Bông cải xanh chứa chất SFN có thể giúp cản trở sự hình thành cục máu đông gây đột quỵ

Các nhà khoa học từ Đại học Sydney ở Úc đã tiến hành một loạt thử nghiệm trong phòng thí nghiệm trên 23 hợp chất thường có trong thực vật để xác định tác động của chúng đối với tiểu cầu trong máu.

Tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong việc làm kín vết thương để cầm máu, nhưng đồng thời cũng là nguyên nhân hình thành các cục máu đông nguy hiểm làm tắc nghẽn dòng máu. Trong các mô quan trọng đối với sự sống như não và tim, mỗi giây phút bị mất oxy đều có gây ra tổn thương không thể khắc phục được.

Kết quả, các nhà nghiên cứu đã phát hiện hợp chất sulforaphane (SFN), thường có trong các loại rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ trắng và mầm bông cải xanh, nổi bật với tác dụng chống đông máu. Hợp chất này trước đây đã nhận được sự chú ý vì khả năng ngăn ngừa ung thư và giảm cholesterol.

Phân tích chặt chẽ về tác động của chất SFN ở cấp độ phân tử cho thấy nó có thể làm chậm quá trình kết tụ tiểu cầu và cản trở sự hình thành cục máu đông trong động mạch.

Nhà khoa học y sinh, tiến sĩ Xuyu Liu từ Đại học Sydney cho biết, hợp chất trong bông cải xanh không chỉ có khả năng cải thiện hiệu quả của thuốc làm tan cục máu đông sau đột quỵ mà còn có thể được sử dụng như một tác nhân phòng ngừa cho những bệnh nhân có nguy cơ đột quỵ cao.

Những phát hiện mới làm cho chất SFN rất đáng được nghiên cứu để trở thành một phương pháp giảm nguy cơ đột quỵ ở những người dễ bị tổn thương nhất - đặc biệt vì nó có sẵn trong bông cải xanh, vốn được biết là tốt cho sức khỏe tim mạch và bảo vệ chống lại bệnh tật.

SFN cũng có thể được sử dụng trong trường hợp khẩn cấp, là phương pháp điều trị cho bệnh nhân bị đột quỵ, nhằm cố gắng giảm thiểu tác hại lên não. Những phương pháp điều trị này có thể giúp giảm đáng kể thiệt hại do cục máu đông gây ra và cuối cùng cứu sống bệnh nhân.

Thuốc làm tan cục máu đông hiện nay, được gọi là chất hoạt hóa plasminogen mô (tPA), chỉ có tác dụng bảo vệ chống lại tổn thương não khoảng 20%. Tuy nhiên, điều tuyệt vời là trong các thí nghiệm trên chuột, khi kết hợp thuốc tPA với SFN trong bông cải xanh, các nhà nghiên cứu nhận thấy tỷ lệ thành công có thể lên tới 60%, theo ScienceAlert.

Chưa hết, tiến sĩ Liu cho biết, trong khi các chất làm loãng máu được thử nghiệm trong điều trị đột quỵ đều gây ra tác dụng phụ là chảy máu, thì SFN không gây ra bất kỳ dấu hiệu chảy máu nào. Đây vẫn là giai đoạn đầu của nghiên cứu và trong các nghiên cứu sắp tới, các nhà khoa học sẽ xem xét tác dụng của hợp chất SFN trên người.

Liên quan tới bông cải xanh chứa hợp chất ngăn ngừa ung thư, trước đó vào năm 1992, các nhà khoa học tại Trường Đại học Y Johns Hopkins của Mỹ đã công bố rằng họ đã phát hiện ra một hợp chất gọi là sulforaphane glucosinolate (SGS) trong bông cải xanh có thể ngăn ngừa ung thư. Và đây là một trong những hợp chất ngăn ngừa ung thư mạnh nhất từng được phát hiện. Các nhà khoa học đã khẳng định rằng sulforaphane hoạt động theo cơ chế hoạt động kép giúp ngăn ngừa ung thư.

Ngoài ra, bông cải xanh còn chứa nhiều hợp chất khác giúp bảo vệ sức khỏe. Chẳng hạn như lutein và zeaxanthin là những hợp chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào mắt. Sử dụng bông cải xanh có thể giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn ở những bệnh nhân đái tháo đường. Cơ chế của các hợp chất vẫn chưa rõ ràng nhưng dường như có liên quan đến các chất chống oxy hóa có trong bông cải xanh.

Tình trạng đề kháng insulin được cải thiện đáng kể ở những bệnh nhân đái tháo đường type 2 có sử dụng bông cải xanh. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy nồng độ đường huyết và mức độ tổn thương tế bào tụy ở chuột giảm đáng kể khi được cho ăn các chất chiết xuất từ bông cải xanh. Nguồn chất xơ từ bông cải xanh cũng giúp làm giảm lượng đường trong máu và kiểm soát bệnh đái tháo đường.

Các bức xạ cực tím từ mặt trời là nguyên nhân phổ biến gây nên ung thư da ở người. Những hợp chất có trong bông cải xanh giúp cơ thể chống lại những tác hại từ tia UV này.

Các nghiên cứu trên động vật sử dụng các hợp chất chiết xuất từ bông cải xanh làm giảm tỉ hình thành và phát triển ung thư da do tia UV ở chuột. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho thấy tác dụng bảo vệ tổn thương da của các hợp chất trong bông cải xanh sau khi tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.

Ngọc Nga (T/h)