Tư duy 'làm tốt rồi, không cần cải tiến' - cái bẫy khiến doanh nghiệp tụt hậu

Trong môi trường sản xuất ngày càng cạnh tranh, hai khái niệm “năng suất” - “chất lượng” không thể chỉ tồn tại trên băng rôn hay khẩu hiệu truyền thông nội bộ. Chúng phải trở thành trụ cột chiến lược, có mặt trong mọi quyết định quản trị, tổ chức sản xuất và phát triển con người.

Doanh nghiệp không thể phát triển nếu vẫn duy trì tư duy cũ: tăng sản lượng bằng mọi giá, bất chấp chất lượng hay hiệu quả dài hạn. Ngược lại, tư duy sản xuất hiện đại đòi hỏi cách tiếp cận toàn diện, từ quản trị con người đến ứng dụng công nghệ, từ xây dựng quy trình đến đo lường và cải tiến liên tục.

Cốt lõi của việc nâng cao năng suất chất lượng trong thời đại mới không bắt đầu từ máy móc, mà bắt đầu từ con người và tư duy. Những doanh nghiệp tiên phong đều hiểu rằng, để sản xuất hiệu quả và tạo ra sản phẩm tốt, cần phải có đội ngũ nhân sự được trao quyền, được đào tạo và thực sự gắn bó với mục tiêu chung.

Người lao động không chỉ là người thực hiện mà còn là người quan sát, phát hiện và đưa ra các đề xuất cải tiến trong quy trình. Tư duy này thể hiện rõ trong các mô hình như Lean, Kaizen hay hệ thống sản xuất Toyota – nơi mọi nhân sự đều có vai trò chủ động trong việc tối ưu hóa hoạt động sản xuất.

Ảnh minh hoạ.

Việc ứng dụng công nghệ cũng đóng vai trò lớn trong quá trình nâng cao hiệu quả. Tuy nhiên, công nghệ không thể phát huy tối đa nếu chỉ là “bản vá” trên một hệ thống vận hành lạc hậu.

Tự động hóa hay số hóa chỉ có ý nghĩa khi doanh nghiệp đồng thời cải tổ quy trình, chuẩn hóa các bước sản xuất, thiết lập hệ thống kiểm soát chất lượng và đào tạo nhân sự theo kịp với công nghệ. Khi công nghệ được tích hợp như một phần trong chiến lược tổng thể, nó giúp doanh nghiệp không chỉ tăng tốc độ sản xuất mà còn giảm thiểu rủi ro, nâng cao độ chính xác và cải thiện trải nghiệm khách hàng.

Tư duy hiện đại cũng thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận với chất lượng. Nếu trước đây, chất lượng là kết quả của khâu kiểm tra cuối cùng, thì nay, chất lượng là yếu tố cần được đảm bảo ở mọi công đoạn. Từ thiết kế sản phẩm, lựa chọn vật liệu, lên kế hoạch sản xuất đến đóng gói và giao hàng – mọi bước đều phải được kiểm soát và cải tiến liên tục. Đây là lý do vì sao các hệ thống như TQM (quản lý chất lượng toàn diện), ISO 9001 hay IATF 16949 ngày càng phổ biến – chúng giúp doanh nghiệp thiết lập một nền tảng vững chắc để duy trì và nâng cao chất lượng sản phẩm một cách toàn diện, thay vì chạy theo xử lý sự cố.

Một chiến lược năng suất và chất lượng hiệu quả không thể thiếu hệ thống đo lường chính xác. Dữ liệu sản xuất cần được thu thập theo thời gian thực, được phân tích để phát hiện điểm nghẽn, sai lệch và xu hướng tiêu cực. Chỉ khi doanh nghiệp làm chủ được dữ liệu, các quyết định cải tiến mới thực sự dựa trên nền tảng khoa học và mang lại kết quả lâu dài. Đo lường không chỉ để báo cáo, mà là để học hỏi và thích nghi.

Điểm then chốt cuối cùng là: cải tiến không bao giờ có điểm kết thúc. Thị trường thay đổi, công nghệ thay đổi, hành vi tiêu dùng thay đổi – và doanh nghiệp cũng phải không ngừng đổi mới để thích ứng. Tư duy “làm tốt rồi, không cần cải tiến nữa” là một cái bẫy khiến nhiều tổ chức tụt hậu. Ngược lại, những doanh nghiệp thực sự hiện đại luôn đặt câu hỏi: “Chúng ta có thể làm tốt hơn không?” và hành động dựa trên câu trả lời.

Năng suất và chất lượng không thể là khẩu hiệu treo trên tường hay mục tiêu xuất hiện trong báo cáo hàng quý. Chúng phải là kim chỉ nam cho mọi hoạt động – từ chiến lược, tổ chức sản xuất đến phát triển con người. Chỉ khi được coi là chiến lược cốt lõi, chứ không phải nhiệm vụ phụ trợ thì năng suất và chất lượng mới thực sự trở thành lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp trong sản xuất hiện đại.

Nam Dương