TCVN 14332:2025 về thép không gỉ dùng làm linh kiện trong thiết bị điện và điện tử gia dụng

Thép không gỉ, thường được gọi là inox, là một loại thép hợp kim chứa tối thiểu 10,5% crom và tối đa 1,2% cacbon theo khối lượng. Sự hiện diện của crom giúp hình thành lớp màng oxit bảo vệ tự nhiên trên bề mặt, giúp vật liệu chống ăn mòn, hạn chế biến màu và duy trì độ sáng bóng khi tiếp xúc với môi trường. Nhờ những đặc tính này, inox trở thành vật liệu lý tưởng trong nhiều lĩnh vực của đời sống và sản xuất.

Trong đời sống hàng ngày tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác, inox xuất hiện ở khắp nơi - từ đồ gia dụng như xoong nồi, bồn rửa, lan can, vòi nước cho đến các công trình kiến trúc, thiết bị công nghiệp, y tế và linh kiện điện tử. Chất liệu này dễ hàn, rèn và gia công, cho phép sản xuất đa dạng các sản phẩm có hình dạng phức tạp. Bên cạnh đó, inox có khả năng chịu lực, chịu nhiệt và biến dạng tốt, giúp sản phẩm bền bỉ và hoạt động ổn định trong môi trường có nhiệt độ cao hoặc độ ẩm lớn. Nhờ hàm lượng crom, vật liệu này còn duy trì khả năng chống oxy hóa và giữ vẻ ngoài sáng bóng theo thời gian.

Vai trò của thép không gỉ không chỉ dừng ở việc là vật liệu “bền hơn”, mà còn là yếu tố nâng cao chất lượng và hiệu suất trong cả sản xuất lẫn tiêu dùng. Trong công nghiệp, inox giúp chế tạo các chi tiết mỏng, tinh xảo và có khả năng chịu ăn mòn tốt trong môi trường ẩm ướt, hóa chất hoặc ngoài trời.

Trong lĩnh vực gia dụng, bề mặt inox dễ vệ sinh, không phản ứng với thực phẩm, góp phần nâng cao trải nghiệm người dùng. Khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến độ bền, vệ sinh và an toàn, việc lựa chọn inox không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn thể hiện chất lượng.

Các sản phẩm được làm từ thép không gỉ đáp ứng tiêu chuẩn sẽ đảm bảo an toàn cao. Ảnh minh họa

Đặc biệt, trong ngành thiết bị điện và điện tử, thép không gỉ giữ vai trò quan trọng nhờ các đặc tính cơ – lý – hóa vượt trội. Với thành phần chứa tối thiểu 10,5% crom, inox tạo nên lớp màng oxit tự bảo vệ giúp chống ăn mòn, oxy hóa và chịu nhiệt hiệu quả trong môi trường có độ ẩm cao hoặc chứa hóa chất. Vật liệu này được sử dụng để chế tạo vỏ máy, tủ điện, khung bảo vệ, giá đỡ và các linh kiện cơ khí chính xác. Nhờ độ bền cao, inox giúp tăng tuổi thọ thiết bị, giảm chi phí bảo trì và đảm bảo an toàn cho các linh kiện điện tử nhạy cảm.

Ngoài ra, trong các thiết bị gia dụng như tủ lạnh, máy giặt hay lò vi sóng, inox còn mang lại tính thẩm mỹ cao, dễ lau chùi và duy trì độ bền lâu dài. Dù khả năng dẫn điện của inox không cao, nhưng vật liệu này vẫn được dùng trong các bộ phận phụ trợ như lò xo, bu lông hay lớp che nhiễu điện từ (EMI/RFI) nhờ độ ổn định và khả năng chống oxy hóa tốt. Với tính an toàn, khả năng tái chế và thân thiện môi trường, thép không gỉ trở thành vật liệu lý tưởng cho ngành điện – điện tử hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng, độ tin cậy và hiệu suất sản phẩm.

Chính vì vậy, việc sử dụng thép không gỉ đạt chuẩn không chỉ thể hiện sự tuân thủ yêu cầu nghiêm ngặt về vật liệu, cấu tạo và kiểm định, mà còn đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Tại Việt Nam, việc sản xuất và ứng dụng thép không gỉ đúng tiêu chuẩn giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tham gia chuỗi cung ứng quốc tế, tăng khả năng cạnh tranh và xuất khẩu. Từ góc độ quản lý, vật liệu inox đạt chuẩn giúp giảm chi phí bảo trì, hạn chế lỗi kỹ thuật, tăng tuổi thọ thiết bị và thúc đẩy phát triển bền vững nhờ khả năng tái chế cao và ít gây ô nhiễm.

Trong bối cảnh sản phẩm hiện đại được đánh giá không chỉ qua chức năng mà còn qua trải nghiệm, độ an toàn và hiệu suất, thép không gỉ chính là thước đo cho chất lượng và sự cải tiến từ khâu sản xuất đến tay người tiêu dùng. Việc lựa chọn và sử dụng vật liệu này đúng tiêu chuẩn là bước đi quan trọng để nâng tầm sản phẩm, tối ưu chi phí vận hành và tạo lợi thế cạnh tranh, nhất là với các linh kiện điện tử.

Theo đó, Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14332:2025 đã được ban hành nhằm quy định các yêu cầu kỹ thuật đối với thép không gỉ dùng trong linh kiện thiết bị điện và điện tử gia dụng. Tiêu chuẩn này đảm bảo vật liệu inox đáp ứng đầy đủ các chỉ tiêu về thành phần hóa học, tính chất cơ – lý – hóa, khả năng chống ăn mòn, độ dẫn điện (nếu có), cùng các yêu cầu về thẩm mỹ và độ bền khi sử dụng lâu dài.

Trong đó, một số loại thép không gỉ được chỉ định gồm 420-DT1, 420-DT2, 304-DT1 và 430-DT1, đại diện cho các nhóm mactenxit, austenit và ferrit. Ký hiệu “DT” là viết tắt của “thiết bị điện – điện tử”, còn các con số phía sau giúp phân biệt mác thép trong từng nhóm. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn vẫn cho phép sử dụng các loại inox khác nếu đã được công nhận theo tiêu chuẩn quốc gia hoặc quốc tế tương đương, miễn đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và độ an toàn.

TCVN 14332:2025 được coi là nền tảng kỹ thuật và pháp lý quan trọng nhằm định hướng việc sử dụng thép không gỉ đúng chuẩn, an toàn và hiệu quả trong ngành linh kiện điện – điện tử gia dụng. Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu kỹ thuật mà còn góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, tối ưu chi phí, cải tiến hiệu suất và thúc đẩy phát triển bền vững.

An Dương