Sử dụng hạt na trị chấy: Lợi bất cập hại cho mắt

Cụ thể, thời gian qua, một số trẻ nhỏ đến Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng (quận Kiến An, TP.Hải Phòng) để khám trong tình trạng 2 mắt kích thích khó mở mắt, mi mắt sưng nề đỏ, kết mạc cương tụ toàn bộ, phù nề, giác mạc phù, trợt rộng biểu mô. Quá trình thăm khám, các gia đình cho biết đã đập giập hạt na sau đó đun nước cho trẻ gội đầu để trị chấy và vô tình bị nước hạt na chảy vào mắt.

Ngay sau đó, bệnh nhi được rửa mắt và dùng thuốc theo đúng phác đồ. Sau 1 tuần điều trị tại khoa Mắt, mắt các trẻ đã khỏi hoàn toàn.

Các bác sỹ Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng cho biết: Theo dân gian hạt na có tác dụng trị chấy nhưng trong hạt na chứa nhiều chất gây ngộ độc, đặc biệt khi dính vào mắt có thể gây bỏng biểu mô giác mạc. Nếu trẻ em không được chữa trị đúng cách có thể gây viêm loét giác mạc dẫn tới giảm thị lực vĩnh viễn, thậm chí mù lòa.

Vì vậy, bác sĩ cảnh báo các gia đình không nên đun nước hạt na gội đầu cho trẻ. Nếu bị nước hạt na bắn vào mắt, phụ huynh lập tức cho trẻ rửa mắt bằng nước muối sinh lý và đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa Mắt để xử trí kịp thời, tránh các trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Độc tính trong hạt na có thể gây bỏng mắt.

Na vốn là loại quả bổ dưỡng vì có hàm lượng dinh dưỡng cao, thơm ngon và dễ dùng. Thế nhưng, trong quả na thì hạt na lại rất độc, thậm chí có thể gây ngộ độc đường tiêu hóa. Nếu sơ ý nuốt phải hạt na còn nguyên vỏ thì không nên lo lắng do hạt na có vỏ dày và rất cứng bao bọc, ngăn không cho độc tố trong nhân hạt phát ra ngoài và sẽ được tống ra ngoài với phân nên không nguy hại đến sức khỏe.

Nhưng nếu nuốt phải hạt na bị dập nát hay cố ý cắn vỡ hạt na có thể dẫn đến ngộ độc, nguy hiểm tính mạng (tùy vào số lượng hạt na nuốt phải) do trong hạt chứa các acetogenin: squamosten A, anoslin, neo -desacetyluvaricin, neo - anonin - B, neo - reliculatacin A, các squamocin, các squamostatin... không tốt cho sức khỏe. Do hạt na có độc tính, có thể giết chết côn trùng nên thường được dùng để nấu lấy nước gội đầu chữa chấy, rận.

Ngoài ra, độc tố trong hạt na nếu bị dính vào mắt không chỉ gây bỏng mắt, bỏng biểu mô giác mạc, nếu sơ cứu, chữa trị không đúng dễ gây viêm loét giác mạc, dẫn đến mù lòa vĩnh viễn. Còn nếu bị vương trên da, nhất là dính vào vết thương hở sẽ dễ dẫn đến lở loét, viêm nhiễm nặng nề, hủy hoại da.

Chuyên gia, Nhà khoa học Bùi Đắc Sáng, Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam khuyên mọi người không nên tự ý xay giã hạt na để làm thuốc mà không có chỉ dẫn của người có chuyên môn. Tuyệt đối không dùng hạt na để trị chấy, rận nếu không biết lượng dùng an toàn.

Ngoài ra, khi ăn na cần lưu ý không nên cắn hạt khiến hạt bị vỡ, độc tố sẽ thoát ra ngoài. Đối với trẻ nhỏ khi ăn na cần cẩn trọng để tránh trẻ nuốt phải hạt gây sặc. Gia đình có trẻ nhỏ khi ăn na cần phải bỏ ngay hạt vào thùng rác để tránh trường hợp trẻ lấy hạt chơi, ngậm rất nguy hiểm.

Thanh Hiền (t/h)