Qua công tác thanh tra chuyên ngành, Tổng cục Quản lý thị trường phát hiện nhiều thương nhân phân phối xăng dầu vi phạm trong quá trình kinh doanh, các hành vi vi phạm phổ biến gồm: Mua hoặc bán xăng dầu với đối tượng ngoài hệ thống phân phối theo quy định; Ký hợp đồng đại lý xăng dầu với thương nhân kinh doanh xăng dầu trong thời gian thương nhân đó đang là đại lý của thương nhân đầu mối khác hoặc thương nhân phân phối xăng dầu khác hoặc tổng đại lý kinh doanh xăng dầu khác: 23/64 đối tượng bị xử phạt, chiếm 36%.

Không đăng ký hệ thống phân phối với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định và gian lận trong kê khai đăng ký hệ thống phân phối (đối với loại hình thương nhân phân phối xăng dầu): 31/64 đối tượng bị xử phạt, chiếm 51,7%.

Qua kiểm tra 16 doanh nghiệp phân phối xăng dầu bị xử phạt và tước giấy phép. 

Sử dụng người quản lý hoặc nhân viên trực tiếp kinh doanh tại cửa hàng bán lẻ xăng dầu không được đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ về phòng cháy, chữa cháy và bảo vệ môi trường theo quy định; sử dụng người quản lý hoặc nhân viên trực tiếp kinh doanh không được đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ về phòng cháy, chữa cháy và bảo vệ môi trường theo quy định (đối với các loại hình thương nhân khác): 25/64 đối tượng bị xử phạt, chiếm 41,7%.

Đáng chú ý, qua thanh tra, lực lượng Quản lý Thị trường phát hiện nhiều doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện về hệ thống phân phối (cửa hàng bán lẻ xăng dầu trực thuộc, cửa hàng bán lẻ xăng dầu của đại lý không đủ theo quy định): 17/64 đối tượng bị xử phạt, chiếm 26,5%.

Đặc biệt, Quản lý thị trường đã xử phạt hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử phạt hành vi phạm hành chính và thực hiện hình thức xử phạt bổ sung “Tước Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu từ 01 tháng đến 03 tháng” đối với 16 thương nhân phân phối xăng dầu, cụ thể: (1) Công ty TNHH Một thành viên Điện Hiền (Cần Thơ); (2) Công ty TNHH Southern Energy (Cần Thơ); (3) Công ty TNHH Xăng dầu - Khí hóa lỏng Hậu Giang (Trà Vinh); (4) Công ty cổ phẩn xăng dầu HFC (Hà Nội); (5) Công ty TNHH Xăng dầu Xanh (TP. HCM); (6) Công ty TNHH Dũng Đại Dương (Phú Thọ); (7) Công ty TNHH Thương mại xăng dầu Bình Minh Phát (Nam Định); (8) Công ty cổ phần đầu tư thương mại Minh Hiếu (Nam Định); (9) Công ty Công ty cổ phần Phát triển Thương mại Thái Nguyên.; (10) Công ty TNHH Xăng dầu Lan Phượng (Đồng Nai); (11) Công ty TNHH Vận tải Sông biển Diệp Dũng (Quảng Ninh); (12) Công ty cổ phần Vân Đồn Đ&T (Quảng Ninh); (13) Công ty TNHH một thành viên du lịch, thương mại xăng dầu Châu Loan (Đồng Nai); (14) Công ty Cổ phần Halo Mobil (Quảng Ninh); (15) Công ty TNHH DK Hoàng Dương; (16) Công ty Cổ phần thương mại Gia Trang (Hải Phòng).

Đồng thời, qua thanh tra cũng phát hiện 16/64 đơn vị kinh doanh xăng dầu không có giấy phép kinh doanh xăng dầu theo quy định; Kinh doanh xăng dầu khi giấy phép kinh doanh xăng dầu được cấp đã hết hiệu lực (chủ yếu với cửa hàng bán lẻ xăng dầu); Sử dụng người điều khiển phương tiện vận chuyển hàng hoá nguy hiểm chưa được tập huấn và được cấp giấy chứng nhận đã hoàn thành chương trình tập huấn theo quy định; Người thủ kho, người áp tải, người xếp, dỡ hàng hoá nguy hiểm chưa được tập huấn và cấp Giấy chứng nhận đã hoàn thành chương trình tập huấn về loại hàng hoá nguy hiểm do mình áp tải, xếp, dỡ hoặc lưu kho bãi theo quy định: 7/64 đối tượng bị xử phạt, chiếm 11%.

Qua kiểm tra, Quản lý Thị trường còn phát hiện trường hợp không đăng ký thời gian bán hàng của cửa hàng bán lẻ xăng dầu với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định; giảm thời gian bán hàng so với thời gian niêm yết hoặc so với thời gian bán hàng trước đó mà không có lý do chính đáng hoặc không thông báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Không xây dựng, áp dụng, duy trì có hiệu lực hệ thống quản lý chất lượng: 12/64 đối tượng bị xử phạt, chiếm 18,75%.

Theo đánh giá, trong 6 tháng đầu năm 2023, thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu, lực lượng Quản lý thị trường đã chủ động triển khai đồng loạt, có hiệu quả các kế hoạch thanh tra, kiểm tra. Nhiều vụ việc vi phạm đã được lực lượng Quản lý thị trường phát hiện, xử lý, góp phần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng, an ninh trật tự, bình ổn thị trường, phát triển kinh tế - xã hội (trong đó, số lượng vụ việc kiểm tra tăng 200 vụ, đạt 120% so với cùng kỳ năm 2022; số lượng vụ việc xử lý tăng hơn 110 vụ, đạt 158% so với cùng kỳ năm 2022; số tiền xử phạt vi phạt hành chính tăng hơn 5,6 tỷ đồng, đạt hơn 195% so với cùng kỳ năm 2022).

Lực lượng Quản lý Thị trường cho rằng, một trong những nguyên nhân để xảy ra tình trạng nhiều nhiều thương nhân kinh doanh xăng dầu vẫn vi phạm là do chưa có ý thức chấp hành nghiêm túc các quy định về việc xây dựng, duy trì điều kiện về hệ thống phân phối; Thực hiện đăng ký, đăng ký điều chỉnh hệ thống phân phối với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định; áp dụng hệ thống quản lý chất lượng trong kinh doanh xăng dầu còn chưa chấp hành nghiêm. Tại nhiều thời điểm, bất cập liên quan đến chiết khấu, hoa hồng đại lý còn thấp trong khi chi phí vận chuyển, nhân công, vận hành cao dẫn đến các vi phạm về thời gian bán hàng.

Bảo Linh (t/h)