Vi phạm an toàn thực phẩm ở mức độ nghiêm trọng sẽ phạt gấp 7 lần giá trị hàng hóa

Vi phạm về an toàn thực phẩm không chỉ xử phạt về hành vi

Liên quan đến việc đảm bảo an toàn thực phẩm trong dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội Xuân 2025 cũng như những quy định về vi phạm an toàn thực phẩm, Bà Trần Việt Nga, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, đối với lĩnh vực an toàn thực phẩm, việc triển khai xử phạt sẽ quy định theo hành vi. Trong đó, các hành vi có mức xử phạt cao nhất đối với cá nhân lên tới 100 triệu đồng, đối với tổ chức mức cao nhất tới 200 triệu đồng.

Theo quy định của Luật An toàn thực phẩm, nếu hành vi vi phạm chưa tương xứng mức xử phạt với vi phạm về an toàn thực phẩm thì có thể xử phạt tối đa 7 lần giá trị của hàng hoá vi phạm.

Cụ thể, theo các quy định tại Nghị định 115/2018/NĐ-CP và Nghị định 124/2021/NĐ-CP sửa đổi thì những hành vi được xác định là rất nghiêm trọng đối với sức khoẻ của con người sẽ bị phạt hành chính tối đa 7 lần giá trị hàng hoá. Thực tế, Cục An toàn thực phẩm đã nhiều lần xử phạt và áp dụng mức xử phạt này, có đơn vị Cục An toàn thực phẩm phải ra quyết định xử phạt tới gần 11 tỷ đồng.

Bà Trần Việt Nga thông tin thêm, trong năm 2024, theo thống kê của Cục An toàn thực phẩm, vi phạm nhiều nhất trong lĩnh vực an toàn thực phẩm là vi phạm về quảng cáo. Cũng trong năm này, số vụ ngộ độc do thức ăn đường phố cũng xảy ra nhiều hơn so với 2023 với số lượng người mắc lớn.

Đối với các hộ kinh doanh gia đình, nhất là hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nguồn nguyên liệu cung cấp để chế biến thực phẩm thường là mua tự do, không có hợp đồng, hoá đơn mua bán do số lượng họ mua ít. Vì vậy, khi xảy ra vấn đề liên quan ngộ độc, không thể truy xuất nguồn gốc thực phẩm…

Trong khi, theo quy định, tất cả những cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm thì đều phải có hồ sơ ghi chép nguyên liệu và phải mua ở nơi có nguồn gốc an toàn. Ví dụ, rau cũng phải mua ở nơi có chứng nhận, có kiểm soát. Đối với các hộ gia đình, điều kiện vệ sinh trong quá trình chế biến cũng vô cùng quan trọng và cần phải lưu ý, đặc biệt là việc thực hành của người chế biến, như rửa tay trước khi chế biến, chế biến riêng thực phẩm sống, thực phẩm chín… Sức khoẻ của người chế biến, người bán hàng cũng phải đảm bảo không mắc bệnh truyền nhiễm, chân tay không bị mụn, nhọt… Đây là những điều kiện rất nhỏ nhưng lại rất quan trọng vì đó chính là những nguy cơ lớn đối với an toàn thực phẩm.

Người dân nên sử dụng thực phẩm rõ nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo an toàn dịp tết. Ảnh minh họa

Đảm bảo an toàn thực phẩm dịp tết, tránh ngộ độc

Vì vậy, từng hộ cá nhân, từng đơn vị, từng doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn thực phẩm từ khâu thiết bị, dụng cụ để chế biến đến điều kiện của người trực tiếp chế biến như sức khoẻ, kiến thức về an toàn thực phẩm, cũng như đảm bảo nguồn gốc của các nguyên liệu sử dụng…

Đặc biệt, trong dịp tết, người Việt thường mua và dự trữ rất nhiều thực phẩm như giò, chả, thịt... Những thực phẩm này cần phải bảo quản trong điều kiện nhiệt độ lạnh. Vì vậy, người dân chỉ nên lựa chọn mua thực phẩm cần thiết, sắp xếp thực phẩm và bảo quản đúng cách. Đối với thực phẩm phải bảo quản trong điều kiện nhiệt lạnh, nếu người dân chất kín thì nhiệt độ trong tủ lạnh cũng sẽ không đảm bảo để bảo quản thực phẩm tốt nhất có thể.

