Tìm hiểu 'siêu máy bay' T-50 Sukhoi PAK FA của Nga

Máy bay chiến đấu T-50 PAK FA của Nga là một trong những dòng tiêm kích thế hệ thứ 5, nó là thứ vũ khí quân sự được sản xuất để cạnh tranh trực tiếp với các dòng tiêm kích F-22, F-35 hiện đại ngày nay.

Phát triển

Được khởi xướng từ năm 2002, khi đó chính phủ Nga đã lựa chọn Sukhoi làm nhà thầu chính cho dự án chế tạo máy bay thế hệ thứ năm mang tên PAK FA (Perspektivnyi Aviatsionnyi Kompleks Frontovoi Aviatsyi – Future air complex for tactical air force - tổ hợp hàng không tương lai cho không quân chiến thuật).

T-50 Sukhoi PAK FA là thứ vũ khí quân sự cạnh tranh trực tiếp với các tiêm kích hiện đại của Mỹ

Theo dự kiến ban đầu, nguyên mẫu PAK FA sẽ thực hiện các cuộc thử nghiệm từ năm 2006 và năm 2010, sẽ bắt đầu được sản xuất. PAK FA sẽ trang bị cho lực lượng không quân Nga từ 2011-2012. Tuy nhiên, có lẽ do vấn đề tài chính nên mãi tới 11 giờ 9 phút ngày 29 tháng 1 năm 2010, Sukhoi PAK FA T-50 mới cất cánh lần đầu tiên từ Komsomolsk (Nga). Những chiếc T-50 PAK FA hoàn chỉnh đầu tiên dự kiến sẽ trang bị cho quân đội vào những năm 2020.

Là một chiếc máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5, nó được thiết kế để cạnh tranh trực tiếp với chiếc F-22 Raptor của Mỹ và chiếc F-35 Lightning II liên doanh Mỹ/Anh/Israel/Ý/Hà Lan/Úc/Canada/Na Uy/Đan Mạch/Thổ Nhĩ Kỳ. Chiếc T-50 đã thực hiện chuyến bay đầu tiên của mình ngày 29 tháng 1 năm 2010.

Động cơ vượt trội

Được biết, kế hoạch thử nghiệm Sukhoi T-50 chia làm 2 giai đoạn, giai đoạn đầu sử dụng động cơ 117S, giai đoạn 2 mới chính thức sử dụng động cơ phản lực vector thế hệ mới chế tạo riêng cho T-50, hiện tạm thời gọi là T-30 (tên kế hoạch nghiên cứu phát triển).

Vũ khí quân sự T-50 được trang bị với động cơ vượt trội

Hiện loại động cơ Saturn 117S (AL-41F-1S) thuộc thế hệ AL-41F lắp đặt trên dòng tiêm kích số 1 của Nga hiện nay là Su-35S có tính năng kỹ thuật đủ để phục vụ trên các phiên bản bay thử của T-50.Động cơ AL-41F-1S là phiên bản cải tiến rất sâu của động cơ thế hệ AL-31F, hiện đang sử dụng phổ biến trên các máy bay dòng Su của Nga. Loại động cơ phản lực vector đa hướng này có lực đẩy bình thường 8.800 kgf, sau đốt nhiên liệu phụ trội là 14.500 kgf.

Radar cực mạnh N050 BLRS AESA/PESA 

Sukhoi T-50 trang bị loại radar N050 BLRS AESA/PESA (AESA – Active Electronically scanned array – mạng điện tử quét chủ động; PESA – Passive Electronically scanned array – mạng điện tử quét bị động). Loại radar này hoạt động trên băng tần X (8-12GHz). Trọng lượng của radar khoảng 65-80kg, đường kính 0,7m. 

T-50 là một thứ vũ khí tối tân với hệ thống radar cực mạnh

N050 cho phép quét đồng thời 32 mục tiêu cùng lúc, và điều khiển hỏa lực tiêu diệt đồng thời 8 mục tiêu. Tầm hoạt động của radar khoảng 400km, trong khi đó loại radar trang bị trên F-22 là AN/APG – 77 chỉ là 250km. 

Hệ thống vũ khí đa dạng 

Sukhoi T-50 được chế tạo để thực hiện nhiều nhiệm vụ trên không, trên bộ, trên biển. Sukhoi T-50 có thể sử dụng các loại vũ khí mới nhất của quân đội Nga như: tên lửa không đối không tầm ngắn R-73; tên lửa không đối không tầm trung R-77 (tầm bắn lên tới 90km); tên lửa không đối đất điển hình là Kh-31 hoặc không đối hạm như Kh-35 Uran, Kh-41 Moskit. Và các loại bom dẫn đường chính xác cao KAB-500KR. 

T-50 là một thứ vũ khí tối tân với hệ thống radar cực mạnh

Vũ khí phụ rất hiệu quả trong các cuộc không chiến tầm gần chắc chắn cũng không thể thiếu trên các chiến đấu cơ là hai pháo 30mm. Tất cả vũ khí của Sukhoi T-50 sẽ được treo bên trong khoang máy bay, tương tự với F-22 của Mỹ. Cách bố tri này sẽ giảm khả năng bị phát hiện của hệ thống radar phòng không đối phương. 

Công nghệ tàng hình Plasma mới 

Công nghệ tàng hình truyền thống mà nhiều quốc gia đang sử dụng, điển hình nhất là các máy bay chiến đấu thế hệ mới nhất như F-117, B-2, F-22. Đó là sử dụng các kết cấu góc cạnh, dùng các vật liệu hấp thụ sóng radar, giảm bức xạ nhiệt hồng ngoại do động cơ thải ra.

Tuy nhiên, đối với Sukhoi PAK FA T-50, người Nga lại phát triển công nghệ hoàn toàn mới mẻ đó chính là tàng hình Plasma hay còn được biết đến với tên “công nghệ tàng hình chủ động”. 

Tàng hình Plasma là đưa ra qui trình sử dụng khí ion hóa để giảm tiết diện phản xạ radar (Radar cross section – RCS). Khí ion hóa sẽ bao toàn bộ máy bay và hấp thụ năng lượng điện từ của sóng radar, qua đó gây khó khăn cho việc phát hiện máy bay từ hệ thống phòng không đối phương.

Anh Toàn (T/h)