Tổng thống Mỹ yêu cầu Trung Quốc ngừng xây dựng trái phép ở Biển Đông

Theo những tin tức mới nhất về tình hình Biển Đông hiện nay, phát biểu sau cuộc gặp với người đồng cấp Philippines Benigno Aquino ngày 18/11 bên lề Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Tổng thống Mỹ Barack Obama lên tiếng yêu cầu Trung Quốc ngừng ngay các hoạt động cải tạo đất, đảo trái phép tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Đồng thời, ông chủ Nhà Trắng tái khẳng định cam kết của Washington với quốc phòng và an ninh của Philippines, một trong những bên có tranh chấp trên Biển Đông, Zing News đưa tin.

Các hoạt động cải tạo đất, đá trái phép của Trung Quốc khiến tình hình Biển Đông ngày càng căng thẳng, phức tạp. Ảnh CSIS

Phát biểu về tình hình Biển Đông, Tổng thống Obama cho biết ông mong đợi làm việc với tất cả các bên có tranh chấp trên Biển Đông nhằm giải quyết vấn đề. Tổng thống Obama cũng nêu các vấn đề về tranh chấp trên Biển Đông trong cuộc gặp với Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull. Theo ông chủ Nhà Trắng, vấn đề Biển Đông “rất quan trọng đối với chúng ta vì đơn giản là để đảm bảo các nguyên tắc cơ bản, giúp các vấn đề được giải quyết một cách hòa bình bởi chuẩn mực và quy tắc của luật pháp quốc tế”.

Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng đề cập tới tình hình Biển Đông hiện nay với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 vừa diễn ra tại Thổ Nhĩ Kỳ.  Rõ ràng là, dù tuyên bố không đứng về phía nào trong tranh chấp trên Biển Đông nhưng Mỹ muốn đảm bảo quyền tự do hàng hải và hàng không trong khu vực.

Trên thực tế, trước khi APEC 2015 diễn ra, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã công du Philippines nhằm "dọn đường" cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự sự kiện. Theo yêu cầu của phía Trung Quốc, Philippines đồng ý không nêu vấn đề Biển Đông ra chương trình nghị sự APEC. Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề nóng bỏng vì Biển Đông là tuyến hàng hải huyết mạch bậc nh�.�)�hế giới.

Trong chuyến công du lần này, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhiều lần đề cập đến tình hình Biển Đông với lãnh đạo các nước. Ảnh Reuters

Theo Diplomat, phía Mỹ vẫn sẽ đề cập đến vấn đề Biển Đông với các quốc gia tham dự APEC, dù có thể nó không nằm trong báo cáo chính thức. Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Susan Rice cũng từng tuyên bố “vấn đề Biển Đông” sẽ là trung tâm của các cuộc thảo luận của Washington tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á và Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN - Mỹ, những sự kiện diễn ra ngay sau APEC 2015.

Trong một diễn biến khác liên quan đến tình hình Biển Đông hiện nay, báo Vietnam+ dẫn theo tờ The Star số ra ngày 18/11 đưa tin, yêu sách về lãnh thổ và lãnh hải ở Biển Đông sẽ được thảo luận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 27 cùng các hội nghị liên quan vào cuối tuần này.

Báo trên cho biết Thủ tướng Malaysia Najib Razak đã khẳng định rằng vấn đề Biển Đông sẽ được thảo luận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN và Kuala Lumpur bảo lưu quan điểm không nên làm gia tăng căng thẳng ở vùng biển này.

Thủ tướng Malaysia Najib Razak nhấn mạnh hội nghị ASEAN 27 sẽ bàn về vấn đề Biển Đông. Ảnh Reuters

Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp song phương với Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình tại Manila ngày 17/11, ông Najib nêu rõ: "Chúng tôi luôn bày tỏ quan ngại với phía Trung Quốc vì chúng tôi muốn đảm bảo rằng khu vực này vẫn là khu vực hòa bình bởi hòa bình và ổn định là điều kiện tiên quyết cho sự thịnh vượng."

Thủ tướng Malaysia nhấn mạnh: ''Vấn đề sẽ được thảo luận tại Hội nghị cấp cao và chúng tôi đã từng bàn về vấn đề này trước đó. Không có gì mới." Trước tình hình này, giới quan sát quốc tế nhận định, vấn đề Biển Đông có khả năng lan sang cả Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ở Manila, Philippines, trong khi Bắc Kinh đề nghị không đưa Biển Đông vào chương trình nghị sự trong 2 ngày tới.

Lan Anh (T/h)