Thuốc Molnupiravir không nên dùng tùy tiện với mục đích phòng Covid-19

Molnupiravir là thuốc kháng virus đường uống, ức chế quá trình nhân đôi của virus, mở ra hy vọng trong cuộc chiến chống lại Covid-19. Nghiên cứu lâm sàng pha 2a đã chứng minh thuốc đạt hiệu quả cao trong việc làm giảm tải lượng virus SARS-CoV-2 ở hầu - họng, giảm mức acid ribonucleic (RNA) của virus. Đồng thời, thuốc cũng có kết quả khả quan về tính an toàn và khả năng dung nạp.

Kết quả của cuộc thử nghiệm được thực hiện trên 202 người tham gia điều trị cho thấy, ngày thứ 3, tỷ lệ phân lập tìm virus ở bệnh nhân dùng 800 mg Molnupiravir (1,9%) thấp hơn nhiều so với bệnh nhân dùng giả dược. Ngày thứ 5, bệnh nhân dùng thuốc hàm lượng 400-800 mg không còn phân lập thấy virus, so với tỷ lệ 11,1% ở người dùng giả dược.

Qua đó, thời gian làm sạch RNA virus giảm. Người dùng thuốc hàm lượng 800 mg có tỷ lệ sạch RNA virus lớn hơn nhiều so với dùng giả dược. Molnupiravir được dung nạp tốt, số lượng biến cố bất lợi ngang bằng giữa các nhóm.

Vừa qua, Cơ quan Quản lý Dược phẩm Australia (TGA) đã cấp phép tạm thời cho thuốc Molnupiravir của Công ty Cổ phần nội bộ Merck Sharp & Dohme (Australia) trong chỉ định điều trị Covid-19.

 TP. Hồ Chí Minh thí điểm cho F0 có triệu chứng nhẹ sử dụng thuốc Molnupiravir điều trị tại nhà dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế. Ảnh minh hoạ

Căn cứ vào các cơ sở triển vọng trên, tại Việt Nam, Bộ Y tế và TP. Hồ Chí Minh đã triển khai chương trình thí điểm điều trị Molnupiravir tại nhà cho F0 có triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc phải được quản lý nghiêm ngặt và kiểm soát đặc biệt.

Để đảm bảo việc cấp phát, sử dụng thuốc đạt được hiệu quả cao nhất và quản lý được nguồn thuốc được cấp theo chương trình, Sở Y tế TP.HCM cho biết trường hợp sử dụng thuốc ký cam kết đồng ý tham gia chương trình sử dụng thuốc Molnupiravir.

Đối tượng được dùng thuốc này là người có kết quả xét nghiệm SARS-CoV-2 dương tính (rRT-PCR hoặc test nhanh kháng nguyên) có độ tuổi 18-65 tuổi. F0 tham gia dùng thuốc là những người có triệu chứng nhẹ như sốt, họ khan, đau họng, nghẹt mũi, mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi cơ, tê lưỡi, nhịp thở ≤ 20 lần/phút, SpO2 > 96% khi thở khí trời và không có các dấu hiệu viêm phổi hoặc thiếu oxy. 

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân sử dụng thuốc này nên có sự tư vấn kỹ càng từ dược sĩ và bác sĩ. Molnupiravir không nên dùng với mục đích phòng Covid-19. Các thuốc kháng virus khác có cơ chế là dừng quá trình vật liệu di truyền (RNA hay DNA) của virus nhân lên, trong quá trình virus phân chia. Molnupiravir không dừng quá trình này, vật liệu di truyền của virus vẫn nhân lên. Tuy nhiên, các thành phần tạo nên vật liệu này bị biến đổi. Chính vì vậy, đây là một thuốc gây đột biến gene của virus và cuối cùng làm chúng bị chết.

Mặc dù thuốc không được thiết kế để gây đột biến gene ở người nhưng việc dùng thuốc kéo dài như một biện pháp đề phòng sẽ tăng nguy cơ tế bào bị đột biến. Do đó, thuốc chỉ được khuyến cáo dùng tối đa 5 ngày với liều chỉ định. Việc tự ý dùng quá liều sẽ làm tăng nguy cơ gây đột biến (dẫn tới ung thư) của thuốc.

Ngoài ra, Molnupiravir là một thuốc còn đang trong quá trình thử nghiệm (pha 3 chưa hoàn thành), rất nhiều tác dụng phụ của thuốc còn chưa được biết rõ. Các thuốc kháng virus với cấu trúc giống nucleoside (thành phần tạo nên vật liệu di truyền) đều có khả năng gây nên một số độc tính nguy hiểm (đặc biệt nếu dùng quá liều) như ức chế hệ miễn dịch, gây bội nhiễm, ung thư, tan máu...

Diệu Hương (T/h)