Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-55:2022 về bệnh u nhày ở thỏ

Bệnh u nhầy là một bệnh truyền nhiễm do virus myxomacó tỷ lệ tử vong ở thỏ bị nhiễm bệnh là 95%-99%. Đây là một loại vi-rút tấn công vào da, mắt, phổi, gan và cả bộ phận sinh dục của thỏ. Đây là một căn bệnh khó chịu, có thể khiến thỏ của bạn dễ mắc các bệnh nhiễm trùng khác.

Virus myxoma thuộc phân họ chordopoxviridae, họ poxviridae, chi leporipoxvirus; virus có hệ gen là ADN mạch đôi, có vỏ bọc, bao gồm khoảng 170 gen trong đó có khoảng 70 gen có vai trò điều hòa miễn dịch và liên quan đến các yếu tố tương tác với vật chủ. Độc lực của virus được chia làm 5 nhóm, từ I đến V, độc lực giảm dần theo thứ tự. Khi thỏ mắc bệnh này thì tỷ lệ tử vong rất cao do đó việc chấn đoán sớm bệnh theo hướng dẫn tại TCVN 8400-55:2022 vô cùng quan trọng. 

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-55:2022 về Bệnh động vật- Quy trình chẩn đoán- Phần 55: Bệnh u nhầy ở thỏ do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố đưa ra các quy trình chẩn đoán bệnh u nhầy ở thỏ do virus myxoma gây ra.

Thỏ mắc bệnh u nhày gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi. Ảnh minh họa

Để chẩn đoán bệnh trước tiên nên tiến hành thử nghiệm bằng thuốc thử tinh khiết phân tích, sử dụng nước cất, nước khử khoáng hoặc nước có độ tinh khiết tương đương, trừ khi có quy định khác. Thuốc thử bao gồm: Etanol từ 70% đến etanol tuyệt đối; nước muối sinh lý vô trùng; dung dịch nước cất, khử ion; thuốc thử và vật liệu thử dùng cho phương pháp PCR và realtime PCR; kít tách chiết ADN; kít nhân gen phản ứng PCR....Mẫu chuẩn dương được chứng nhận là dương tính hoặc ADN chuẩn dương tách chiết từ virus myxoma có giá trị.

Khi tiến hành lấy mẫu thử nghiệm nên sử dụng thiết bị, dụng cụ thông thường của phòng thử nghiệm sinh học và các thiết bị như tủ lạnh âm sâu có thể duy trì ở nhiệt độ từ âm 20 độ C đến âm 80độ C; tủ lạnh từ 2 độ C đến 8 độ C; máy lắc trộn; máy đồng nhất mẫu hoặc cối chày sứ vô trùng; kéo vô trùng...

Về chẩn đoán lâm sàng, tiêu chuẩn này nêu rõ, đặc điểm dịch tễ bệnh u nhày xảy ra trên các loài thỏ ở mọi lứa tuổi và tính biệt. Thỏ hoang dã được coi là động vật mang trùng. Bệnh phân bố rộng rãi trên các vùng lãnh thổ, đặc biệt ở châu Âu, Nam Mỹ và châu Úc. Con đường lây truyền từ các loài côn trùng hút máu như ve, muỗi, bọ chét là loài trung gian mang virus. Bệnh có thể lây trực tiếp từ con bệnh sang con khỏe qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp. Đây là bệnh có tỷ lệ mắc cao, tỷ lệ chết lên tới 100% tùy thuộc vào độc lực của chủng viruss gây bệnh.

Bệnh được chia thành 2 thể là u nhày và hô hấp. Bệnh thể u nhày thường do bị lây nhiễm qua vết cắn của côn trùng gây nên các tổn thương da nhất là ở mắt và tai, bẹn. Virus tác động gây rối loạn chức năng các cơ quan và suy giảm miễn dịch dẫn đến nhiễm trùng. Ở thể hô hấp các dấu hiệu lâm sàng nhẹ hơn so với u nhày và thường xảy ra trên thỏ nuôi ở trang trại. Các tổn thương trên da ít hơn, mí mắt sưng và phù, viêm kết mạc mắt và viêm mũi.

Lưu ý, việc nhận biết thỏ chết do bệnh u nhày là yếu tố quan trọng giúp hạn chế thiệt hại. Thông thường có các bệnh tích đặc trưng là phù quanh mũi, miệng, hậu môn và cơ quan sinh dục. Ban đỏ mí mắt, viêm bờ mi, trên da có nhiều khối u nhày. Phổi bị viêm và xung huyết và phù ở các phế nang. Hạch sưng to có hiện tượng nghẽn và xuất huyết các cơ quan nội tạng. Thoái hoa và hoại tử, xuất huyết cơ tim, tăng sinh nguyên bào sợi...

Thỏ nghi mắc bệnh được cho là dương tính với bệnh u nhày khi có các đặc điểm về triệu chứng, bệnh tích điển hình và có kết quả xét nghiệm dương tính với virus myxoma hoặc dương tính với kháng thể kháng virus myxoma trong thường hợp chưa tiêm phòng vắc xin bằng các phương pháp trong tiêu chuẩn này.

An Dương