Thời điểm Việt Nam tập trung thúc đẩy năng lực sáng tạo

Phát biểu tại sự kiện khởi công xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và khai mạc Triển lãm quốc tế đổi mới sáng tạo Việt Nam 2021 (Vietnam International Innovation Expo 2021 - VIIE 2021), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đây là sự kiện đầu tiên trong năm 2021 về đổi mới sáng tạo, khởi đầu của một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của đổi mới sáng tạo mà Việt Nam đang nhanh chóng nắm bắt để bứt phá vươn lên.

Lần đầu tiên được tổ chức, Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam quy tụ đầy đủ, tất cả các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo như các tập đoàn, doanh nghiệp công nghệ lớn trong nước, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp FDI, các viện nghiên cứu, trường đại học, các quỹ đầu tư, các tổ chức hỗ trợ, mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam và đặc biệt có sự góp mặt của các hợp tác xã, doanh nghiệp xã hội và cả các mô hình kinh doanh của người yếu thế có ứng dụng đổi mới và sáng tạo trong các khâu sản xuất.

Bên cạnh đó, với nhiều hoạt động bên lề như tọa đàm, kết nối kinh doanh…, Triển lãm sẽ trở thành "diễn đàn kết nối" các chuyên gia, nhà khoa học, các học sinh, sinh viên, doanh nghiệp, quỹ đầu tư để cụ thể hóa các ý tưởng đổi mới sáng tạo thành các ý tưởng kinh doanh, các sản phẩm thương mại và là nơi truyền cảm hứng, khơi dậy tinh thần đổi mới sáng tạo mạnh mẽ. Từ đó, trong những năm tiếp theo, Triển lãm sẽ thu hút ngày càng nhiều sự tham gia của các doanh nghiệp công nghệ, các tập đoàn lớn trong khu vực và trên thế giới bởi những cơ hội tự nó mang lại, để giới thiệu những công nghệ mới, những thành tựu đổi mới sáng tạo nổi bật nhất, để tìm kiếm, thúc đẩy hợp tác và liên kết giữa các chủ thể hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước.

Về Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Trung tâm được Thủ tướng Chính phủ "khai sinh" tại Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 02/10/2019. Đây là mô hình đầu tiên được Thủ tướng Chính phủ thành lập và khác với mô hình trung tâm phổ biến ở các nước trên thế giới chủ yếu do doanh nghiệp, tập đoàn thiết lập và thường chỉ phục vụ mục tiêu nghiên cứu phát triển của doanh nghiệp. Với ý nghĩa đó, Chính phủ đã ban hành một Nghị định riêng (Nghị định 94/2020/NĐ-CP) quy định Trung tâm được hưởng các ưu đãi đầu tư cao nhất, thuận lợi nhất theo quy định hiện nay.

Sau hơn một năm chuẩn bị, Trung tâm đã sẵn sàng để chính thức khởi công xây dựng tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc ngày hôm nay. Đây sẽ là nơi quy tụ các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ lớn trong và ngoài nước, nơi cung cấp các cơ sở nghiên cứu, không gian làm việc, thử nghiệm sản phẩm và điều kiện hạ tầng tốt nhất phục vụ cho nghiên cứu phát triển các ý tưởng công nghệ theo chuẩn mực quốc tế, đưa các ý tưởng đổi mới sáng tạo vào một hệ sinh thái đầy đủ và hỗ trợ thông qua các cơ chế thuận lợi, đặc thù, từ đó hoàn chỉnh vòng kết nối, thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư, nghiên cứu phát triển và thương mại hoá sản phẩm.

Lễ khởi công ngày hôm này là hoạt động quan trọng đánh dấu sự hình thành Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia quy mô, tầm cỡ và đáp ứng yêu cầu cấp thiết của thực tiễn, thúc đẩy hình thành mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo tại các địa phương, khu vực theo chủ trương của Đảng, Chính phủ, góp phần quan trọng trong thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng nâng cao năng suất chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Với tầm nhìn và sự quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chúng ta tin tưởng rằng đây là giai đoạn bản lề của Việt Nam, đánh dấu sự khởi đầu của một làn sóng phát triển mới của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, là thời điểm Việt Nam sẽ tập trung thúc đẩy năng lực sáng tạo, đưa khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực của phát triển kinh tế nhanh và bền vững...

