Vi nhựa trong đồ uống: Chai thủy tinh có thực sự an toàn như ta vẫn nghĩ?

Từ độ sâu của đại dương đến kệ bếp, vi nhựa đã xâm nhập vào mọi ngóc ngách của môi trường. Chúng được tìm thấy trong thực phẩm, nước, đất, không khí, bụi gia dụng, thậm chí cả chất thải của con người. Sự hiện diện rộng rãi này làm dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng về tác động của nó đối với sức khỏe và hệ sinh thái.

Để hiểu rõ hơn về rủi ro và cung cấp thông tin cho cuộc tranh luận công khai, cơ quan an toàn thực phẩm ANSES của Pháp đã tiến hành nhiều nghiên cứu để đo mức độ vi nhựa trong thực phẩm hàng ngày, đặc biệt là hải sản và đồ uống. 

Họ đã kiểm tra các loại đồ uống như nước, soda, trà đá, rượu vang và bia để tìm hiểu xem có bao nhiêu hạt vi nhựa trong mỗi loại. Nghiên cứu cũng xem xét liệu loại chai hoặc nắp như thủy tinh hay nhựa, có ảnh hưởng đến lượng vi nhựa có trong đồ uống của bạn hay không.

Đáng ngạc nhiên là họ phát hiện ra đồ uống trong chai thủy tinh thường chứa nhiều hạt vi nhựa hơn so với đồ uống trong hộp nhựa hoặc kim loại. Ví dụ, đồ uống như cola, nước chanh, trà đá và bia được đựng trong chai thủy tinh chứa khoảng 100 hạt vi nhựa trên một lít, con số cao ngoài dự đoán. Trong khi đó, cùng một loại đồ uống được đóng gói trong chai nhựa hoặc lon nhựa có lượng vi nhựa ít hơn từ 5 đến 50 lần, thách thức quan niệm phổ biến rằng thủy tinh là lựa chọn an toàn hơn.

Nghiên cứu này muốn tìm hiểu loại hộp đựng đồ uống nào chứa nhiều vi nhựa nhất và kết quả hoàn toàn không như những gì các nhà nghiên cứu mong đợi.

Các nhà khoa học tại phòng thí nghiệm Boulogne-sur-Mer của ANSES đã phát hiện ra nguồn ô nhiễm vi nhựa đáng ngạc nhiên: lớp sơn trên nắp chai kim loại. Họ nghi ngờ các mảnh sơn có thể vỡ ra khỏi nắp và rơi vào đồ uống. Trong số các loại đồ uống được thử nghiệm, nước và rượu vang có ít hạt vi nhựa hơn so với các loại khác.

Nước có ít hạt vi nhựa, bất kể bao bì, khoảng 4,5 hạt/lít trong chai thủy tinh và 1,6 hạt/lít trong chai nhựa hoặc hộp các tông. Rượu cũng có hàm lượng thấp khi đóng gói trong chai thủy tinh có nút bần. Lý do tại sao mức độ vi nhựa khác nhau giữa các loại đồ uống vẫn chưa được biết, ngoại trừ một trường hợp rõ ràng: chai thủy tinh có nắp kim loại.

Các nhà nghiên cứu muốn xác nhận cách vi nhựa xâm nhập vào đồ uống được lưu trữ trong chai thủy tinh và liệu việc vệ sinh nắp chai có thể giúp ích hay không. Họ đã nghiên cứu ba kịch bản sau khi rửa sạch chai và đổ đầy nước lọc vào: đậy kín chai bằng nắp chưa rửa, thổi khí vào nắp trước khi đậy kín hoặc thổi khí và rửa sạch nắp trước khi đậy kín.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nắp không được vệ sinh giải phóng khoảng 287 hạt vi nhựa trên một lít vào nước đóng chai. Thổi khí vào nắp làm giảm lượng hạt này xuống còn 106 hạt trên một lít. Thổi khí và rửa sạch bằng nước và cồn, làm giảm thêm xuống còn 87 hạt trên một lít.

Những manh mối chính cho thấy sơn từ nắp chai có thể là nguồn gây ô nhiễm bao gồm sự trùng khớp giữa màu sắc và thành phần của các hạt sơn nắp chai có trong đồ uống; những vết xước nhỏ trên nắp chai, có thể là do ma sát trong quá trình bảo quản và việc giải phóng các mảnh vụn quá nhỏ không nhìn thấy được - cho thấy bản thân lớp sơn chứ không phải vật liệu của chai là nguồn chính tạo ra vi nhựa.

"Chúng tôi mong đợi kết quả ngược lại khi so sánh mức độ vi nhựa trong các loại đồ uống khác nhau được bán ở Pháp", Iseline Chaïb, một nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đơn vị An toàn Thực phẩm Thủy sản thực hiện nghiên cứu cho biết.

Do không có dữ liệu tham khảo về độc tính nên không thể nói rằng mức độ vi nhựa tìm thấy có gây ra rủi ro cho sức khỏe hay không. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng nghiên cứu của họ đã phát hiện ra nguồn vi nhựa mà các nhà sản xuất đồ uống có thể giải quyết dễ dàng.

Tiểu My