Phát hiện kháng thể có thể bất hoạt nhiều biến thể SARS-CoV-2

Nhóm nghiên cứu tại Trường Y thuộc Trường ĐH Washington, TP St Louis - Mỹ do GS Michael S Diamond dẫn đầu cho biết, virus SARS-CoV-2 sử dụng một loại protein để gắn vào và xâm chiếm các tế bào trong đường hô hấp của cơ thể. Kháng thể mới giúp ngăn ngừa protein đó gắn vào tế bào, vô hiệu hóa virus và ngăn ngừa bệnh.

Nhiều biến thể của virus SARS-CoV-2 có đột biến trong các gene cho phép chúng trốn tránh một số kháng thể được tạo ra chống lại chủng ban đầu, làm suy yếu hiệu quả của liệu pháp dựa trên kháng thể. 

Để tìm ra kháng thể trung hòa hoạt động chống lại một loạt biến thể của virus SARS-CoV-2, các nhà nghiên cứu đã tiêm một phần protein quan trọng mà virus SARS-CoV-2 sử dụng được gọi là miền liên kết thụ thể (RBD) cho chuột. Sau đó, họ chiết xuất các tế bào sản xuất kháng thể và thu được 43 kháng thể.

Nhóm nghiên cứu tiếp tục sàng lọc 43 kháng thể bằng cách đo lường mức độ ngăn chặn biến thể ban đầu của virus SARS-CoV-2. Cuối cùng, 9 trong số các kháng thể trung hòa mạnh nhất được thử nghiệm ở chuột để xem chúng có thể được bảo vệ khỏi virus nguyên bản hay không.

Theo nhóm nghiên cứu, một số kháng thể đã vượt qua cả 2 thử nghiệm với mức độ khác nhau. Họ chọn 2 kháng thể hiệu quả nhất để thử nghiệm khả năng chống lại một nhóm biến thể virus SARS-CoV-2, bao gồm: Alpha, Beta, Gamma, Delta, Kappa, Iota cùng vài biến thể chưa được đặt tên đang được theo dõi như các mối đe dọa tiềm ẩn.

Đặc biệt, nhóm nghiên cứu phát hiện kháng thể SARS2-38 dễ dàng trung hòa tất cả biến thể và bảo vệ chuột khỏi biến thể Kappa và virus chứa protein từ biến thể Beta (nổi tiếng là kháng kháng thể).

Các thí nghiệm tiếp theo đã xác định chính xác vị trí trên protein đột biến được nhận biết bởi kháng thể và xác định hai đột biến tại điểm đó, về nguyên tắc, có thể ngăn cản kháng thể hoạt động.

Tuy nhiên, những đột biến này rất hiếm trong thế giới thực, các nhà nghiên cứu cho biết. Họ đã tìm kiếm cơ sở dữ liệu của gần 800.000 trình tự SARS-CoV-2 và tìm thấy các đột biến thoát chỉ trong 0,04% trong số đó.

Diamond cho biết: “Kháng thể này có tính trung hòa cao (có nghĩa là nó hoạt động rất tốt ở nồng độ thấp) và trung hòa trên diện rộng (có nghĩa là nó hoạt động chống lại tất cả các biến thể).

“Đó là một sự kết hợp bất thường và rất mong muốn cho một loại kháng thể. Ngoài ra, nó liên kết với một vị trí duy nhất trên protein đột biến mà các kháng thể khác đang phát triển không nhắm tới. Điều đó rất tốt cho liệu pháp kết hợp”, nhà khoa học giải thích.

Các nhà nghiên cứu cho biết kháng thể này có thể được kết hợp với một kháng thể khác liên kết ở một nơi khác để tạo ra một liệu pháp kết hợp mà virus sẽ rất khó chống lại. Phát hiện mới này có thể giúp phát triển các liệu pháp dựa trên kháng thể ít có khả năng mất hiệu lực khi virus đột biến. "Virus có thể sẽ tiếp tục phát triển theo thời gian và không gian. Có những kháng thể hiệu quả riêng lẻ và có thể được ghép nối để tạo ra sự kết hợp mới giúp ngăn ngừa sự kháng thuốc" - GS Michael S Diamond nói.

Bảo Linh (t/h)