Người dân cũng không nên để các loại rau, củ, quả… quá lâu, sẽ không còn đảm bảo chất lượng. Đối với thực phẩm còn lại từ bữa trước, theo khuyến cáo của tổ chức WHO, khi sử dụng lại thì phải đun sôi kỹ 5 phút, sau đó mới ăn lại.

Trong thời gian qua, có nhiều vấn đề liên quan đến bảo quản thực phẩm trong nhiệt độ lạnh, đông đá, Cục An toàn thực phẩm cũng đã có nhiều khuyến cáo với người tiêu dùng. Đó là thói quen đóng gói chân không, sau đó để tủ lạnh trong thời gian dài mới mang ra chế biến, đây cũng là nguy cơ cao bị ngộ độc thực phẩm. Hiện nay, các cửa hàng tiện ích, siêu thị mở rất sớm sau dịp nghỉ, vì vậy người dân không nên tích trữ nhiều thực phẩm, mua ồ ạt và không có nguồn gốc.

Lưu ý, cẩn thận khi mua thực phẩm chế biến sẵn từ các cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ bởi có nhiều cơ sở kinh doanh cung cấp các thực phẩm có hương vị thơm ngon, sạch sẽ nhưng do các thực phẩm này chủ yếu được sản xuất theo kiểu thủ công tại hộ gia đình nhỏ lẻ với điều kiện hạn hẹp về cơ sở, trang thiết bị, dụng cụ có thể gây mất an toàn thực phẩm, đặc biệt là khi đơn đặt hàng vượt quá khả năng sản xuất chế biến. Trường hợp muốn mua những thực phẩm này, cần hỏi rõ người bán thời điểm chế biến và phương pháp bảo quản ở nhiệt độ phù hợp, và khi ăn cần nấu chín lại.

Đối với đồ uống có cồn tết là thời điểm nhu cầu sử dụng rượu bia gia tăng trong các buổi liên hoan, tất niên, sum họp gia đình, cùng với đó là số người nhập viện do say rượu, bia, thậm chí bị ngộ độc rượu cũng tăng cao hơn. Thời gian gần đây, ngộ độc rượu công nghiệp methanol luôn có xu hướng gia tăng vào các dịp tết, do tiêu thụ các sản phẩm rượu trôi nổi, không rõ nguồn gốc.

Do đó, lời khuyên được các chuyên gia dinh dưỡng đưa ra là hạn chế uống rượu bia, chỉ uống có điều độ những sản phẩm rượu, bia, đồ uống có cồn có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, có uy tín trên thị trường và được chứng nhận bảo đảm chất lượng, an toàn. Tuyệt đối không tiêu thụ các loại rượu, đồ uống có cồn không rõ nguồn gốc và xuất xứ.

Hạn chế tiêu thụ các loại đồ uống có cồn ngâm các loại thảo dược, cây cỏ, động vật khi không biết rõ công dụng, nguồn gốc, các loại rượu chưng cất thủ công. Bởi những loại rượu này có thể chứa hàm lượng cao độc tố tự nhiên, aldehyde và furfural, những chất có thể gây ngộ độc cấp và mạn tính.

Chú ý thực hành vệ sinh, phân loại, bảo quản và chế biến thực phẩm tốt. Thực hành với các bữa ăn hàng ngày cũng như các bữa ăn trong ngày Tết sẽ trở nên an toàn hơn nếu thực hiện tốt các việc sau đây: Rửa sạch tay với nước và xà phòng trước và sau khi chế biến thực phẩm; rửa sạch rau củ quả dưới vòi nước chảy.

Sử dụng dao và thớt riêng khi nấu ăn và để riêng các loại thịt, gia cầm, hải sản, trứng sống ra khỏi các thực phẩm khác khi đi chợ và khi bảo quản trong tủ lạnh. Bảo quản các loại thực phẩm tươi sống cần phải tách biệt với các loại thực phẩm đã được nấu chín.

An Dương (T/h)