Nhân sự kiện này, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ lấy ngày 10/01 hằng năm trở thành "Ngày Đổi mới sáng tạo của Việt Nam" để trình diễn, tôn vinh hoạt động đổi mới sáng tạo của con người Việt Nam, trở thành niềm cảm hứng, sự hứng khởi cho mọi người dân "biến sáng tạo trở thành tài nguyên vô hạn cho phát triển bền vững đất nước" như chính kỳ vọng, mong muốn của Thủ tướng Chính phủ.

"Chúng ta hoàn toàn có thể tự hào về những bước tiến của công nghệ nước nhà, nhưng cũng không quên những thách thức còn hiện hữu. Để vượt qua những thách thức và tận dụng được thành tựu công nghệ mới, chúng ta cần tiếp tục phấn đấu, chung sức đồng lòng, đóng góp công sức, trí tuệ cho phát triển của đổi mới sáng tạo nước nhà, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Cùng theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, trong thời kỳ hậu COVID-19, đây là thời điểm Việt Nam sẽ tập trung thúc đẩy năng lực sáng tạo, đưa khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực của phát triển kinh tế nhanh và bền vững, có thể thực sự “bắt kịp, đi cùng, vượt lên” về đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế.

Với cam kết của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia đồng hành cùng các Quỹ đầu tư, dự kiến trong giai đoạn tới sẽ hỗ trợ, đưa vào thị trường hàng tỷ USD đầu tư vào khởi nghiệp sáng tạo, Bộ trưởng kỳ vọng.

Song song với việc triển khai về cơ chế chính sách, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng tiếp tục chuẩn bị nguồn nhân lực chuyên gia tham gia vào các hoạt động đổi mới sáng tạo. Cho đến nay, Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam đã mở rộng các Mạng lưới thành phần tại các nước Đức, Nhật Bản, Australia và tiếp tục thành lập tại Mỹ, Canada với hàng nghìn thành viên nhằm quy tụ những người Việt Nam xuất sắc để sẵn sàng tham gia các hoạt động nghiên cứu, phát triển công nghệ và ứng dụng tại Việt Nam.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng nhấn mạnh yêu cầu phải chuyển đổi số ngay cho các doanh nghiệp Việt Nam. Hiện, Bộ đã xây dựng chương trình với tham vọng làm sao để 800 nghìn doanh nghiệp Việt Nam có thể áp dụng được chuyển sổi số, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh, dù doanh nghiệp lớn, nhỏ hay vừa.

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông, việc khởi công dự án xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc đánh dấu nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc hoàn thiện các thủ tục liên quan để tạo dựng cơ sở vật chất và chuẩn bị các điều kiện để thúc đẩy hoạt động kết nối giữa các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là dấu mốc quan trọng trong việc hình thành, phát triển của NIC.

Theo kế hoạch, NIC sẽ được xây dựng các phân khu chức năng chính, gồm Trung tâm Dịch vụ tích hợp; không gian làm việc cho các công ty công nghệ lớn trong và ngoài nước; không gian làm việc chung cho các quỹ đầu tư mạo hiểm và doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; khu các phòng thí nghiệm, xưởng chế tạo nguyên mẫu; trung tâm tổ chức sự kiện, các khu triển lãm, trưng bày sản phẩm.

Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) được thành lập theo Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 02/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ, là đơn vị trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhằm thực hiện hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng trên nền tảng phát triển khoa học và công nghệ. Việc thành lập NIC là một bước đi mạnh mẽ của Chính phủ nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Bước sang năm 2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục đề xuất Chính phủ ban hành Nghị định số 94 về các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù cho Trung tâm nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho hoạt động kết nối, thúc đẩy đổi mới sáng tạo của Trung tâm. Trung tâm được bố trí cơ sở hoạt động tại Hoà Lạc và Hà Nội. Tại Hoà Lạc, Trung tâm dự kiến xây dựng cơ sở với tổng diện tích sử dụng 35.000 m2, đây sẽ là nơi quy tụ các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ lớn trong và ngoài nước, nơi cung cấp các phòng lab nghiên cứu, thử nghiệm sản phẩm theo chuẩn mực quốc tế nhằm đem đến điều kiện hạ tầng tốt nhất cho nghiên cứu phát triển các ý tưởng công nghệ.

Bảo Lâm