung quanh nhà và dọn dẹp nhà thường xuyên.

 An Dương (T/h)