Chiều 3/10, buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2017 diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (Hà Nội) dưới sự chủ trì của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng.

Tại cuộc họp, báo chí đã đặt vấn đề liên quan đến trách nhiệm, thời gian kết thúc xử lý vụ sản xuất phân bón giả công ty Thuận Phong (Đồng Nai). Kể từ khi Ban Chỉ đạo 389 quốc gia vào cuộc và phát hiện vụ việc tới nay đã 2 năm nhưng nhiều vấn đề vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Đã gần 2,5 năm đoàn công tác của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia trực tiếp kiểm tra sản xuất phân bón tại Công ty Thuận Phong. Đoàn công tác đã có kết luận là Công ty Thuận Phong có dấu hiệu làm phân bón giả và đã báo cáo cho các cấp có thẩm quyền của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cũng như các cấp lãnh đạo của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan.

Tuy nhiên, đến ngày 15/4/2016,  khoảng 1 năm sau, cơ quan Cảnh sát điều tra, công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự Công ty Thuận Phong, theo báo cáo và các chứng cứ đoàn kiểm tra của Ban Chỉ đạo 389 đưa ra.

Đối với trường hợp này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định lãnh đạo Chính phủ từ Thủ tướng và lãnh đạo Chính phủ trực tiếp phụ trách lãnh đạo Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đều hết sức quan tâm vụ việc.

“Cá nhân tôi đã họp 5, 7 lần với sự tham gia chủ trì của lãnh đạo Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia và lãnh đạo các bộ liên quan như Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Viện Kiểm soát nhân dân Tối cao, Toà án nhân dân Tối cao”, ông Hải nói

Sau nhiều nội dung bàn luận, còn có nhiều ý kiến khác nhau. Đến ngày 31/5/2017 vừa qua, VKSND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định huỷ bỏ Quyết định không khởi tố vụ án hình sự ngày 15/4 của cơ quan điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã ban hành trước đó. Vụ việc này có thực hiện các công đoạn làm lại với sự tham gia của các DN liên quan, địa phương, lấy ý kiến nhiều bộ, ngành liên quan.

“Chúng tôi tin vụ việc này sẽ được xử lý theo đúng các quy định pháp luật, mang lại đúng sự thật để trả lời dư luận nhân dân, nhất là Hiệp hội Phân bón Việt Nam, các DN làm ăn chân chính”, ông Hải khẳng định.

Trước đó, như Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) đã thông tin, ngày 24/4/2015, Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia cùng Đoàn 389 tỉnh Đồng Nai kiểm tra nơi sản xuất của Công ty Thuận Phong.

Tại thời điểm trên, đoàn kiểm tra phát hiện công nhân đang chiết rót phân bón dạng nước từ bồn chứa vào chai nhựa mang nhãn hiệu Vitol, nhãn sản phẩm ghi nguồn gốc “Made in USA”. Hàng tấn hàng hóa có dán tem các thương hiệu phân bón nổi tiếng như Breakout, Vitol, Zap, Boron… ghi xuất xứ “Made in USA” cũng bị phát hiện.

Sau kiểm tra, đoàn liên ngành chuyển hồ sơ, tang vật cho tỉnh Đồng Nai xử lý theo thẩm quyền. Trên cơ sở kết luận giám định của Trung tâm Kỹ thuật đo lường 3 đối với các mẫu hàng hóa của Công ty Thuận Phong bị thu giữ khi kiểm tra với kết quả: 19 mẫu trong số 29 mẫu sản phẩm phân bón của Công ty Thuận Phong không đủ 70% chỉ tiêu thành phần (chất định lượng chính) được công bố trên bao bì cùng với việc xem xét các vi phạm khác trong đăng ký hoạt động chi nhánh, thiếu giấy công nhận hợp quy…

Tháng 5/2016, UBND tỉnh Đồng Nai ra Quyết định 1419 xử phạt hành chính Công ty Thuận Phong hơn 509 triệu đồng vì có bảy sai phạm trong kinh doanh phân bón. Lúc đó, Công an tỉnh Đồng Nai cũng có quyết định không khởi tố hình sự.

Sau nhiều tranh luận về việc nên hay không nên khởi tố vụ án Thuận Phong sản xuất phân bón giả, vào tháng 11/2016, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã tiếp tục làm việc với các bộ, ngành liên quan.

Trong một văn bản truyền đạt kết luận của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình tại cuộc họp này có nêu rõ là Phó Thủ tướng đồng ý với ý kiến các bộ, ngành (Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN, Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phòng…) về việc Công ty Thuận Phong có dấu hiệu sản xuất, buôn bán hàng giả là phân bón.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công an chỉ đạo cơ quan CSĐT xử lý những vi phạm của Công ty Thuận Phong theo đúng quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trước ngày 1/3/2017. Đối với các cơ quan khác, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu phối hợp để xử lý nghiêm, tránh bỏ lọt tội phạm và không để xảy ra oan, sai.

Đến cuối tháng 5/2017, VKSND Tối cao có văn bản yêu cầu hủy quyết định không khởi tố vụ án hình sự đã nêu ở trên của Công an tỉnh Đồng Nai để tiếp tục điều tra làm rõ việc nhập khẩu phân bón hiệu Zap của Công ty Thuận Phong.

Ngày 12/6, VKSND tỉnh Đồng Nai đã có Quyết định số 645/QĐ-VKS-P3 hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với Công ty Thuận Phong để tiếp tục điều tra.

Phong Lâm