TCVN 12344:2019 phân định bệnh nhân và nhân viên y tế trong y tế số
(VietQ.vn) - TCVN 12344:2019 cung cấp các tiêu chí cần thiết để phân định và làm nhãn phân định bệnh nhân SoC (SoC- Subject of Care) và nhân viên y tế (IP-Individual Provider) trên các đồ vật như dây đeo cổ tay, thẻ phân định hoặc các đồ vật khác cho phép thu nhận dữ liệu tự động bằng việc sử dụng các vật mang dữ liệu trong quá trình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Sự kiện: QCVN, TCVN: Tiêu chuẩn mới - Tương lai mới
TCVN 37150:2018 – Nền tảng chuẩn hóa cho hạ tầng thông minh, hướng tới cộng đồng bền vững
TCVN 14505:2025: Thước đo môi trường - xã hội - quản trị cho phát triển đô thị bền vững
Trong bối cảnh hệ thống y tế ngày càng số hóa và yêu cầu trao đổi dữ liệu ngày càng cao, việc phân định chính xác bệnh nhân (SoC - Subject of Care) và nhân viên y tế (IP-Individual Provider) đóng vai trò then chốt để đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe an toàn, hiệu quả.
Theo đó, TCVN 12344:2019 về Tin học y tế - Gán làm nhãn phân định và thu nhận dữ liệu tự động - Phân định nhân viên y tế và bệnh nhân (Health Informatics - Automatic identification and data capture marking and labelling - Subject of care and individual provider identification) được ban hành, cung cấp các tiêu chí cần thiết để phân định và làm nhãn phân định SoC (SoC- Subject of Care) và nhân viên y tế (IP-Individual Provider) trên các đồ vật như dây đeo cổ tay, thẻ phân định hoặc đồ vật khác cho phép thu nhận dữ liệu tự động bằng việc sử dụng các vật mang dữ liệu trong quá trình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Áp dụng TCVN 12344:2019 mang lại nhiều lợi ích cho quá trình y tế số. (Ảnh minh họa)
Cụ thể, các vật mang dữ liệu chẳng hạn như mã vạch và phân định bằng tần số vô tuyến (Radio Frequency Identification - RFID) thường được gọi là phân định và thu nhận dữ liệu tự động (AIDC) đã mở rộng tầm quan trọng của việc xác định các cấu trúc dữ liệu mã phân định cho SoC và nhân viên y tế để tránh sự mơ hồ khi thông tin được thu thập. AIDC cung cấp nhiều giải pháp cụ thể về các vật mang dữ liệu quang học (như mã vạch).
Ngoài ra, ngữ nghĩa của dữ liệu được mã hóa sẽ được xác định bởi một số tổ chức (còn có tên là “nhà phát hành”), một vài trong số các tổ chức đó có hoạt động thương mại hay là các tổ chức xây dựng tiêu chuẩn. Tiêu chuẩn này tập trung vào việc sử dụng Hệ thống Tiêu chuẩn GS11 vì phần lớn nguồn cung cấp y tế trên thế giới được phân định phù hợp với hệ thống tiêu chuẩn đa ngành và toàn cầu GS1. Khả năng tương tác sẽ dễ dàng hơn giúp bảo đảm cho hoạt động của tổ chức y tế khi một hệ thống tiêu chuẩn đơn nhất được sử dụng trong thiết lập y tế.
Về khả năng tương tác, khi thông tin được chia sẻ và sử dụng bởi các hệ thống thông tin khác nhau, yêu cầu một ngữ nghĩa phân định chung cho SoC và nhân viên y tế để đảm bảo thông tin được chia sẻ là nhất quán và rõ ràng. Cùng một SoC và nhân viên y tế sẽ được phân định một cách chính xác, được tham chiếu và tham chiếu chéo trong mỗi hệ thống. Các hệ thống thu nhận dữ liệu và chia sẻ thông tin hiệu quả là chìa khóa để cải thiện việc chăm sóc SoC và việc cung cấp dịch vụ bởi nhân viên y tế về mặt dữ liệu phù hợp, chính xác và hợp nhất.
Trong bệnh viện, một SoC thường trải nghiệm nhiều trường hợp chăm sóc. Ví dụ về các trường hợp này bao gồm: kê đơn và cấp thuốc, xét nghiệm mẫu sinh học của SoC trong phòng thí nghiệm, phân tích và báo cáo kết quả. Mỗi trường hợp này đều yêu cầu sự đối chiếu chính xác trường hợp đó và chuyển đến SoC.
Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe (nghĩa là tổ chức cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đến SoC) đã giới thiệu các công nghệ AIDC dựa trên mã vạch để giúp thu nhận thông tin nhận dạng SoC, cũng như sự phân định các vật phẩm liên quan khác như mẫu sinh học, sao cho việc nhập mã thủ công có thể được thay thế bằng công nghệ AIDC. Trong môi trường bệnh viện phức tạp có nhiều trường hợp chăm sóc, thường có nhu cầu về sự phân định đơn nhất vì nhờ đó sẽ tránh được sự xung đột, trùng nhau, không chắc chắn về phân định và rủi ro.
Việc sử dụng AIDC trong bối cảnh chăm sóc bệnh mãn tính khẳng định lại sự cần thiết các tiêu chuẩn. SoC trong trường hợp chăm sóc bệnh mãn tính thường không ở tại cùng một địa điểm cố định, nơi có sẵn một công nghệ nào đó. Vì thế, AIDC có thể được tương tác với nhiều công nghệ, giải pháp và thiết bị. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho việc chăm sóc được liên tục.
Đối với trường hợp ngoại trú, SoC có thể tự uống thuốc. Đặc biệt là SoC đang điều trị bệnh mãn tính phải quản trị và ghi lại thuốc của mình theo kế hoạnh điều trị quy định. Kế hoạch điều trị này có thể là rất quy tắc, trên cơ sở cần thiết, hay là phòng ngừa tự nhiên để tránh các kết cục lâm sàng.
Cũng có nhu cầu quản lý và giám sát về mặt lâm sàng kế hoạch điều trị SoC cho mục tiêu an toàn và lưu trữ. AIDC tạo thuận lợi cho việc thu nhận số phân định, thuốc, sự kiện quản trị của SoC, việc ghi lại dữ liệu liên quan thuốc được cấp và dữ liệu khác như số lô, thông tin hết hạn và lượng sử dụng. Việc này phải được thực hiện cho SoC nội, ngoại trú. Việc thu nhận dữ liệu giống nhau có thể được sử dụng để quản lý và làm đầy hàng hiệu quả.
Lợi ích của việc phân định đơn nhất SoC bằng AIDC có thể được lập thành tài liệu thông qua ba ví dụ sau:
Thứ nhất, SoC cũng như dữ liệu có thể di chuyển ra ngoài môi trường của nhà cung cấp: sau một cơn lốc xoáy tàn phá ở Joplin, Missouri, Mỹ năm 2011, 183 SoC từ bệnh viện Thánh John đã phải nhanh chóng sơ tán đến bệnh viện khác trong vùng. Dưới các điều kiện “hỗn loạn” như vậy, mã phân định SoC thực sự đơn nhất sẽ ngăn ngừa được việc gán lại băng nhận diện ngay cho tất cả SoC được nhận vào bệnh viện khác;
Thứ hai, đối với các phòng thí nghiệm khu vực, đặc biệt đối với những phòng thí nghiệm thực hiện việc kiểm tra ngân hàng máu: việc phân định tích cực SoC và kết nối họ với các hồ sơ có trước là hết sức quan trọng cho sự an toàn của SoC. Hai SoC khác nhau trùng tên, nhập viện tại hai cơ sở khác nhau, sử dụng các giản đồ đánh mã số phân định SoC giống nhau (có thể bởi họ sử dụng cùng hệ thống công nghệ thông tin) có thể dẫn đến các sai lỗi nghiêm trọng.
Thứ ba, nhà cung cấp sử dụng hai mã phân định để quản lý các quá trình chăm sóc: “phân định SoC” và “phân định trường hợp chăm sóc”. Một nhà cung cấp đã tổ chức hai ngân hàng mã số cho hai mã phân định nêu trên theo cách loại trừ được xung đột dữ liệu. Sau vài năm sử dụng giải pháp đó, một vài ngân hàng đã bắt đầu bị chồng chéo mà không có cảnh báo, đến tận khi hai SoC có cùng mã số, một về “phân định SoC", một mã khác về “phân định trường hợp chăm sóc”. Việc kết nối sai với một loạt biến cố nghiêm trọng đã xuất hiện.
TCVN 12344:2019 hoàn toàn tương đương ISO/TS 18530:2014. TCVN 12344:2019 do Tiểu Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/JTC1/SC31 Thu thập dữ liệu tự động biên soạn, Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.
Thanh Tùng









